به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، موضوع مذاکره با آمریکا چه قبل از برجام و چه بعد از آن یکی از موضوعات مهم درعرصه سیاست خارجی کشورمان بوده است؛ ناظر به این موضوع گفت‌و‌گویی با محمدحسن شاهنگی معاون مرکز پژوهش‌های جوان وابسته به این پژوهشگاه ترتیب دادیم که در ادامه از منظرتان می‌گذرد.
با سلام؛ مرکز پژوهش‌های جوان تاکنون چه کتاب‌هایی را با محوریت مذاکره با امریکا منتشر کرده است؟
تا به حال آثار ارزشمندی مانند کتاب «ارتباط ایران و آمریکا» نوشته حجت‌الاسلام علی اخترشهر، کتاب «آمریکا ستیزی چرا؟» نوشته روژه گارودی و ترجمه جعفر یاره و کتاب «پیشینه ارتباط ایران و آمریکا در سده گذشته» نوشته دکتر علی‌اکبر ولایتی در این مرکز منتشر شده است.
در کتاب «ارتباط ایران و آمریکا» نوشته حجت الاسلام علی اخترشهر به چه موضوعی پرداخته می‌شود؟
در این کتاب تاریخچه ایران و آمریکا بازگو می‌شود و پس از آن، عکس العمل دولت آمریکا در قبال انقلاب اسلامی بررسی می‌گردد. چند و چون ارتباط با آمریکا در وضعیت کنونی، نیز پرسش‌ها و شبهات مطرح شده از جانب طرفداران رابطه با امریکا مباحث بعدی کتاب هستند. نگارنده معتقد است محور اساسی تمامی ناسازگاری‌های جمهوری اسلامی ایران و آمریکا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون در اتخاذ سیاست‌های ناهمگون و نامتجانس دو طرف است. این امر تنها به سطح ملی منحصر نیست و ابعاد فراملی آن جهان اسلام و فراتر از آن را دربرگرفته است. اتخاذ سیاست‌های سلطه گرانه و تحکیم و تثبیت آن در منطقه‌ی خلیج فارس و خاورمیانه، خصوصا از سوی آمریکا در برابر اعمال سیاست‌های سلطه ستیزانه‌ی جمهوری اسلامی، نه تنها سازگاری و هم سویی نداشته، بلکه ماهیتا دارای تضادی آشتی ناپذیر است.
انگیزه اصلی از نگارش این کتاب چه بوده است؟
موضوع رابطه ایران و آمریکا، همواره یکی از مباحث مهم محافل سیاسی و مطبوعاتی دو کشور بوده و دامنه آن بنابر دلایلی که دائما در حال تغییرند، از ایجاد رابطه دوستانه و همکاری نزدیک تا رویارویی مستقیم و خصمانه امتداد یافته است. در این خصوص عده‌ای از فرهیختگان و اندیشمندان دو کشور میان منافع ملی ایران و منافع جهانی آمریکا مشابهت دیده و رابطه همکاری سیاسی میان دو کشور را ضروری دانسته‌اند، ولی عده‌ای دیگر به تعارضات بین این اهداف و منافع تهران و واشنگتن اشاره کرده، انتهای جاده ارتباط و همکاری میان دو کشور را بن بست می‌بینند. ماهیت این ارتباط هرچه باشد، برای هر دو کشور شایسته بررسی است. کتاب حاضر به این موضوع می‌پردازد.
رویکرد کلی در کتاب «آمریکا ستیزی چرا؟» نوشته روژه گارودی چیست؟
هدف اصلی این کتاب نگاهی به چگونگی پیدایش و پایانی نظام سلطه گر آمریکاگرایی است که در پنج فصل سامان یافته است؛ فصل اول به بررسی پیدایش آمریکا می‌پردازد و در آن از محورهای استفاده ابزاری از دین و احساسات مذهبی، شکل‌گیری و جهت‌دهی افکار عمومی، سود اقتصادی، مهم‌ترین انگیزه و نژادپرستی افراطی پرداخته می‌شود. در فصل دوم از مراحل رشد و توسعه امریکا صحبت می‌شود. در فصل سوم اشاره‌ای به موضوع دهکده بزرگ جهانی می‌گردد. فصل چهارم، توربوکاپیتالیسم، حیله‌ای نوین نام دارد که در آن از محور عدالت اجتماعی و سود اقتصادی به موضوع نگریسته می‌شود. و در فصل پنجم این سوال مطرح می‌شود که در برابر امریکای امروز چه باید کرد؟ آمریکا چگونه به اینجا رسید؟ چگونه می‌توان مقابله با جنگ افروزی را در دستورکار قرار داد و با سلطه اقتصادی و فرهنگی مبارزه کرد؟
کتاب «پیشینه ارتباط ایران و آمریکا در سده گذشته» نوشته دکتر علی‌اکبر ولایتی براساس چه دغدغه‌ای نگاشته شده است؟
در این کتاب از آغاز دوران قاجار تا دوران انقلاب اسلامی و پس از آن به فراز و فرود روابط ایران و آمریکا اشاره می‌شود. در این کتاب گفته می‌شود که آمریکا در ابتدای حضور سیاسی خود در ایران با طرح شعارهای زیبا و سیاستی دوگانه توانست هویت واقعی خود را مخفی داشته و نفوذ خود را در بدنه حاکمیت گسترش دهد. برتری آمریکا در جنگ جهانی دوم، سبب شد تا ابرقدرت برتر شده و جایگزین بریتانیا در مستعمرات آن شود. همین امر سبب شد تا این ابر قدرت نوپا به راحتی بتواند همه‌ی ارکان حکومت ایران را تصاحب کرده و آن را حیات خلوت نموده و جزیره‌ی ثبات معرفی نماید.
ساختار این کتاب چگونه است؟
دراین کتاب بیان می‌شود که سیاست خارجی آمریکا سه استراتژی اصلی در مقابله با ایران داشته است:
۱-استراتژی براندازی نظام اسلامی
۲-استراتژی ملی گرایی ایران و حمایت از آن
۳-استراتژی غربی کردن ایران و ادغام آن، در سیسم جهانی آمریکا.
رویکرد کلی در این کتاب چیست؟
در این کتاب بیان می‌شود که سوال بزرگ برای واشنگتن پس از خاتمه جنگ تحمیلی و فروپاشی شوروی این بود که اگر الگوی نظام جمهوری اسلامی ایران به مثابه یک الگوی مناسب سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و مردم سالاری مورد توجه دیگران و به ویژه کشورهای عربی قرار گیرد و در صورتی که ایران موفق شود با حفظ ارزش‌ها و نهادهای اصلی مشکلات موجود را حل کند، این امر چه عواقبی برای منافع آمریکا در خاورمیانه و سایر نقاط خواهد داشت. نظام جمهوری اسلامی ایران سرسختی و مقاومت خود را مقابله با آسیب‌های وارده خارجی و داخلی به اثبات رسانیده و سیاست‌های ستیزه جویی نظامی، سیاسی و اقتصادی غرب در برانداختن جمهوری اسلامی به نتیجه نرسیده است، بهترین و مناسبت‌ترین موضع‌گیری غرب در مقابله با انقلاب اسلامی ایران مشارکت و نفوذ سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و مطبوعاتی در نهادهای آن می‌باشد.
