بایسته های حضور اجتماعی زنان از منظر الگو سوم

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست تبیینی الگوی سوم زن با عنوان “بايسته های حضور اجتماعی زنان از منظر الگوی سوم” با حضور حجت الاسلام دکتر فرج‌الله هدایت‌نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه در دانشگاه گلستان برگزار شد.

دکتر فرج الله هدایت نیا در ابتدای این نشست گفت: در مبحث بازشناسی الگوهای رفتاری زنان، می توان حضور زنان را در جامعه در یکی از الگوهای سه گانه خانه نشینی، خانواده گریزی/خانه گریزی و خانواده گرایی درنظر گرفت، که این سه الگو در بیانات استاد شهید مطهری و رهبر معظم انقلاب، با عناوین دیگری مطرح شده است، به ویژه نظریه الگوی سوم زن از بیان رهبر معظم انقلاب، یعنی زنان برای اینکه در خانواده و جامعه موفق باشند نیازمند یک الگوی سوم هستند که نه غالباً شرقی و نه غالباً غربی باشد.

وی افزود :در حال حاضر الگوی سوم در جامعه وجود دارد ولی کمتر از حد انتظار است؛ در الگوی خانه‌نشینی زن در حاشیه است و در گفتمان دینی ما از گذشته وجود داشته است، الگوی خانواده گرایی در مقابل فردگرایی قرار دارد و دغدغه اصلی زن و مرد گرم کردن محفل خانواده است که این موضوع مانع فعالیت اجتماعی زنان نیست، این الگو در برابر الگوی خانه‌نشینی قرار دارد.

عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه به اهمیت خانواده، از دیدگاه اخلاقی-مهارتی، که نیاز است هر فرد، دیدگاه خود را اصلاح کند و اصالت به خانواده دهد، اشاره کرد و در ادامه خاطر نشان کرد که در این دیدگاه، توجه به مبحث خانواده گرایی، یعنی همان الگوی سوم زن است. در حال حاضر، جامعه ایرانی، خانواده گرا نیست؛ چون در شاخص-های ازدواج بهنگام، رضایت زناشویی حداکثری و فرزندآوری و فرزند پروری، شاهد نرخ رشد پایین هستیم.

گفتنی است در این نشست، الگوها از منظر لایه های فقهی حقوقی و اخلاقی مهارتی موردبحث قرار گرفت، که همگی در ساحت گفتمان است؛ اما نیازمند طراحی و تدوین برنامه جامع اقدام است که نقش دانشگاهیان در این عرصه تعیین کننده است.

به طور خلاصه در این گفتمان از سه الگوی مطرح پیرامون حضور اجتماعی زنان، گفتمان غالب در جوامع اسلامی در گذشته، الگوی خانه نشینی بود، بحث و گفتگو گو صورت گرفت، که جامعه از این الگو عبور کرده است و در ادبیات دینی نیز باز اندیشی صورت گرفته و پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، گفتمان انقلاب اسلامی الگوی خانه نشینی را به خانواده گرایی تغییر داده است. البته سیره زندگانی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها نیز به هیچ وجه، خانه نشینی نبوده است، خطبه ایشان پیرامون فدک، تنها یک نمونه از حضور اجتماعی این بانوی بزرگوار است.