زینب کبری(س) قهرمان “جهاد تبیین” و پایه گذار کنگره اربعین
نوشتاری از حجت الاسلام محمدجواد رودگر عضو هیات علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه؛
زینب کبری(س) شخصیتی کم بدیل و نمونه ای از انسان تربیت یافته و رشیدی است که در دامن انسان های کامل معصوم علیهم السلام تصعید و تعالی وجودی یافت. او با صبر و بصیرت، با علم لدنی و معرفت ناب اسلامی، با رشادت و شجاعت، با پشت سرنهادن مراحل سخت و دشوار زندگی به مرحله ای دست یافت که نام و یاد او در کنار امام حسین علیه السلام و قیام کربلا و واقعه عاشورا ثبت و ضبط شد و به تعبیر معروف”کربلا در کربلا می ماند اگر زینب(س)نبود” . شخصیتی که جهاد اسلامی را با تمام وجودش درک کرد و تجربه زیسته او، تجربه ای جهادی بویژه “جهاد تبیین” است. بدین جهت بنظر رسید او را که قهرمان جهاد تبیین است در آینه کلام یکی از مجاهدان بزرگ جبهه جهاد تبیین در دوران معاصر، یعنی امام خامنه ای از این زاویه بشناسیم و بشناسانیم تا برای همه دلباختگان انقلاب و نظام اسلامی در جنگ شناختی و ترکیبی”اُسوه جهاد روایت و تبیین” قرار گیرد.
درایت و بصیرت زینب (س)
“معرفت و علم الهی حضرت زینب (س) در عرصه “جهاد تبیین”وقتی به تمام معنا کامل شد که با درایت، موقعیت‌شناسى و بصیرت آمیخته شد و در فضای غبارآلود و تیره و تار فتنه فتنه‌گران زمانه همچون چراغی روشن بر حقیقت تابید و واقعیت آن را پرتو افشانی کرد؛ صفتى که مى‌توان از رفتار و گفتار و نیز خطبه‌هاى بامعناى آن حضرت به‌خوبى درک کرد. این بصیرت همراه با دوراندیشى و موقعیت‌شناسى و مدیریت بحران فرمانده و قهرمان “جهاد تبیین”بود که باعث شد پیام نهضت حسینى نه تنها کاخ یزید را در هم شکند، بلکه تا انتهاى تاریخ جاودانه شود و کاروان اسراى حسینى مایه عزت اسلام و حامل پیام عاشورا گردید و به تعبیر مقام معظم رهبری آن حضرت با بصیرت خود بود که موقعیت را شناخت؛ هم موقعیت قبل از رفتن امام حسین (ع) به کربلا، هم موقعیت لحظات بحرانى روز عاشورا و هم موقعیت حوادث کشنده بعد از شهادت امام حسین را و طبق هر موقعیتى یک انتخاب کرد”( ۲۲/۸/۱۳۷۰)
جهاد روایت و تبیین
مقام معظم رهبری «جهاد روایت و تبیین» را از ابعاد خردمندی و تدبیر عمیق حضرت زینب برشمرده و فرمودند: «این بزرگوار جهاد تبیین را جهاد روایت راه انداخت و نگذاشت و فرصت نداد که روایت دشمن از حادثه غلبه پیدا کند، کاری کرد که روایت او بر افکار عمومی غلبه پیدا کند. حالا تا امروز روایت زینب کبری (س) از حادثه عاشورا در تاریخ مانده، [اما]در همان زمان هم تأثیر گذاشت در شام، در کوفه، در مجموعه سال‌های حکومت اموی و منتهی شد به ساقط شدن حکومت اموی. ببینید! این درس است؛ این همان حرفی است که بنده همیشه می‌گویم: شما روایت کنید حقایق جامعه و کشور خودتان و انقلابتان را. شما اگر روایت نکنید، دشمن روایت می‌کند”(۲۱/۹/۱۴۰۰).
