آيات ۵۵ و ۵۶ سوره مائده در عرف قرآن پژوهان شيعى به آيات ولايت مشهورند. در نظر آنان، اين آيات بر امامت على(ع)دلالت مى كنند، ولى اهل سنت در چنين دلالتى ترديد كرده اند. در ديدگاه شيعه، واژه «انما» در آيه براى حصر وضع شده و «ولى» به معناى والى و اولى به تصرف و مترادف با معناى امام است. آيات ولايت در پى رخداد تصدق انگشتر در نماز به دست على(ع)نازل شده است و ولايت را براى امام ثابت مى كند. افزون بر مفاد خود آيات، پيامبر نيز براى اثبات ولايت على(ع)به اين آيات تمسك جسته است.
اهل سنت درباره اين آيات سه ديدگاه دارند. برخى با پذيرش احاديث تصدق، آيات ولايت را تنها بر همان معناى مورد نزول حمل مى كنند. گروه ديگرى از اهل سنت، مفاد آيه را تعميم مى دهند و با پذيرش شأن نزول آيات به تفسير آن ها مى پردازند. بيش تر مفسران اهل سنت – از جمله طبرى، زمخشرى، فخر رازى، قرطبى و آلوسى – از اين گروهند. اينان با الغاى خصوصيت از شأن نزول اين آيات، ولايت را به همه مؤمنان تعميم داده، آن را به معناى نصرت يا محبت مى دانند و عبارت «و هم راكعون» را به معناى «و هم خاضعون» فرض مى كنند. اين ديدگاه ريشه نبوى ندارد و از صحابه نيز چنين تفسيرى نقل نشده است.
برخى از اهل سنت هم مفاد آيات ولايت را عام مى شمارند و رخداد تصدق انگشتر را به كلى انكار مى كنند. اين ديدگاه را ابن تيميه در قرن هشتم پى نهاد و برخى مانند ابن كثير و ذهبى از وى پيروى كرده اند. داورى در باب ديدگاه هاى سنى و شيعى درباره آيات ولايت، منوط به پژوهش در زمينه صحت و سقم روايات شأن نزول اين آيات است. در برخى از منابع اهل سنت، اسانيد نقل حادثه تصدق به ۲۶ طريق مى رسد. اشكال هاى اهل سنت به ديدگاه شيعه درباره اين آيات، از ناديده گرفتن احاديث شأن نزول آن ها ناشى مى شود. دانشوران شيعى، از جمله سيد مرتضى، شيخ طوسى و علامه طباطبايى در باب معناى زكات، ركوع، عدم بطلان نماز حضرت، تطبيق آيه بر يك فرد، استناد امام به اين آيات، بررسى مفهوم حصر در آيه، وحدت سياق و معناى واژه «ولى» پژوهش بسيار كرده اند و از عهده پاسخ انتقادها و ايرادها برآمده اند.
