این کتاب در جستجوی آن است تا به چیستی نظریۀ آزادی سیاسی از دیدگاه قرآن کریم بپردازد و با بررسی مفهوم آزادی و کاوش معنایی عناصر سازندۀ آن، اهداف، مبانی، ضوابط، عناصر سازنده، موانع و راهبردهای آن را بررسی کند. هدف از تحقیق حاضر عبارت است از تبیین، فهم و تحلیل نظریۀ آزادی سیاسی از منظر قرآن، تمایزبخشی نظریۀ آزادی قرآن از نظریه‌های رقیب به ویژه لیبرالیسم، بسترسازی و طرح بن‌مایه‌های نظری برای رسیدن به طرح الگوی ایرانی- اسلامی پیشرفت، استخراج معیارهای عام و اصول راهبردی آزادی سیاسی با نگرش و روش بومی و اتکا بر قرآن کریم و پاسخ گویی به پرسش‌های مهم و کاربردی این حوزه.
این کتاب بر اساس رویکرد تفسیر موضوعی و روش تفسیر اجتهادی سامان یافته است. با توجه به نگاه هنجاری قرآن کریم و مبانی هستی شناختی و انسان شناختی آن، آزادی سیاسی ارزشی بنیادین است که با وجود آن، شهروندان می‌توانند با در نظر داشتن معیارها و موازین شرعی، بدون تحمیل و فشار ظالمانۀ قدرت حاکم، آزادانه، رفتار سیاسی-اجتماعی انجام دهند و به حقوق سیاسی خود دست یابند. در منطق و اندیشۀ قرآنی، آزادی سیاسی، دربردارندۀ اموری بسیار از جمله حق نقد در چارچوب قانون و شرع، حق انتخاب و گزینش سیاسی، حق انتخاب شدن، حق مشارکت و تعیین سرنوشت و حق بیان واقعیت های سیاسی و دیدگاه‌های خود را دارند، آنان از حق نظارت بر فرایند اعمال قدرت سیاسی و حق تشکیل اجتماعات و جلسه‌های سیاسی برخوردارند و کسی حق محدودسازی آن را ندارد. در نظام سیاسی اسلامی، آزادی، در سمت و سوی کمال و سعادت انسان به کار گرفته می‌شود.
با توجه به این رویکرد بنیادین قرآن‌محور، نوآوری‌های این تحقیق که توسط حجت‌الاسلام والمسلمین سیدکاظم سیدباقری صورت گرفته است را می‌توان در چند بند خلاصه کرد:
– ارائه تبیینی شفاف از آزادی سیاسی به عنوان یکی از آموزه‌های کلیدی و تاثیرگذار در اندیشۀ سیاسی اسلام، با توجه به منطق، ادبیات، آیات و آموزه‌های قرآن کریم،
– تلاش و بسترسازی برای دستیابی به نظریۀ آزادی سیاسی از منظر قرآن کریم،
– ارائۀ مبانی بینشی، مولفه‌ها، گستره و قلمرو، عوامل، موانع، اهداف و راهبردهای آزادی سیاسی در یک منظومه،
– تبیین مفهوم جدیدی از سامانۀ آزادی سیاسی در نظام سیاسی اسلام و تبیین ویژگی‌ها، جایگاه و روش آن،
– تبیین چیستی آزادی سیاسی از منظر قرآن کریم و برجسته‌سازی مرزهای آن در تمایز با مکاتب رقیب و نقد آنها،
– بررسی و کاوش نقش تاثیرگذار مبانی اندیشۀ سیاسی اسلام در اهداف و اصول راهبردی آزادی سیاسی،
– تحلیل و کنکاش آزادی سیاسی با روش بومی تفسیر اجتهادی.