ایزدهی: دفاع مقدس؛ صحنه همدلی علم و اخلاق

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام سید سجاد ایزدهی مدیر گروه سیاست پژوهشگاه در گفت‌وگو با شبستان با اشاره به کاربرد عنوان «آموزش و پرورش» برای نظام آموزشی کشور، گفت: این عنوان بیانگر حضور توامان تعلیم و تربیت در مسیر انسان سازی است. غرض از آموزش در این میان تعلیم صرف نیست بلکه رسیدن به اهداف است که محور سیستم آموزشی قرار می گیرد.

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه ادامه داد: اگر تعلیم به تنهایی در سیستم آموزشی مد نظر باشد و تربیت مورد توجه خاص قرار نگیرد، اخلاق و وجدان کاری هم جای شایسته ای در آن اجتماع پیدا نمی کند و از سوی دیگر چنین علمی هم به خطا خواهد رفت. چنان که در غرب شاهد این پدیده هستیم.

وی با بیان اینکه تربیت تاثیری خاص بر آینده یک جامعه دارد، تصریح کرد: اینکه آغاز سال تحصیلی مقارن با هفته دفاع مقدس است، می تواند مبارک باشد از آن جهت که اولا رویکرد تربیتی نسبت به جنگ و بیان آن برای دانش آموزان ثمرات متعددی دارد و از سوی دیگر این تاریخ معنوی حفظ می شود که اساساً جنگ ما جنگ افزار نبود بلکه مملو از معنویت و پشتکار مردانی بود که با وجود کمبود تجهیزات و اسلحه های نظامی به پیروزی رسیدند.

ایزدهی در ادامه بیان کرد: این تقارن می تواند فرصتی باشد تا آموزش را با پرورش همراه و همساز کنیم و در سایه این نگرش مردان و زنانی رشد کنند که در آینده توانایی اداره مطلوب نظام و جامعه را داشته باشند. البته ما در گذشته نیز تا حدی روی نکات تربیتی و اخلاقی ذیل کتاب های درسی توجه داشتیم، که هر کدام آموزه اخلاقی ویژه خود را داشتند ولی کافی نبودند.

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه اظهار کرد: همچنین در متون آموشی ما همواره بحث جهاد و ایثار و فداکاری موضوعیت داشته و دارد هرچند که در سال های اخیر قدری کمرنگ شده است و این در حالی است که ما الگوی های مختلفی داریم، برای مثال همین شهدای مدافع حرم که در دسترس ما بودند و روزی بین ما زندگی می کردند می توانند برای نسل جوان الگو باشند، درست است که عالِم بودن و اندیشمند بودن مهم است ولی هرگز نباید روح انسانی و تربیت را فدای تخصص کرد. تکنولوژی و تعلیم آن بدون پرورش روحیه انسانی و اخلاقی ارزش ندارد، چون نمی تواند انسان بسازد.

وی با بیان اینکه مشکل اساسی نظام آموزشی ما تکیه بر حفظ کردن است، اضافه کرد: به همین دلیل کمتر به مفهوم ها توجه می شود در حالی که اگر بر فهم تکیه شود، در آینده انسان های متعهدی در جامعه خواهیم داشت که از مسایل، سرسری عبور نمی کنند. به بیان دیگر نظام آموزشی باید پرورش محور باشد.

استاد حوزه و دانشگاه در مورد عواقب ورود مکاتب وارداتی به ویژه اومانیسم به نظام آموزشی کشور، گفت: این امر سبب شد تا بسیاری از اخلاقیات و اصول بدیهی که تا پیش از آن در سطوح مختلف از جمله در محیط های علمی می دیدیم، مشاهد نشود. نشستن بر سفره نظام های انسان محور، ایثار و گذشت را به ما هدیه نمی دهد.

وی تاکید کرد: با این رویکرد پیش و بیش از آنکه نظام پرورشی بتواند خود را جا بیندازد و تاثیرگذار باشد، زیربنای مبتنی بر الحاد و انسان محوری در جامعه ریشه می دواند؛ لذا، از چنین نظام آموزشی ای شاید در کوتاه مدت استثنائاتی چون شهید چمران خارج شوند اما بحث ما استثناها نیست بلکه بحث بر قاعده است، مبانی ما باید به گونه ای باشد که افراد دانشمند و خدامحور تربیت شوند.

ایزدهی ابراز کرد: از سوی دیگر اگر در این فرایند، علوم انسانی اسلامی را مد نظر قرار ندهیم و در هر دانش و گرایشی این رویکرد را نهادینه و تبدیل به پارادایم و گفتمان قالب نکنیم آن وقت خروجی مدارس و دانشگاه ها انسان های خودباور نخواهد بود.

مدیر گروه سیاست پژوهشگاه در ادامه بیان کرد: اگر زمانی با انقلاب فرهنگی مواجه شدیم دلیل اش آن بود که علوم انسانی اسلامی مورد توجه نبود و آنچه که در دست داشتیم تماما علوم وارداتی بود که اصلا بحث پرورش در آن جایی نداشت، بتبع خروجی آن دیدگاه ها نیز انسان های معتقد و متعهد به باورهای مذهبی نمی شد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: معتقدم دفاع مقدس بهترین الگو برای نظام آموزشی ما است، اگر می خواهیم الگومحور باشیم و با دانش آموز و دانشجو از ایثار و فداکاری سخن بگوییم باید از شهیدان دفاع مقدس و شهیدان مدافع حرم بیشتر صحبت و زندگی آنها را مرور کنیم. ذیل این نگاه است که علم و پرورش با هم عجین می شوند.