به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسن محرمی؛ عضو هیأت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه در گفتگو با خبرگزاری شبستان، با گرامیداشت ایام سوگواری سیدالشهدا(ع) و اربعین حسینی اظهار داشت: فرهنگ عاشورا و اربعین، همواره بر فرهنگ مردم ایران، اثرگذار بوده است.
عضو هیأت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: جمله معروفی از امام خمینی(ره) وجود دارد که می‌فرماید محرّم و صفر است که اسلام را نگه داشته است؛ طبق این سخن، در واقع فرهنگ عاشوراییست که اعتلای فرهنگ جامعه را رقم زده است.
وی بیان کرد:سخنی از یکی از بزرگان دینی داریم که فرموده‌اند «الاسلام محمدی الحدوث و حسینی البقاء» است؛ یعنی دین اسلام را حضرت محمد(ص) آورده است، اما این امام حسین(ع) است که اسلام را حفظ کرده است و اگر خون سید الشهدا نبود اسلام از میان می رفت و از اسلام چیزی باقی نمی‌ماند.
حجت‌الاسلام والمسلمین محرمی عنوان کرد: روحیه مردم ایران و شیعیان با محبت امام حسین(ع) عجین شده و در واقع زیربنای فرهنگی شیعیان جهان و جامعی دینی ایران، بر محبت امام حسین(ع) استوار است.
وی خاطرنشان کرد: تمامی مناطق شیعه نشین در جهان از چنین ویژگی مهمی برخوردار هستند، حتی که کشورهایی که در طول تاریخ زیر سلطه کمونیست بوده و نام بردن از امام حسین(ع) ممنوعیت داشته نیز تنها محبت امام حسین(ع)، شیعیان را پایبند به اسلام نگاه داشت تا توانستند در طول تاریخ از این بحران بیرون بیایند.
این استاد حوزه و دانشگاه گفت: شیعیانی که در این کشورها سکونت داشتند نقل می‌کرده‌اند که در آن دوران بحرانی، چگونه در شرایطی که مبارزات سخت و شدیدی با دین می‌شد آنها با محبت امام حسین(ع) به حفظ دین خود پرداختند و دین را در یادها نگاه داشتند و با مشقت و مرارت، دین و محبت امام حسین(ع) را به فرزندان خود انتقال دادند و محبت اهل بیت(ع) را زنده نگاه داشتند.
همواره محبت به سیدالشهدا در فرهنگ مردم مشهود بوده است
وی افزود:در ایران اسلامی نیز همواره محبت به سیدالشهدا در فرهنگ مردم مشهود بوده است و البته دستگاه امام حسین(ع) توسط اهل بیت(ع) در میان امت‌ها ایجاد شده و روایات فراوانی نسبت به زنده نگاه داشتن نام امام حسین(ع) و سوگواری و عزاداری بر ایشان به خصوص تاثیر آن در بخشش گناهان داریم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محرمی بیان کرد: حفظ و ایجاد این دستگاه یک مساله خدایی و معجزه بزرگی در طول تاریخ تشیع به شمار می‌رود که چون فرهنگی اصیل و با ارزش جریان دارد و جریان ساز است.
یکی از جلوه‌های جهانی فرهنگ سیدالشهدا، پیاده‌روی اربعین است
وی عنوان کرد: یکی از جلو ه‌های جهانی فرهنگ سیدالشهدا، همان پیاده‌روی اربعین است که به منظور حفظ شعائر دینی و بزرگداشت امام حسین(ع) و صیانت از فرهنگ عاشورا برگزار می‌شود.
عضو هیأت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد:تاثیر عزاداری امام حسین(ع) در طول تاریخ بر زندگی مردم و فرهنگ آنها در میان شیعیان و مردم ایران نمایان است و این جریانِ فرهنگ‌ساز جلوه‌های زیبایی در فرهنگ مردم ایران دارد.
وی اظهار داشت: در کشور ما سالانه، میلیاردها تومان برای آموزش در سطح عالی هزینه می‌شود که بخش زیادی از این بودجه برای اعتلای فرهنگ است، همچنین نهادهای زیادی متولی ارتقای فرهنگ در میان جامعه هستند، حال می‌بینیم که دستگاه امام حسین(ع) که عمدتا مردمی و خودجوش اداره می‌شود چه میزان در اعتلای فرهنگ جامعه ما موثر است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محرمی خاطرنشان کرد:در بسیاری از این مجالس عزاداری و روضه‌های خانگی، تاثیرات مثبت فرهنگ عاشورایی را می‌توان بر زندگی مردم دید و موضوعاتی چون سبک زندگی امام حسین(ع)، کسب رزق حلال، پاکدستی، امانت داری، آزاده بودن و درست زندگی کردن از مسائل مهم فرهنگی است که از طریق دستگاه امام حسین(ع) و مراسم و روضه‌ها به مردم منتقل می‌شود.
