به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب پیش‌انگاره‌های هستیشناختی علم سلوک اثر حجت‌الاسلام دکتر علی فضلی در گروه عرفان پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد.
آدمی در صراط سلوک با مقامات و احوالش همواره در حال شدن است، با یک حرکت جوهری طولی و استکمالی در فراخنای وجودش به سوی ساحت قدس ربوبی در سفر است؛ حرکتی که در پی اتحاد اعمال سلوکی با وجود باطنیش رخ میدهد و با معرفت توحیدی شدت مییابد و از پیچ و تاب‌های دنیای مادی گذر می‌کند و آهسته آهسته مراتب نظام هستی را درمی‌نوردد تا در نهایت به آن ساحت قدسی می‌رسد.
در بخشی از مقدمه این اثر ارزشمند آمده است:
این تحقیق در حوزۀ نظارت عقلی بر پیش‌انگاره‌های وجود شناختی علم سلوک جای می گیرد؛ یعنی در صدد بررسی وجود شناسی ناظر به سلوک است؛ یعنی آن دست از مسایل وجود شناختیای که در فلسفۀ اسلامی به خصوص حکمت متعالیه و عرفان نظری طرح شدهاند و دانش علم سلوک بر آن مسایل تکیه دارند، به نحوی که پاره‌ای از اصول، قواعد و حدود وسطای گزاره‌های سلوکی در آن دانش به حساب می‌آیند و مسایل سلوکی – وجودی از آن اصول و قواعد نیز نشأت می‌گیرند. مانند نظام توحیدی جهت تبیین نسبت عمل سلوکی و قضا و قدر الهی؛ مانند حرکت جوهری جهت تبیین چیستی سلوک به عنوان یک حرکت اشتدادی استکمالی حقیقت قلبی؛ مانند اتحاد عاقل به معقول و اتحاد عامل به معمول جهت تفسیر رابطۀ اعمال قلبی و سالک در حقیقت قلبی. این دو نمونه از مباحث هستی شناسی فلسفۀ صدرا است که ارتباط مستقیم با عمل قلبی و سلوکی در ساختار علم سلوک دارد و البته مقصود از هستی شناسی فقط هستی شناسی عرفانی یعنی عرفان نظری نیست، بلکه اعم از عرفان نظری و حکمت متعالیه است. اگرچه بیشتر به حکمت متعالیه تمایل دارد. زیرا روش فلسفه عرفان، استدلالی است و تا آنجا که مسایل حکمت متعالیه میتوانند در تبیین عقلی مبانی فلسفه عرفان و فلسفه علم سلوک ورود کنند، حکمت متعالیه در اولویت است و اگر در برخی از مباحث حکمت ورود نداشته و برهانی ارائه نداده، ولی عرفان نظری به پشتوانه شهودش آن را توصیف و تبیین کرده، از عرفان نظری مدد میگیرد.
بنابراین تحقیق حاضر در مقام بررسی پیش‌انگاره‌های هستیشناختی علم سلوک است. البته در پیش انگاره های انسان شناختی پرسش بر آن بود که انسان با چه حقیقی چه می تواند باشد که پس از تعریف آن حقیقت به حقیقت قلبی به قابلیتها و ظرفیتهای آن حقیقت از حیث سلوک توجه شده است و از این رو پایۀ نظام انسان شناسی سلوکی را حقیقت قلبی و مسایل آن را قوا، لطائف، اطوار، وجوه و مقاماتی که در پی سلوک به فعلیت میرسند، برشمردیم. ولی در پیش انگارههای وجود شناختی پرسش این است که انسان در پی انجام عمل سلوکی چه رخداد وجودی برایش روی میدهد؟ از این رو محور اساسی و پایۀ رکنی وجود شناسی سلوکی عمل سلوکی است. در حقیقت عمل سلوکی است که تأثیر وجودی بر حقیقت قلبی مینهد و پیامدهای وجودی برای آن حقیقت دارد. زیرا سلوک یعنی تقلب قلبی و تقلب قلبی یعنی تبدّل و تطوّر حقیقت قلبی در صراط سلوک و ریشۀ این تطوّر نیز عمل سلوکی است؛ عملی که پس از تحقق با حقیقت قلبی متحد گشته؛ موجب اشتداد وجودی و حرکت استکمالی آن حقیقت شده؛ باعث اتساع وجودی آن حقیقت گشته؛ در نتیجه قرب الهی را در پی دارد.
کتاب پیش‌انگاره‌های هستیشناختی علم سلوک اثر حجت‌الاسلام دکتر علی فضلی در گروه عرفان، با قیمت ۱۲۵۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی میتوانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.
