سلاحهای هستهای نه تأمینکننده امنیت و نه باعث بازدارندگی
نوشتاری از حجت الاسلام محمدحسین پورامینی مدیر حلقه نظام پردازی اسلامی پژوهشگاه
قدرت در فرهنگ اسلامی با اخلاق، پیوسته میباشد؛ به طوری که میتوان گفت قدرت عاری از اخلاق، یک قدرت ظالمانه و غاصبانه میباشد. آیتاللّه خامنهای با بیان اینکه در اسلام همچنان که ارزشها بسیار اهمیت دارند، روشها نیز اهمیت دارند بر آنند که «ارزشها باید در روشها هم خودشان را نشان دهند. روشهایی که برای کسب قدرت و حفظ آن به کار گرفته میشود، باید روشهای اخلاقی باشند. در اسلام، کسب قدرت به هر قیمتی، وجود ندارد؛ اینطور نیست که کسی یا جمعی حق داشته باشند به هر روش و وسیلهای متشبّث[۱]شوند، برای اینکه قدرت را به دست آورند؛ نه، قدرتی که از این راه به دست آید و یا حفظ شود، قدرت نامشروع و ظالمانه است».[۲]
ایشان با بیان اینکه در دنیای مادی برای اینکه بتوانند دشمن را از تهاجم به خود منصرف کنند، نیروی نظامی را تقویت میکنند، معتقدند: «آن روزی که ابرقدرتهای متعددی وجود داشت، آنها برای اینکه خود را از شر سلاح اتمی طرف مقابل حفظ کنند، سلاح اتمی تولید میکردند، در حالی که میدانستند این سلاح هرگز مصرف نخواهد شد؛ اما برای اینکه خودشان را مصون نگه دارند، سلاح اتمی را به عنوان تهدید حفظ میکردند».[۳] ایشان اصرار این دولتها مبنی بر نگهداری، افزایش و گسترش توان تخریبی سلاحهای هستهای را که هیچ کاربردی جز ارعاب و ترور دستهجمعی و ایجاد امنیت کاذب، مبتنی بر بازدارندگی ناشی از نابودی تضمینشده همگانی نداشته و ندارد، «استمرار کابوس هستهای جهان» توصیف کرده و بر آنند اینگونه رقابتهای غیرعقلانی میتواند بیش از ده هزار بار رقیبان خود و سایر ساکنان کرۀ خاکی، من جمله خودشان را نابود کند.[۴] بنابراین ایشان معتقدند که قدرت و اقتدار واقعی حکومت اسلامی به سلاح هستهای ارتباطی نداشته و به تقویت ارادۀ ملی و پیشرفتهای علمی و اجتماعی وابسته است.[۵] ایشان میفرمایند: «ما اقتدار را در سلاح هستهای نمیدانیم و اقتدار متکی به چنین سلاحی را هم میتوانیم بشکنیم،[۶] بارها گفتهایم که ما اصولاً سلاح هستهای نیاز نداریم و داشتن این سلاح کشتار جمعی را زمینهساز قدرت و اقتدار نمیدانیم، بلکه معتقد هستیم اقتدار هر کشور به داشتن مجموعۀ انسانی قوی و برخوردار از علم و ایمان و ایستادگی وابسته است»[۷] یا «به هیچ وجه سلاح هستهای تضمینکنندۀ اقتدار و پیروزی نیست»[۸]«به هر حال پیروزی واقعی وابسته به اقتداری است که آن اقتدار، از پول و امکانات مادی و سلاح اتمی حاصل نمیشود»[۹] یا «آنها خیال میکنند ما برای استحکام نظام اسلامی، دنبال سلاحهای کشتار جمعی و اتمی هستیم! این تفکر و تحلیل غیرواقعی و اطلاعات نادرستی است»[۱۰] یا «استحکام داخلی به آن معنایی که آنها [نومحافظهکاران آمریکا] خیال میکنند، نیست که دستیابی به سلاح هستهای باعث آن شود و این سلاح هیچ کاری از پیش نمیبرد»[۱۱] یا «تاریخ نشان داد تعداد بمبهای هستهای شوروی سابق، به مراتب از تعداد بمبهای هستهای آمریکا بیشتر هم بود، مگر شکست نخورد؟ پس پیروزی و شکست در صحنههای اساسی دنیا با این چیزها نیست»[۱۲] یا «سلاح اتمی برای از بین بردن حکومتها و سیستمها و رژیمها نیست. سیستمها و رژیمها هرگز با سلاح اتمی از بین نمیروند. سلاح اتمی فقط میتواند انسانها و سرزمینها را نابود کند، آنچه که رژیمها را نابود میکند، قدرت مقاومت و عزم و مبارزۀ ملتهاست»[۱۳] یا «پس این سلاحهای کشتار جمعی، نه تأمینکنندۀ امنیت است و نه مایۀ تحکیم قدرت سیاسی، بلکه تهدید برای این هر دو است»[۱۴] یا «سلاحهای مزبور هیچ کاربردی جز ارعاب و ترور دستهجمعی و ایجاد امنیت کاذب، مبتنی بر بازدارندگی ناشی از نابودی تضمینشدۀ همگانی نداشته و ندارند»[۱۵] و «از سویی همچنین سلاحی که از نظر اسلام قابل استفاده و کاربرد نیست، پس در هیچ شرایطی برای یک ملت قدرت محسوب نمیشود».[۱۶]
خلاصه اینکه باید گفت از منظر آیتاللّه خامنهای سلاحهای هستهای نه تأمینکنندۀ امنیت و نه باعث بازدارندگی و باعث تحکیم قدرت سیاسی میشوند،[۱۷] بلکه اینگونه سلاحها به نوعی تهدید جدی برای امنیت و قدرت سیاسی یک جامعه است و از لحاظ شرعی، مبنایی و اعتقادی، ساخت، انباشت، تملک و کاربست هر نوع سلاح کشتار جمعی، ممنوع و حرام میباشد.
[۱]. کسی که چیزی را با قوّت به دست میگیرد.
[۲]. بیانات در خطبههای نماز جمعۀ تهران در تاریخ ۲۶/۱۲/۱۳۷۹.
[۳]. بیانات دیدار جمعی از روحانیون استان کرمان در تاریخ ۱۱/۲/۱۳۸۴.
[۴]. پیام به نخستین کنفرانس بینالمللی خلع سلاح و عدم اشاعه در تاریخ ۲۸/۱/۱۳۸۹.
[۵]. بیانات در دیدار دانشمندان هستهای در تاریخ ۱۳/۱۲/۱۳۹۰.
[۶]. بیانات در شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تاریخ ۹/۶/۱۳۹۱.
[۷]. بیانات در دیدار نخبگان جوان کشور در تاریخ ۳۰/۷/۱۳۸۲.
[۸]. همان.
[۹].«ما معتقد هستیم اقتدار هر کشور به داشتن مجموعۀ انسانی قوی و برخوردار از علم و ایمان و ایستادگی وابسته است». (بیانات در دیدار جمعی از خانوادههای شهدا و جانبازان قم در تاریخ ۲۸/۷/۱۳۸۹).
[۱۰]. بیانات در دیدار جمعی از مسؤلان آموزش و پرورش در تاریخ ۲۶/۴/۱۳۸۱.
[۱۱]. بیانات در دیدار کارگزاران نظام در تاریخ ۱۵/۵/۱۳۸۲.
[۱۲]. بیانات در دیدار جمعی از مسئولان جهاد دانشگاهی در تاریخ ۱/ ۴/ ۱۳۸۳.
[۱۳]. بیانات در دیدار کارگزاران نظام در تاریخ ۸/ ۸/۱۳۸۴.
[۱۴]. بیانات در شانزدهمین اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تاریخ ۹/۶/۱۳۹۱.
[۱۵]. بیانات در نخستین پیام به کنفرانس بینالمللی خلع سلاح هستهای و عدم اشاعه در تاریخ ۲۷/۱/۱۳۹۸.
[۱۶]. بیانات در نوزدهمین سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) در تاریخ ۱۴/۳/۱۳۸۷.
[۱۷]. بیانات در دیدار با دانشمندان هستهای در تاریخ ۳/۱۲/۱۳۹۰.