وی بیان کرد:جمعیت بیشماری، دلبستگی خاصی به دستگاه امام حسین(ع) و حضور در جلسات و روضه‌ها و دسته‌جات دارند که اگر از این ظرفیت مهم در مسیر اعتلای فرهنگ استفاده شود شاهد تعالی گسترده فرهنگی در میان آحاد جامعه خواهیم بود.
این استاد حوزه و دانشگاه عنوان کرد:باید از این ظرفیت عظیم به خوبی بهره بگیریم، وقتی امام حسین(ع) به عنوان الگو و شخصیت مهمی به واسطه ویژگی‌هایشان به مردم معرفی شود و مردم نیز با توجه به محبت امام حسین(ع) و از طریق این مجالس از ایشان الگو بگیرند سطح فرهنگ دینی مردم و فرهنگ اجتماعی شان بالا می‌رود.
وی تصریح کرد:معارف بسیار زیادی نیز در این عزاداری‌ها در مساجد و هیات‌ها و تکایا گفته می‌شود و این معارف در کنار عزاداری و سینه‌ها می‌تواند جامعه را به سمت تربیت دینی سوق دهد و این ها تاثیرات زیادی بر فرهنگ و تعاملات اجتماعی مردم دارد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محرمی اظهار داشت:علما و رهبران دینی ما در طول تاریخ به گونه‌ای تنظیم کرده بودند که این آئین‌های سوگواری علاه بر جنبه عزاداری و عاطفی دارای جنبه تربیتی و فرهنگی نیز باشد.
وی خاطرنشان کرد: در سالهای گذشته و در دورانی که امکان تحصیل برای بانوان وجود نداشت همین روضه‌های خانگی و عزاداری‌ها با حضور عالمان و سخنرانان، بستری را برای یادگیری معارف دینی ایجاد می‌کرد که در تربیت فرزندان و حفظ بنیان خانواده‌ها بسیار موثر بود و همه این آئین‌ها تا حد زیادی فرهنگ گذشتگان و جنبه دینی جامعه ما را رقم می‌زد.
عضو هیأت علمی گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه گفت:در حال حاضر نیز در کشور ما صدها هزار مراسم و روضه‌های خانگی برگزار می‌شود و همپای میلیون‌ها واحد درسی دانشگاهی در جامعه بر اعتلای فرهنگ دینی و اجتماعی ما تاثیر می‌گذارد.
فرهنگ با علما در ارتباط است
وی افزود: بسیاری از این مراسم‌ها و آئین‌ها، عالم محور است و عالمانی آگاه در این مجالس به سخنرانی می‌پردازند و از آن جایی که فرهنگ با علما در ارتباط است، وقتی عالمان در این مراسم‌ها و آئین‌های عزاداری به سخنرانی می‌پردازند در کنار روضه‌ای که خوانده می شد معارف نیز منتقل می‌گردد.
مجالس امام حسین(ع) باید عالم محور باشد
این استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد:متاسفانه این مساله در سالهای اخیر تا حدی دارد کمرنگ می‌شود در حالی که مجالس امام حسین(ع) باید عالم محور باشد، البته روضه‌خوان‌ها حق زیادی بر گردن مردم دارند اما عالم محور بودن بسیار مهم است.
وی عنوان کرد:مداحان نیز باید به سمتی بروند که علاوه بر مداحی به ارتقای علمی خودشان بپردازند و در جایگاه عالم قرار بگیرند، سیستم دستگاه امام حسین(ع) در گذشته عالم محور بود و حتی علمای شیعه، روضه می خواندند، پدیده‌ای که پس از انقلاب تا حدی کمرنگ شد و عالم محوری آسیب دید.
حجت‌الاسلام والمسلمین محرمی اظهار داشت:مجالس امام حسین(ع) نباید فقط مداح محور نباشد؛ این عالم محوری به نفع دستگاه امام حسین و جامعه دینی است و استمرار این حرکت منوط به مساله علم و معرفت نسبت به فرهنگ عاشورا و فرهنگ دینی است.