درخشش زینب کبری در عاشورا
اوج درخشش جوهره زینب کبری در کربلا بود. زینب کبری در تمام حوادث مربوط به عاشورا «به‌عنوان یک ولى الهى آن‌چنان درخشید که نظیر او را نمی‌شود پیدا کرد.»(۱۹/۱۱/۱۳۸۸) اگر حادثه عاشورا را به چند مرحله تقسیم کنیم، زینب کبری «در تمام مراحل، نقش یک حکیمِ شجاعِ قدرتمندِ پرجذبه قاطع را تا آخر ایفاء می‌کند؛ گویى برنامه‌اى را در ذهنش از پیش طراحى‌کرده و قدم‌به‌قدم طبق این برنامه حرکت می‌کند؛ با حوادث، غافل‌گیرانه مواجه نمی‌شود”(۱۵/۱۰/۱۳۶۵) یعنی « موقعیت را شناخت؛ هم موقعیت قبل از رفتن امام حسین (ع) به کربلا، هم موقعیت لحظات بحرانى روز عاشورا و هم موقعیت حوادث کُشنده بعد از شهادت امام حسین را و طبق هر موقعیتى یک انتخاب کرد.»(۲۲/۸/۱۳۷۰) این مراحل را به اجمال مرور می‌کنیم:
- هنگامه طوفان کربلا(آرامش مادرانه)
در این مرحله نیز زینب کبری «امام زمان خود -یعنی امام سجاد(ع)- را مانند یک مادر مهربان آرامش و تسلا می‌بخشد … با کودکان برادر و بچه‌های پدر از دست‌داده آن حادثه عظیم، در میان آن طوفان شدید، مثل سد مستحکمی برای آن‌ها امنیت و آرامش و تسلا ایجاد می‌کند.»(۲۵/۳/۱۳۸۴) این رفتار حضرت «نشان داد که زن در حاشیه تاریخ نیست؛ زن در متن حوادث مهم تاریخی قرار دارد”(۱/۲/۱۳۸۹)
- دوران اسارت(جهادِ تبیین)
“صبر فوق‌العاده خاندان پیغمبر به پیشوایی زینب کبری و امام سجاد (ع) بود که توانست حادثه کربلا را ماندگار کند و به‌معنای واقعی کلمه این تبیین مکمل آن فداکاری بود»(۵/۷/۱۴۰۰) “حضرت زینب (س) در سخت‌ترین شرایط جنگ و اسارت، شجاعانه وارد شد و با اتکا به ایمان به قدرت الهی، حق را فریاد زد و به جرئت می‌توان گفت که اگر زینب کبری و امام سجاد (ع) شجاعانه و با اقتدار «مجاهدت نکرده بودند، نگفته بودند، تبیین نکرده بودند، حقایق را افشا نکرده بودند… واقعه عاشورا تا امروز جوشان و زنده و مشتعل باقى نمی‌ماند.» (بیانات؛ ۲۹/۶/۱۳۶۸) لذا، باید گفت «تلاش حضرت زینب فقط این نیست که از امام بیماری در کربلا حراست و پرستاری کرده است. حضرت زینب از روح کلی اسلام و جامعه آن روز مسلمین پرستاری کرد؛ پرستاری بزرگ او آن‌جاست.»(۳/۵/۱۳۸۰)
- بعد از اسارت( پایه‌گذاری کنگره اربعین)
آمدن زینب کبری به زیارت کربلا در اربعین، آغاز یک کنگره جهانی شد: «شاید این سیاستِ ولایی هم که زینب کبری اصرار کرد که برویم به کربلا -در مراجعت از شام- به‌خاطر همین بود که این اجتماع کوچک اما پرمعنا، در آنجا حاصل شود»(۲۸/۱۱/۱۳۸۷) و” این زیارت و این حرکت به‌معناى این است که نباید اجازه داد که انگیزه‌هاى خباثت‌آلودى که قصد دارند مقاطع عزیز و اثرگذار و مهم را از یادها ببرند، موفق بشوند.»(۱۷/۱۰/۱۳۹۳) همچنین” و اربعین جهانی امروز «همان پیام عاشوراست که از حلقوم اباعبدالله و حلقوم زینب کبری در نهایت غربت و تنهایی صادر شد و امروز فضای عالم را فراگرفته است.»(۲۷/۶/۱۳۹۸)
والحمدلله رب العالمین
محمدجواد رودگر
۲۳/۵/۱۴۰۴
