حضرت زهرا (ع) سمبل همه فضیلت‌هاست
نوشتاری از حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی، مدیر گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
«حضرت زهرا (ع) سمبل همه فضیلت‌هاست؛ چون پاره تن رسول الله(ص) است؛ او در خلق و خوی و منش شباهت تام با پدر دارد. یکی از ابعاد شخصیتی حضرت بُعد اجتماعی اوست که می‌توان ذیل محورهای دفاع در دوره غربت مکه، هجرت به مدینه و تبلیغ دین در مدینه، حضور در صحنه جنگ (به‌خصوص زمان شکست پیکار احد که به‌سرعت خود را به صحنه نبرد رساند و به مداوای پدر پرداخت) مباهله (حضور در صف آرایی نماد اسلام در برابر نماد کفر)، ایثار و رسیدگی به دیگران، تجلیل از جایگاه پیشکوتان جهاد و فضیلت (به‌خصوص همراهی فرزندان در کنار مزار شهیدان احد به طور مستمر)، دفاع از امامت امیرمومنان (ع) و اعتراض با شکوه در مسجد پیامبر(ص) در برابر خلیفه و افشای انحراف صورت گرفته، دنبال کرد. بی‌شک این حضور اجتماعی حضرت زهرا (ع) یک الگو برای همه زنان مسلمان و دلباختگان به ساخت مقدس این بانوی بزرگ ارائه می‌دهد.
یکی از چهره‌های نامور قرن ۱۱ هجری در مصر نام «عبدالرووف المناوی» است که کتابی به نام «اتحاف السائل بما لفاطمه من المناقب والفضائل» را نگاشته است و در صفحه ۲۹ روایتی را بیان می‌دارد. «و عن على أنه کان عند رسول الله صلى الله علیه و سلم فقال: أَیُّ شَیْءٍ خَیْرٌ للمرأه؟ فسکتوا، فلما رجع، قال لفاطمه: أَیُّ شَیْءٍ خَیْرٌ لِلنِّسَاءِ ؟ قالت: وَ لَا یَرَاهُنَّ الرِّجَالُ». «امیرمومنان(ع) می‌فرماید : روزی پیامبر(ص) در جمع یاران پرسید: چه چیزی برای زن نیکواست؟ همگان ساکت شدند بعد از رفتن یاران این پرسش را با فاطمه (ع) مطرح ساخت و ایشان فرمود : مرد نامحرمی آنان را نبیند.»
المناوی در ذیل این روایت معتقد است: «وفیه دلیل على فرط ذکائها، وکمال فِطنَتها، وقوه فهمها، وعجیب إدراکها.» یعنی این ویژگی بیان شده نشان از فراوانی هوش، اوج هوشیاری، قوت درک و بینش و شگفتی ادراک حضرت است.
در روایات شیعی این متن به گونه مشابه بیان شده است: «خَیْرُ لِلْنِّساءِ اَنْ لا یَرَیْنَ الرِّجالَ وَ لا یَراهُنَّ الرِّجالُ؛ بهترین چیز برای زنان آن است که مرد نامحرمی را نبینند و مرد نامحرمی هم آنان را نبیند »
قرآن کریم وقتی مسأله لزوم حجاب را بازگو می کند، علت و فلسفه ضرورت حجاب را چنین بیان می‌فرماید: «ذلِکَ أَدْنى أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ (احزاب/۵۹)؛ برای این که شناخته نشوند و مورد اذیت واقع نگردند. چراکه آنان تجسم حرمت و عفاف جامعه هستند و حرمت دارند». بی‌شک سخن حضرت زهرا(س) ناظر به دیدن و دیده شدن غالب افراد است که دیدارها و ملاقاتهایشان با شائبههاى گناه و فساد همراه است. بهتر آن است از این ملاقاتها و نشست‌ها و گفت‌وگوها احتراز شود.
اما اگر زنانى محترمانه و با حرمت و کرامت در اجتماعى ظاهر شوند و در مسیر حق به انجام اعمال صالح و مفید اجتماعى بپردازند، گرچه لازمه چنین حضورى دیدن و دیده شدن توسط مردان بیگانه است، اما حضور بهتر از خوددارى از آن است و این حضور شکوهمند برگی از حیات اجتماعی زنان خواهد بود.
همین حضور اجتماعی را در مقاطع مختلف از فاطمه زهرا(ع) شاهد هستیم و اوج آن حضوری است که در آخر حیات ایشان در قامت دفاع از مقام ولایت امیرمومنان(ع) تبلور یافت و حضرت در قامت یک مدافع حریم امامت در برابر جریان غاصب خلافت ایستاد و ضمن تبیین دقیق پیشینه مسلمانان و عزتی که خداوند در پرتو بعثت حضرت محمد(ص) به ایشان ارزانی داشته بود، تصمیم غلط برخی از ارباب فتنه و ناهمسوی آنان با مسیر راستین ترسیمی به چالش کشاند.
بدیهی است، جریانی که بر محور تزویر و تحریف شکل گرفته و تلاش برای محو جایگاه الهی عترت داشته و دارد از این رویکرد اجتماعی و سیاسی حضرت در مواجهه با این فریب بزرگ ناخرسند باشد. به گونه‌ای که «ابن تیمیه» با گستاخی این حضور اجتماعی فاطمه زهرا (ع) را زمینه‌ای برای انکار همه فضائل ایشان بداند! فضیلت‌هایی که دانشمندان و بزرگان اهل‌سنت در طول تاریخ بر آن صحه گذاشته‌اند و در بیان آن آثار متعدد نگاشته و از شکوه و عظمت این بانوی بی‌مانند قلم زده‌اند.»
