مدیران به معیارهای تقریظ بی‌توجه هستند

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، احمد شاکری عضو هیأت علمی گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه یکشنبه ۲۵ آبان ماه جاری در نشست «پیام تقریظ» که در موسسه خانه کتاب ادبیات ایران برگزار شد، گفت: هفته کتاب رخداد ارزشمند و بی نظیری است. امیدوارم این هفته به رونق کتاب و کتابخوانی در کشور کمک کند. آثار و برکات تقریظ های مقام معظم رهبری در حوزه کتاب مشهود و قابل انکار است و کمتر در این زمینه بحث و گفت و گو شده است. به نظرم جا داشت در این جلسه مخاطبان تقریظ نیز حضور داشتند.

عضو هیأت علمی گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه با بیان اینکه تقریظ در سه موضع قابل بحث و بررسی است، عنوان کرد: تقریظ را می توانیم در مواضع پیشا تقریض، تقریض و پسا تقریض بررسی کنیم. تقریظ را نباید به تنهایی بررسی کرد. مقام معظم رهبری هم تقریظ دارند و هم تحلیل. مقام معظم رهبری در ۳۱ شهریور امسال فرمودند« دست‌های تحریف گر در کمین دفاع مقدس است». ایشان همچنین فرمودند« ادبیات دفاع مقدس یک گونه نیست، چشمه فزاینده است». در منظومه فکری مقام معظم رهبری مراحلی وجود دارد که طولی است و فرهنگ و ادبیات را در بر می گیرد. تقریظ ها دلالت گر هستند. با مقوله ای مواجه هستیم که اندک است زیرا تقریظ های منتشر نشده، زیاد داریم.

وی در مورد ماهیت تقریظ اظهار داشت: در مورد تقریظ سوال های زیادی مطرح است از جمله اینکه هدف تقریظ چیست؟ آیا مطلوب است؟ آیا ستایش آمیز است؟ هدف تقریظ جلب توجه مخاطبان برای جریان سازی است؟ تقریظ با نقد و یادداشت تفاوت دارد. می توان تقریظ ها را بر اساس نوع و قالب طبقه بندی کرد. آیا معنی تقریظ انتخاب است یا پیشنهاد کتاب؟ تقریظ در دو ساحت قابل بررسی است. کارکرد تقریظ باید بررسی شود. تقریظ های رهبری بر آثار داستانی منتشر نمی شود اما بر آثار دفاع مقدس منتشر می شود و این مسئله قابل بحث و بررسی است. تقریظ حال و وصف چه چیزی را بیان می کند؟  تقریظ گاهی وصف اثر است، گاهی وصف نویسنده و گاهی نیز وصف ناشر.

شاکری با اشاره به اینکه تقریظ یک پازل از بین صدها پازل است، بیان کرد: اینکه بدانیم مخاطبان تقریظ کیست، مهم است؛ عامه مردم، منتقدان یا پژوهشگران. مفاد تقریظ مصداق گذاری آن و ضرورت انتشار تقریظ ها باید تبیین شود. تقریظ ها شأن نزول دارند. مدیریت انتشار تقریظ و تبلیغ آن نیز باید بیان شود.

شاکری در مورد ثمرات تقریظ یادآور شد: تقریظ نحوه مشخصی از واکنش مقام معظم رهبری به بخشی از آثار داستانی است که نوشته اند. مراتبی بر مخاطب تقریظ وجود دارد. یکی از مخاطبان تقریظ مردم عام هستند. یکی از ظلم هایی که بر تقریظ شده است، این است که فکر می کنند مخاطبان تقریظ عام هستند. تقریظ یاد دادن ماهیگیری است نه دادن ماهی. اجحافی که در مورد تقریظ شده این است که به آن به مثابه متنی که به ما معیار می دهد، نگاه نکردیم.