عبور از آموزش از راه دور و حرکت به سمت آموزش آنلاین

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نهمین نشست از سلسله نشست‌های کتاب‌خوان تخصصی مطالعات فضای مجازی با عنوان «روان شناسی و تربیت سایبر»، با همکاری مشترک مرکز مطالعات فضای مجازیِ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با حضور دکتر الهام اکبری و دکتر سید مجید امامی، روز دوشنبه مورخ ۹ مهرماه جاری در محل کانون اندیشه جوان برگزار شد.

در این نشست الهام اکبری با اشاره به روند تغییرات صورت گرفته در حوزه آموزش طی سال‌های اخیر، گفت: از دهه ۱۹۷۰ دنیا وارد عصر اطلاعات و از دهه ۱۹۹۰ با ظهور اینترنت، دنیا وارد عصر جامعه شبکه‌ای شد که این روند کل زندگی بشری را تحت تأثیر خود قرار داد؛ از این طریق نوع جدیدی از انسان در فرآیند اجتماعی شدن به وجود آمد. انسان‌هایی که در فضای مجازی و سایبری زندگی می‌کنند و زندگی بدون وجود فضای سایبری را تصور نمی‌کنند.

وی افزود: یکی از حوزه‌هایی که به شدت تحت تأثیر این فضا و حوزه سایبری قرار گرفت، حوزه یادگیری و آموزش بوده است. وقتی فردی در فضای سایبری اجتماعی و فرهنگ‌پذیر می‌شود، دیگر نمی‌توان برای آموزش او از همان روش و ابزار معمول در گذشته استفاده کرد و برای آموزش این افراد ناچار به ورود به حوزه سایبر خواهیم بود و باید نوع برنامه‌ریزی و مسیر آموزشی ما متناسب با انسان سایبری امروز باشد.

اکبری با بیان اینکه سیستم سنتی آموزش پاسخگوی نیازهای آموزشی جامعه امروز نیست، ادامه داد: یکی از ویژگی نسل امروز که از آنها به عنوان بومیان دیجیتالی یاد می‌کنیم این است که از طریق موبایل و یا تبلت خود می‌توانند تمام اطلاعات مورد نیاز را تنها با حرکت انگشتان خود به دست بیاورند. بر این اساس این نسل که علاقه‌مند به زندگی در این فضای جدید هستند را باید از طریق همین روش‌ها آموزش دهیم که البته لازمه این امر مجهز شدن مدرسان حوزه آموزش، به مهارت‌های آموزشی در فضای سایبری است.

این پژوهشگر و صاحب‌نظر در حوزه آموزش الکترونیک در ادامه به کتاب «یادگیری از دور در عصر اطلاعات و ارتباطات» اشاره کرد و گفت: این کتاب به عنوان یکی از اولین تولیدات محتوایی در حوزه آموزش الکترونیک در کشور است که به همت جمعی از نویسندگان در سال ۱۳۹۰ از سوی انتشارات دانشگاه پیام نور منتشر شده است که البته مطالب ارائه شده در این کتاب موضوع مورد انتظار در عنوان این کتاب را تأمین نمی‌کند.

ادامه این نشست نیز با سخنان سید مجید امامی با محوریت کتاب «نظریه و عمل رسانه‌های آموزشی در عصر دیجیتال» نوشته حسین اسکندری همراه بود که وی در این باره گفت: به طور کلی این کتاب که در سال ۱۳۹۱ منتشر شده، تلاش دارد در دو بخش مبانی نظری و علوم کاربردی، به حوزه ارتباطات آموزشی و مبانی آموزش الکترونیک بپردازد و نویسنده در اقدامی تحسین‌برانگیز موفق شده که متنی مختصر و اصیل را بر اساس آخرین متون انگلیسی ارائه شده در دنیا، در اختیار علاقه‌مندان به این حوزه قرار دهد.

وی افزود: مطالب ارائه شده در این اثر مباحثی میان رشته‌ای در سه شاخه علوم شناختی، فلسفه ذهن و فلسفه تعلیم تربیت است که حوزه‌هایی بسیار مهم و بسیار نزدیک به هم هستند. یکی دیگر از مباحث مهم در این کتاب موضوع مهارت‌آموزی به جای دانش‌آموزی است که می‌تواند برای استفاده برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران آموزشی ما بسیار موثر و کاربردی باشد. چراکه اگر بخواهیم فضای سایبری جدید را مبنای آموزش در کشور قرار دهیم، بسیاری از مبانی و الگوهای آموزشی ما دستخوش تغییر خواهند شد و مطالعه این بخش می‌تواند راهنمایی خوبی در این جهت باشد.

وی درباره سایر فصل‌های این کتاب نیز گفت: «رسانه‌های آموزشی در عصر دیجیتال» عنوان فصل چهارم از این کتاب است که طی آن به موضوعاتی چون تدریس با استفاده از فناوری، تدریس فناوری، یادگیری کارکرد وب۲، وب۳ و شبکه‌های اجتماعی، آموزش و شبیه سازی و … می‌پردازد. همچنین «زیست بوم‌ها و شبکه‌های یادگیری» نیز عنوان پنجمین فصل از این کتاب است که که به بررسی نگاه چندسویه زیست بوم‌ها بر اساس محیط مورد استفاده از فناوری‌های آموزشی اختصاص دارد که نویسنده طی آن به تحول بینش آموزشی در عصر دیجیتال پرداخته است.

امامی در پایان یادآور شد: بحث «دلالت‌های عصر دیجیتال در برنامه‌ریزی آموزشی» یکی از موضوعاتی است که در فصل پنجم این کتاب به صورت مختصر و کلی اشاره شده، در صورتی که این مبحث خود موضوع یک اثر مکتوب مفصل می‌تواند قرار گیرد، که البته طلبعتا چنین موضوعی در این حجم و قالب نمی‌توانست به طور کامل بررسی شود که نویسنده تنها به بیان کلیاتی در این حوزه اکتفا کرده است.

نهمین نشست از سلسله نشست‌های کتاب‌خوان تخصصی مطالعات فضای مجازی با عنوان «روانشناسی و تربیت سایبر»، با همکاری مشترک مرکز مطالعات فضای مجازیِ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با مشارکت نهاد عمومی کتابخانه‌های کشور در محل کانون اندیشه جوان واقع در خیابان وصال، روبه‌روی سازمان انتقال خون، کوچه دکتر فرهنگی، شماره ۱۹ برگزار شد.