مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه با هشتک صفر و یک

به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز مطالعات فضای مجازی در اقدامی مهم با همکاری شبکه چهارم صدا و سیما دست به ساخت یک برنامه تلویزیونی به نام هشتک صفر و یک زده است. از این رو گفت و گویی با جناب آقای دکتر فرشاد مهدی‌پور رییس مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ترتیب دادیم تا از کم و کیف این برنامه مطلع شویم.

در ادامه شرح کامل این گفت و گو از منظرتان عبور خواهد کرد.

جناب دکتر لطفاً توضیحاتی در خصوص کارکرد و چگونگی این مجموعه بفرمایید.

با توجه به تحولات و اتفاقاتی که در حوزه پیام رسان‌ها در کشور در حال انجام است و همچنین حرکتی که به سمت فراگیر کردن پیام رسان‌های بومی به وجود آمده است، مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از حدود ۱۰ روز پیش درگیر برگزاری و یا مشارکت در ساخت یک برنامه تلویزیونی به نام هشتک صفر و یک در شبکه چهارم سیما شد. مستحضر هستید که شبکه چهارم سیما ویژگی شبکه نخبگان را داشته و به این عنوان شهرت دارد و در کلیت صدا و سیما هم اکنون برنامه‌ای اختصاصی برای فضای مجازی وجود ندارد.

این تنها برنامه‌ای است که به واسطه مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در شبکه چهار سیما آغاز به کار کرده و البته ریاست محترم شبکه چهارم جناب آقای دکتر معینی‌پور در این بحث کاملاً مشارکت داشته و همراهی کردند. ایشان همچنین با دغدغه‌هایی که نسبت به این موضوع وجود داشته از این موضوع استقبال کردند و کمک شایانی برای راه اندازی این برنامه داشتند.

این برنامه از روز سه‌شنبه هفته قبل مورخ ۲۱ فروردین‌ماه آغاز به کار کرد البته به جز روزهای پنجشنبه و جمعه، این هفته نیز تا روز چهارشنبه یعنی ۲۹ فروردین‌ماه به کار خود ادامه خواهد داد و احتمالا در هفته آینده نیز با توجه به مجموعه تحولاتی که در حوزه پیام‌رسان‌ها رخ خواهد داد، این برنامه را خواهیم داشت.

تاکنون چه برنامه‌ها و یا نشست‌هایی انجام شده و نشست‌های دیگر در زمینه‌ی چه موضوعاتی است؟

برنامه اول نسبت سنجی بین پیام‌ها و رسانه‌ها بود که دو عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما و دانشگاه امام صادق(ع) در جلسه حضور داشتند و یک مهمان تلفنی که این برنامه داشت. در نشست دوم به ارزهای مجازی پرداخته شد که از دو متخصص این موضوع در مرکز ملی فضای مجازی و دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه صنعتی شریف برای طرح این بحث استفاده شد.

برنامه سوم در باب سیاست‌گذاری پیام‌رسان‌ها در دنیا مورد بحث قرار گرفت که یکی از کارشناسان مرکز ملی فضای مجازی و یکی از دانشجویان دانشگاه ایندیانا در آمریکا که دارای دکترای هوش مصنوعی است در این بخش مشارکت کردند. و برنامه دیگری که انشاالله امشب برگزار خواهیم کرد بررسی توانمندی پیام‌رسان‌های داخلی است که کارشناسان در برنامه حضور داشته و مدیران ارشد چند پیام‌رسان بومی اصلی روی خط تلفن آمده و در باب این موضوع مورد پرسش قرار می‌گیرند.

در روزهای آتی به سه موضوع مهم ۱) مساله حفظ حریم خصوصی در پیام رسان‌های داخلی، ۲) موضوع بیگ دیتاها و نقش آنها در زندگی روزمره و نهایتا ۳) مساله کسب و کار مجازی خواهیم پرداخت.

