به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، همزمان با ایام فاطمیه و سوگواری شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) بر آن شدیم تا چکیده مقاله شهادت آن حضرت را از جلد نخست دانشنامه ارزشمند فاطمی(س) به قلم استاد ارجمند حجت الاسلام سید محمد جواد شبیری زنجانی منتشر کنیم. در این بخش یادداشتی از مقاله فوق تقدیم می‌گردد:
یکی از لقب‌های حضرت فاطمه(س) صدیقه شهیده است. در منابع شیعه و سنی گزارش‌های بسیاری از حوادث منجر به شهادت دختر رسول خدا(ص) آمده است؛ ازجمله: تهدید به خراب کردن و آتش‌زدن خانه، انباشتن هیزم برای سوزاندن خانه، آتش‌زدن درِ خانه، ناله و اعتراض فاطمه(س) به مهاجمان، فشاردادن دختر رسول خدا(ص) بین در و دیوار، سقط جنینی به نام محسن و …
بیشتر این گزارش‌ها بیان می‌دارند که مهاجمان به سرکردگی عمربن‌خطاب، به منظور بیعت‌گرفتن از اهل خانه برای ابوبکر، به خانه امیرمؤمنان(ع) هجوم آورده بودند و هنگامی که با خودداری اهل خانه از بیعت روبه‌رو شدند، به زور متوسل شدند، از مجموع این گزارش‌ها برمی‌آید که بیماری دختر رسول خدا(ص) که به شهادت او انجامید، ناشی از این اقدامات بوده است. در ذکر جزئیات حادثه نیز اختلاف‌هایی وجود دارد که به اصل آن خدشه‌ای وارد نمی‌کند. بیشتر این اختلاف‌ها به این دلیل است که چند بار به خانه فاطمه(س) حمله شده و اختلاف‌ها ناشی از خلط حوادث هجوم‌ها با یکدیگر است. منابع تاریخی بیان می‌دارند که شدت هر هجوم، بیش از هجوم پیشین بوده است؛ به‌طوری‌که در سومین هجوم، آتش افروخته شد و حوادثی پیش آمد که به بیماری و شهادت دختر پیامبر(ص) انجامید.
حضرت فاطمه(س) که در این حوادث به‌شدت مجروح و بیمار شده بود، درخواست ملاقات سران حمله‌کنندگان را نمی‌پذیرفت و وقتی با وساطت علی(ع) ملاقات آنان را پذیرفت، سلام ابوبکر و عمر را پاسخ نداد و روی خود را از آنان برگرداند. در فاصله زمانی رحلت پیامبر(ص) تا هنگام شهادت خویش، هیچ‌گاه خندان دیده نشد. فاطمه(س) وصیت کرد که او را شبانه به خاک بسپارند و هیچ‌یک از ظالمان در حق وی، در مراسم خاک‌سپاری‌اش حاضر نشوند.
بنا بر روایات، مدت عمر حضرت فاطمه(س) پس از رسول خدا(ص)، ۷۵ یا ۹۵ روز بوده و با توجه به اختلاف در روایات، دو زمان اواسط جمادی‌الاولی و اوایل جمادی‌الآخره، ایام فاطمه نامیده شده و مراسم عزاداری برپا می‌شود.
حوادث هجوم به خانه فاطمه(س) و شهادت ایشان، در اشعار عربی و فارسی بازتاب گسترده‌ای دارد (مقاله‌های حضرت فاطمه(س) در شعر عربی؛ حضرت فاطمه(س) در شعر فارسی).
