کتاب نقد اعتبار فهم سلف منتشر شد

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب نقد اعتبار فهم سلف اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی در گروه کلام و دین‌پژوهی پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد.

بستر باور به مرجعیت سلف، زمانی فراهم می شود که صحابه، تابعین و اتباع تابعین در آرای خود هیچ اختلافی نداشته باشند؛ در غیر این صورت تبلیغ رجوع به فهم سلف، دعوت به تشتت، حیرانی و در نهایت عدم معرفت خواهد بود. افزون بر آن، حجیت و اعتبار فهم سلف، در عمل تناقض برانگیز است؛ چون خود سلف در انبوهی از مسائل از گذشتگان پیروی نکرده‌اند و حتی به صراحت با آن مخالفت نموده‌اند. به واقع القای حجیت فهم سلف و قواعد مورد استفاده آنان به عنوان یک آموزه اصلی، بنیان سلفیه را فرو می‌ریزد؛ چراکه وجود چنین دیدگاه و تشویق بر آن در دوران سلف سابقه نداشته است.

در بخشی از مقدمه این اثر ارزشمند آمده است: 

محور اصلی اندیشه سلفی بر افکار اهـل حـدیث و بـه خصـوص ابنتیمیـه استوار است و ارائه آن، اقبـال و ادبـار متعـددی را در پـی داشـت. ابنتیمیـه درحوزه‌های علمی، عملی و عقیدتی، تأثیرات بسیاری بر جریانهای سـلفی پـس از خود گذاشت. تأکید ابنتیمیه بر پیروی از منهج سلف و تأکیـد بـر حجیـت آن، سرمشق سلفیانی گردید که بعـدها در قالـب وهابیـت و سـپس در پوشـش جریان‌های سلفی دیگر، باورها و حتی رفتارهای خود را با او همسـو سـاختند؛

البته همزمان با ارائه آرای اصحاب حدیث و بنیانگذاران و مروجان تفکر سلفی و پس از آن، عالمان اهـل سـنت و شـیعه، بـه نقـد جـدی اندیشـه‌های ایشـان پرداختند.

حجیت فهم غالبا با عنوان حجیت سنت صحابی مورد نقـد متفکـران قـرار داشته و برخی از عالمان اهل سنت، همچون ابوحامد محمد غزالـی در ضـمن آثار خود بهخصوص «المستصفی فی علم الاصول»، حجیت فهـم صـحابی را نفی کرده، منتقد سنت صحابی است. نقد حجیـت سـنت صـحابی در ضـمن آثاری چون «الاصول العامه فی الفقه المقارن» از آقای سید محمدتقی حکیم، «الغدیر» از علامه امینی، «ادوار فقه و کیفیت بیان آن، جلد اول» از آقای شیخ محمد ابراهیم جناتی، «حجیت سنه الصـحابی؛دراسـه و نقـد» از آقـای شـیخ محسن اراکی، بهاختصار پرداخته شـده اسـت؛ مقالـه «آسـیبشناسـی تفسـیر سلفیان» از آقای نجارزادگان، مدللسازی و حجیت‌بخشی به تفسـیر صـحابه و تابعین را مورد نقد قرار داده است؛ ازاین‌رو پیشینه در دایرهای محدودتر، صـرفا ناظر به نقد حجیت سنت صحابی است.

البته در سال‌های اخیر به مـوازات انتشـار آثـاری در دفـاع از حجیـت فهـم سلف همچون «فهم السلف الصالح للنصوص الشـرعیه؛ حقیقتـه و اهمیتـه و حجیته» اثر عبدالله بن عمـر دمیجـی، نقـدهایی ماننـد «بـدعـه وجـوب فهـم السلف» اثر حسن محمد خیر محمد و «حجیه فهم السلف» اثر سعد َالعجمی منتشر شده است. پایاننامه «مبانی فکری سـلفیه» از آقـای مهـدی فرمانیـان و همچنین کتاب «بنیاد تفکر سلفی» از نویسنده این تحقیق، بـه‌اختصـار عنـوان شده است. بیشک بسط و بررسی ایـن موضـوع ضـرورتی اسـت کـه اهمیـت تحقیق پیش رو را عیان می‌سازد.

کتاب نقد اعتبار فهم سلف اثر حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی با قیمت ۱۵۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.

علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی می‌توانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.