تلاش شده تا در مجموعه این برنامه‌ها چهره‌های دانشگاهی و متخصصی به کار گرفته شوند که در آینده چهره‌های جدیدی در این بحث باشند و ذائقه این بحث هم، چهر‌ه‌های جدید را می‌پذیرد.

تعدادی از این افراد همکاران ما در مرکز مطالعات فضای مجازی هستند که در جلسات مشورتی ما حضور داشته و برای این کار دو کارگروه تاسیس شد و همچنین یک اتاق فکر محتوایی در شورای مرکز تاسیس کردیم که در حال انجام کار است. در ادامه یک شورای مشورتی پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی تاسیس شد که آن هم به فراخور تشکیل جلسه می‌دهد.

البته در جلسه شورای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حدود ۱۰ روز پیش یک مصوبه برای مرکز مطالعات فضای مجازی به تصویب رسید تا این مرکز مطالعات سریعاً وارده تحولات مرتبط با فضای سایبر شود که مجموعه‌ی این فعالیت‌ها در راستای همین مصوبه در پژوهشگاه در حال انجام است.

برنامه هشتک صفر و یک هرشب از ساعت ۱۰:۰۰ تا ۱۱:۰۰ از شبکه چهارم سیما به صورت زنده پخش می‌شود و البته بعضی از برنامه‌ها به فراخور موضوع، زمان بیشتری را به خود اختصاص داده است.

لطفاً درخصوص بازخورد این برنامه در اجتماع توضیح دهید؟

این برنامه همزمان در شبکه توییتر در حال نشر بود و هنوز هم هست، یعنی مجری این برنامه اطلاعات مربوط به برنامه را در توییتر منتشر می‌کند و همزمان، به کاربران در این فضا فراخوان می‌کردند که نسبت به موضوع برنامه پیام‌ها یا توییت‌هایی را ارسال کنند. این پیام‌های ارسالی از طرف مخاطب، در لابلای برنامه خوانده می‌شود و سوالاتی که از طرف مخاطبین ارسال گشته، مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. به این واسطه در فضای مجازی حدی از محتوا وجود دارد و کلیپ‌های خاص این برنامه‌های تولید شده و که برخی توسط روابط عمومی پژوهشگاه و برخی نیز به واسطه دیگر خبرگزاری‌ها در حال انتشار است.

موضوعاتی که  در این برنامه به آنها پرداخته می‌شود بسیار حساس بوده و در فضای مجازی وجود دارد مثل توضیحات در خصوص ارز مجازی و کارکردِ اتحادیه اروپا در مقابله با پیام‌رسان‌ها و اتفاقاتی که آمریکایی‌ها در این خصوص رقم زده‌اند. همه اینها ویژگی‌ها و مسائل مهمی است که شاید افکار عمومی به آن نیاز دارد که در این برنامه در حال رخ دادن است.

آقای دکتر مهدی‌پور، چرا شبکه چهار؟ آیا شما این برنامه را فقط برای قشر نخبه‌ی جامعه ساخته‌اید؟

نه اصلاً؛ در واقع مرکز مطالعات از باب  نحوه‌ی مطالعاتی که تا امروز داشته و برنامه‌ای که دارد، ترجیحاً در حوزه‌های مطالعات نظری ورود کرده و به آن توجه داشته است. البته واقعیت این است که استقبالی که در شبکه چهار از این موضوع شکل گرفت، در هیچ شبکه دیگری وجود نداشت و مدیر شبکه جناب آقای معینی‌پور با جدیت این بحث را مورد توجه قرار دادند و یک بخش و ساعت مهم در این شبکه یعنی ساعت ۲۲:۰۰ تا ۲۴:۰۰  را برای این برنامه خالی کردند که این کمک از طرف شبکه چهار خیلی در پیشبرد این برنامه به ما کمک کرد. البته در آینده ممکن است شبکه‌های دیگری نیز به ما پیشنهاد بدهند و یا مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه این پیشنهاد را به شبکه‌های دیگر بدهد که همه‌ی این مسائل منوط به ادامه این همکاری با صدا و سیما است.

با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.