ماموریت شکست خورده شینزو آبه در تهران
آمریکا مسئول اصلی افزایش تنش در منطقه است
حجت‌الاسلام دکتر محمد ملک‌زاده عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
هفته گذشته بدنبال یک دوره مناقشه میان ایران و آمریکا و اوج گرفتن تنش میان دو کشور، شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، پس از گذشت حدود چهار دهه وارد تهران شد. از مدتها قبل از این سفر، ماموریت اصلی نخست وزیر ژاپن به ایران از سوی محافل رسمی و غیر رسمی، انتقال پیام رئیس جمهور آمریکا به ایران و میانجیگری بین ایران و آمریکا جهت کاهش تنش بوجود آمده اعلام گردید. اما همچنان که بدرستی انتظار می‌رفت این ماموریت نمی‌توانست دستاورد موفقی در این خصوص داشته باشد. در بررسی دلایل و مباحث پیرامون این امر توجه به چند نکته حائز اهمیت است:
۱.میانجی گری میان ایران و امریکا در شرایط کنونی، بر اساس موضع منطقی و حکیمانه جمهوری اسلامی اساسا بی معناست. زیرا برخلاف سیاست ظالمانه، غیرمنطقی و غیرقانونی آمریکا در قبال ملت ایران، موضع جمهوری اسلامی کاملا واضح، حق طلبانه و قانونی است. از یک نگاه بیطرفانه نیز می‌توان اذعان کرد در شرایطی که ایران مواضع قانونی و منطقی در برابر سیاستهای ظالمانه و اقدامات غیرمنطقی و غیرقانونی آمریکا اتخاذ نموده است و آمریکا نیز به هیچ وجه قصد دست کشیدن از سیاستهای ظالمانه خود ندارد، میانجی گری میان این دو کشور –به ویژه وقتی به درخواست آمریکا هم باشد- معنایی جز توصیه به ایران برای تسلیم شدن در برابر سیاستهای ظالمانه کاخ سفید نخواهد داشت. جمهوری اسلامی ایران چگونه می‌تواند میانجیگری ژاپن یا هر کشور دیگری را بپذیرد در حالی که آمریکا حاضر نیست دست از توطئه، فشار و باج‌خواهی بردارد؟! بدیهی است هر گاه آمریکا به تعبیر بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی(ره) “آدم” شد، اختلاف و بحران میان ایران و آمریکا نیز خودبخود و بدون نیاز به میانجی فروکش خواهد کرد.
۲.کشور ژاپن همچون بسیاری دیگر از کشورها و ملتها، خود قربانی توطئه، تجاوز و خشونت طلبی آمریکاست. ژاپن نخستین قربانی جنگ اتمی است که از سوی تنها کشور استفاده کننده از بمب اتم (آمریکا) مورد حمله قرار گرفته و در این راه شاهد قربانی شدن صدها هزار تن از مردم عادی و غیر نظامی خود بوده است. اتفاقی که در ظاهر به بهانه تسریع در پایان دادن به جنگ و تسلیم نمودن ژاپن و در واقع به اعتراف «جک مدیگان» مشاور وقت وزارت جنگ آمریکا صرفا برای آزمایش میدانی بمب اتم توسط آمریکا انجام شد. چرا که در آن شرایط شعله‌های جنگ در حال فروکش کردن بود و گفتگوها برای تسلیم شدن ژاپن نیز فراهم شده بود. بنابراین از آقای شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن انتظار بحق این است که وضعیت جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با آمریکای متجاوز و ستمگر را بهتر درک کند و یا حداقل در این اختلاف، جانب آمریکا را نگیرد؛ زیرا میانجی گری میان ایران و آمریکا در این شرایط و اظهارات نابجایی همچون درخواست از ایران برای تداوم پای بندی یک جانبه جمهوری اسلامی به برجام، به معنای جانبداری از دولت آمریکا و درخواست از ایران برای تسلیم شدن در برابر زورگویی و باج‌خواهی آن دولت استکباری است و شاید به همین دلیل هم بود که دولت آمریکا پس از سفر شینزو آبه به تهران، از ژاپن برای سفر به ایران رسما تشکر کرد!
- نخست وزیر ژاپن پس از دیدار با روحانی گفت: «ضروری است که ایران در ایجاد صلح و ثبات محکم در خاورمیانه نقش سازنده ایفا کند.» این سخنان در حالی مطرح می‌شود که تنش در منطقه پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و افزایش بی دلیل خصومت با جمهوری اسلامی و بازگشت کل تحریم‌های آمریکا علیه ملت ایران شدت گرفته است. مسئولیت این تنش‌ها بیش از هر کس متوجه دولت آمریکا است که با توسل به اقدامات غیر قانونی خود، بطور طبیعی بحران را در منطقه بوجود آورده است. در این شرایط هرگز نمی‌توان از ایران انتظار داشت برای کاهش تنش‌ها، یکجانبه به آرام شدن وضعیت در منطقه کمک کند. اگر آرامش منطقه برای کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشورهای جهان حائز اهمیت است که هست، پس همه باید در برابر عامل اصلی ایجاد تنش و بحران یعنی دولت جنگ طلب آمریکا بایستند و با اقدامات غیر قانونی آن دولت علنا مخالفت نمایند. مسلما در این شرایط مرعوب شدن در برابر سیاستهای یک جانبه گرایانه و غیرقانونی آمریکا از سوی دولتهای منطقه و برخی کشورهای اروپایی و در عوض فشار به ایران برای تلاش جهت حفظ صلح و پای بندی یک جانبه این کشور به تعهدات بین المللی بی نتیجه خواهد بود.
بنابراین، می‌توان ماموریت آبه برای میانجی گری و تنش‌زدایی میان ایران و آمریکا را شکست خورده تلقی کرد. زیرا آمریکا مسئول اصلی و مستقیم افزایش تنش در منطقه است و آقای شینزو آبه و یا هر دولت دیگری اگر خواستار تنش زدایی در منطقه می‌باشند به جای مذاکره با ایران، باید آدرس کاخ سفید را بگیرند.
