به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به همت گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ کرسی ترویجی با موضوع «جریان مجدد و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی» روز گذشته مورخ ۱۶آبانماه جاری به صورت مجازی و با حضور آقایان دکتر حمید هوشنگی به عنوان ارائه دهنده، دکتر مصطفی غفاری و دکتر علی حمزهپور به عنوان ناقد برگزار شد.
دکتر حمید هوشنگی مقوله ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی را متأثر از جریانهای فکری و سیاسی معرفی کرد. عضو شورای علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در تحلیل خود از رویکرد هنجاری استفاده و در این چارچوب ثبات سیاسی را اینگونه تعریف کرد: ثبات سیاسی به معنای عدم انحراف یک نظام سیاسی از هنجار خود است.
بنابراین برای سنجش ثبات جمهوری اسلامی لازم است هنجارها و ارزشهای اصلی نظام را بررسی کرد. یکی از روشهای شناسایی ارزشهای انقلاب اسلامی، شعارهای آن است و مهمترین شعار، استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی به شمار میرود. بر این اساس میتوان موارد زیر را بیان کرد:
- جریان مجدد بر استکبارستیزی، نفی سلطهگری و سلطهپذیری، اهمیت دادن به استقلال فرهنگی و فکری، حمایت از مستضعفین جهان تأکید دارد.
- جریان مجدد آزادی را عامل رشد انسان میداند و آزادی لیبرالی را نفی میکند. حقوق طبیعی و الهی مبنای آزادی است.
- جریان مجدد بر پیوند دین و سیاست تأکید دارد و به مشروعیت الهی حکومت باور دارد. نقش مردم در تشکیل و تداوم حکومت پررنگ است.
دکتر مصطفی غفاری به عنوان ناقد اول بررسی ارتباط جریانهای سیاسی با ثبات سیاسی را بسیار ارزشمند و مفید دانست. با این حال تأکید کرد که این ارتباط باید دقیقتر بیان میشد. در این تحقیق مناسب بود به اندیشه آیتالله خامنهای (نه به عنوان رهبر انقلاب بلکه به عنوان یکی از متفکران جریان مجدد) پرداخته میشد. آیتالله خامنهای در مورد رضایت مردم در مشروعیت (حتی به معنای شرعیت و نه فقط مقبولیت) حکومت ادلههایی دارند که خوب بود به این موضوع توجه میشد. در حالی که مرحوم آیتالله مصباح یزدی رضایت مردم را فقط در مقبولیت حکومت مؤثر میدانست. عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق علیهاسلام مغز و هسته اصلی تفکر سیاسی جریان مجدد را «جامعیت دین» دانست. در عین حال تأکید کرد که اختلاف نظرهای بین متفکرین مجدد را به راحتی نمیتوان نادیده گرفت. این اختلاف نظرها در روندهای سیاسی در جمهوری اسلامی اثرگذار بوده است. مثلا اختلاف نظر مرحوم آیتالله مصباح با آیتالله جوادی آملی در مقاطع مختلف مانند ریاست جمهوری آقای احمدینژاد بسیار اثرگذار بود.
دکتر حمزهپور عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین علیهالسلام ناقد دیگر این بحث این سوال را مطرح کرد که آیا سه شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی میتواند تمام هویت ما را نشان دهد؟ ایشان در ادامه به روش تحقیق و چارچوب نظری مطلب ارائه شده نقدهایی را وارد کرد.
آقای دکتر مهام مدیر گروه مطالعات انقلاب اسلامی با تمرکز بر لزوم کاربردی بودن تحقیقات، تصریح کرد که باید وجه کاربردی را از وجه نظری تفکیک کرد. نقدهای ناقدان محترم بیشتر در حوزه کاربرد بود نه عرصه نظری.