به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، یادداشت دکتر محسن ردادی عضو هیأت علمی گروه انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه در شماره ۵۵۹ روزنامه صبح نو دوشنبه ۲ مهر در ادامه از منظرتان عبور خواهد کرد که خواندن این یادداشت خالی از لطف نیست.
برگزاری مراسم دهه اول محرم مانند هرسال -بلکه بیشتر از سال‌های گذشته- با شور و حضور مردم برگزار شد و گرانی‌ها، کمبودها و اضطراب‌ها هیچ‌یک بر عشق و ارادت مردم نسبت به خاندان اهل بیت (ع) اثر نگذاشتند. در هیأت‌های بزرگ در سراسر کشور علاوه بر اینکه با تحریک احساسات انسانی، رقت‌قلب و آرامش را به مستمعین و حاضرین هدیه می‌دهد، بحث‌های کلامی، تاریخی و سیاسی که توسط سخنرانان ارائه شد بصیرت و هوشیاری و عقلانیت را در میان مخاطبان تقویت می‌کرد. شاید در زمانی دیگر مردم این قدر فرصت یا حوصله نداشته باشند که در معرض گفت‌وگوهای دینی و سیاسی قرار بگیرند و از معارف اهل بیت و عبرت‌های تاریخی بهره‌مند شوند. اما محرم چنین فرصتی را برای تربیت نفس و افزایش بحث و گفت‌وگوهای عقلانی فراهم می‌سازد. با این حال برخی از جریان‌ها و رسانه‌های سیاسی‌خواهان «سیاست‌زدایی» از هیأت‌ها هستند و معتقدند که بحث و گفت‌وگوی سیاسی باعث پراکنده شدن مردم از دستگاه اهل بیت(ع) خواهد شد. پاسخ کوتاه به این اشکال را می‌توان با مواجه کردن این افراد با کلام امام خمینی (ره) داد که فرمودند: «این مجالس را حفظ کنید. همه مجالسی که اجتماعات دینی است، اجتماعات اسلامی است، این‌ها اسلام را در قلوب ما زنده نگه می‌دارد. مجالس عزا را با همان شکوهی که پیشتر انجام می‌گرفت و بیشتر از او، حفظ کنید و اهل منبر- ایدهم اللَّه تعالی- کوشش کنند در اینکه مردم را سوق بدهند به مسائل اسلامی و مسائل سیاسی- اسلامی». بالتبَع کسانی که می‌گویند هیأت سیاسی نباشد و آن را غیرسیاسی، خنثی می‌خواهند سخنگویان حلقه‌های قدرت و ثروت هستند. امام خمینی (ره) بر این نکته تأکید دارند که در اجتماع مسلمانان حتماً باید مسائل سیاسی و حتی نقد دولت مطرح شود : «خیال می‌کند خوب یک عبادتی است که با هم جمع می‌شوند و یک نمازی را می‌خوانند؛ لکن در این نماز جماعت‌ها مسائل سیاسی باید طرح بشود. … باید مسائل سیاسی مسلمین را در آنجا طرح بکند و بگوید؛ و آن چیزهایی که- مثلًا اشتباهاتی که- از دولت‌ها واقع می‌شود، در آنجا طرح بشود و مردم را هدایت کند.» طرح مسائل سیاسی در هیأت‌های عزاداری باعث به خطر افتادن منافع حلقه‌های قدرت و ثروت می‌شود و به همین دلیل با آن مخالف هستند. یک دلیل دیگر مخالفت برخی از سیاستمداران با طرح مسائل سیاسی در هیأت‌ها و تخطئه سیاست‌گویی مداحان اهل بیت (ع) این است که جناح آن‌ها از پشتیبانی هیأتی‌ها محروم هستند. قاطبه هیأت مذهبی طرفدار اسلام ناب و جریان انقلاب هستند و سایر جریان‌ها و جناح‌های سیاسی از اینکه هیأت‌ها آن‌ها را نقد می‌کنند و با آن‌ها سر سازش ندارند دل خوشی ندارند. در حالی که اگر این مداحان اهل بیت به نفع آن‌ها سخن می‌گفتند و به جای مصحلت انقلاب به منافع جناح‌های سیاسی توجه داشتند، همین مخالفانِ سیاسی شدن هیأت‌ها، از لزوم دخالت مداح‌ها در سیاست و مسوولیت سیاسی آنان در قبال جامعه سخن می‌گفتند! همان‌گونه که مانع از سیاسی شدن هنرمندان و سلبریتی‌ها نمی‌شوند و در ایام انتخابات به وفور از این هنرمندان بهره‌برداری می‌کنند و حتی با تبختر و وقاحت تمام می‌گویند اگر جناح رقیب نیاز به هنرمند داشت می‌گفت تا چند عدد هنرمند برایشان می‌فرستادیم! با این حال اگر همین هنرمندان دست از حمایت جناح آن‌ها بکشند و آن‌ها را نقد کنند، شک نکنید که هشتگ «هنر سیاسی نیست» توسط همین جناح‌های سیاسی در زمان انتخابات داغ می‌شد. شاید گفته شود امام حسین (ع) برای مردم مقدس است اما هنر مقدس نیست (که البته اعتقاد بر این است که هست!) و بنابراین افرادی که مخالف سیاسی شدن هیأت‌ها هستند می‌خواهند از اعتقادات و باورهای مردم محافظت کنند. در پاسخ باید گفت که اتفاقاً همین جناح‌ها از مقدسات مردم برای اهداف جناحی و گروهی خود بارها سوء استفاده کرده‌اند. خرج کردن خاندان امام خمینی(ره) و تقدس بخشیدن به یادگارِ یادگارِ امام(ره) و حتی یادگارِ یادگارِ یادگارِ امام(ره)! و بعد هزینه کردن آن‌ها در دعواهای جناحی از جمله استفاده ابزاری این جناح‌های سیاسی از باورها و اعتقادات مقدس مردم است. اگر قرار بر احراز شایستگی برای دخالت در امر سیاست باشد، باید از بین دو گروه مداحان اهل بیت و سلبریتی‌ها، آن جماعتی را که بیشتر میان مردم هستند و با سنت‌های ایرانی مأنوس هستند دارای شایستگی بیشتری برای اظهار نظر سیاسی دانست تا افرادی که از فستیوال‌ها تا مراسم ختم‌شان در جایگاه ویژه حضور می‌یابند و اجازه نمی‌دهند مردم به آن‌ها نزدیک‌تر شوند. چگونه می‌توان افرادی را که نیمی از سال را در خارج از کشور می‌گذرانند؛ و صفحات مجازی‌شان پر است از تحقیر ملت ایران و تمجید از اجانب و با افتخار اعلام می‌کنند که فرزندشان را در کانادا به دنیا می‌آورند تا مجوز اقامت در خارج از کشور را کسب کنند و… را دلسوز برای این ملت دانست اما مداحان اهل بیت که حتی در میانشان یک مورد هم پناهنده به دشمنان ملت نداشته‌اند و به جای ارتزاق از بودجه عمومی و پول نفت چشم‌شان به دست مردم است دلسوز و صالح برای ابراز عقیده سیاسی ندانست؟ در جمع‌بندی باید گفت که اندیشه امام خمینی(ره) بر سیاسی بودن هیأت‌ها، نقد و گفت‌وگو درباره مسائل زندگی مردم و نقد دولت صراحت دارد.
