به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دهمین نشست هم اندیشی اعضای هیات علمی پژوهشگاه با موضوع بررسی و تبیین فعالیت های پژوهشگاه در راستای بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، صبح چهارشنبه ۱۲ تیرماه جاری در محل باغ زیبای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهر تهران برگزار شد.
در ابتدای جلسه جناب آقای دکتر حسین رمضانی مدیر مرکز تمدن و پیشرفت پژوهشگاه گزارشی از روش جمع‌آوری نظرات اعضای هیأت علمی در رابطه با بیانیه گام دوم ارائه نمود. سپس دکتر مهام به نمایندگی از پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی طراح اقدام جهت تبیین، تحقق و ترویج بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را ارائه نمود. آقای دکتر ترخان نماینده‌ی پژوهشکده‌ی حکمت و دین‌پژوهی تأکید کرد که از برخورد شعاری و تبلیغاتی در مورد بیانیه پرهیز شود. آقای دکتر ایزدهی رئیس پژوهشکده‌ی نظام‌های اسلامی تأکید کرد که بیانیه‌ی گام دوم را باید به مثابه‌ی بیان مجموعه‌ای از مسأله‌ها در نظر گرفت نه قلمروهای موضوعی. دکتر بابایی مجرد عضو گروه مدیریت، ترویج بیانیه‌ی گام دوم را مستلزم حرکت به سمت ژورنالیسم علمی دانست و تصریح کرد که نباید با زبان غیرآشنا برای عموم مردم مفاهیم این بیانیه را به جامعه عرضه کرد. دکتر قائمی‌نیا عضو گروه معرفت‌شناسی محقق شدن بیانیه را در گروی این دانست که بتوان بین تعریف و تحقق پل زد و پژوهشگاه را نسبت به یافتن الگوی مناسب در این زمینه ترغیب نمود. دکتر دادجو دیگر عضو گروه معرفت‌شناسی نیز بر روش رسیدن به اهداف بیانیه تأکید نمود و به کارگیری دستگاه فکری متناسب را ضروری دانست. دکتر محمدی جورکویه عضو گروه فقه و حقوق با طرح این سوال که چرا خیلی از اسناد به مرحله‌ی تحقق نمی‌رسد هشدار داد باید موانع رسیدن به تحقق بیانیه‌ی گام دوم شناسایی شود.
دکتر امیرچقماقی با مهم دانستن زمان‌شناسی مراحل انقلاب اسلامی،مرور و آسیب‌شناسی اقدامات در گام اول انقلاب اسلامی تأکید نمود. دکتر اسدی‌نسب عضو گروه قرآن‌پژوهی با تمرکز بر وظیفه‌ی پژوهشگاه در تحقق بیانیه‌ی گام دوم، تأکید کرد که لازم است در داخل پژوهشگاه تغییر و تحولاتی متناسب با گام دوم انقلاب ایجاد شود که زمینه‌ی ارتباط بهتر با جامعه فراهم گردد. دکتر جداری عالی مدیر گروه اخلاق یکی از مخاطبان مهم این بیانیه را پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی دانست. دکتر سید باقری مدیر گروه سیاست تأکید کرد که رسیدن به اهداف بیانیه‌ی گام دوم انقلاب اسلامی بدون توجه به مشکلات اجتماعی مردم قابل تحقق نیست. جناب آقای ذوعلم عضو گروه فرهنگ‌پژوهی تأکید کرد که بیانیه را نباید به عنوان یک سند سیاستی در نظر گرفت، بلکه در صدد ارائه‌ی یک دستگاه فکری است. دکتر هادوی‌نیا عضو گروه اقتصاد بر مجهز شدن به روش‌های جدید پژوهشی برای رسیدن به اهداف بیانیه تأکید نمود.
در پایان این نشست هم اندیشی آیت‌الله علی اکبر رشاد ریاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه‌ی اسلامی مباحث را جمع‌بندی نمود. اولین نکته‌ی ریاست پژوهشگاه تأکید بر تنقیح مزیت و کارویژه‌های پژوهشگاه ناظر به گام دوم و مفاد بیانیه بود و البته تذکر داد که همه‌چیز را نمی‌توان از پژوهشگاه توقع داشت و لازم است همه‌ی دستگاه‌ها خود را در این زمینه مسئول بدانند. نکته‌ی دوم ایشان لزوم ارزیابی عملکرد پیشین بر اساس این بیانیه بود. چرا که بیانیه دو بخش دارد: جمع‌بندی راهبردهایی که طی دهه‌های گذشته گفته شده بود؛ و نیمی دیگر مربوط به آینده و راهبردهای آن است. وی این سوال را مطرح کرد که اکنون می‌توانیم پژوهشگاه و سایر دستگاه‌ها را در جایگاه محاکمه بنشانیم و بپرسیم که در گذشته چه کرده‌ایم و آیا موفق بوده‌ایم و دلایل عدم توفیق‌ها چیست؟
چهارمین نکته در جمع‌بندی مباحث مطرح شده این بود که این بیانیه ادامه‌ی یک خط فکری است در طول دهه‌ها. خود مقام معظم رهبری فرمودند که این یک دستگاه فکری است. در ابتدا رهبری بحث تهاجم فرهنگی را مطرح کردند. سپس بحث شبیخون فرهنگی و ناتوی فرهنگی مطرح شد. سپس این مفاهیم بسط یافت و به جنگ نرم تبدیل شد. جنگ نرم تعمیق‌یافته همان شبیخون فرهنگی است. سبک زندگی را در همان راستا مطرح کردند و زمانی مطرح شد که هنوز در دانشگاه‌ها بحث سبک زندگی مطرح نبود. بحث جبهه‌ی مقاومت و تفکر مقاومت در همان دستگاه فکری معنادار است. فرهنگ مقاومتی راهبردی بود که در همان راستا مطرح نمودند. بحث علوم انسانی اسلامی و تحول حوزه و تحول فقه از راهبردهای مهم فکری و فرهنگی ایشان بود. نظریه‌ی فروپاشی آمریکا و نظریه‌ی نظام انقلابی در عرصه‌ی اندیشه‌ی سیاسی توسط ایشان مطرح شده و مقوله‌ی بسیار مهمی است و ضلعی از این دستگاه فکری را تشکیل می‌دهد. بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت رهنمودهای راهبردی ایشان است برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی. این موارد را اگر بررسی کنیم می‌بینیم یک منظومه است و اینگونه نیست که یک بحث پراکنده باشد. ریاست پژوهشگاه با بیان اینکه اجمالا تصویری از این منظومه‌ی فکری دارم یادآوری کرد: در این زمینه نوشته‌ای را تهیه و برای مقام معظم رهبری ارسال کردم و نظمی که در دستگاه فکری ایشان تشخیص دادم را خدمت ایشان عرضه کردم.
نکته‌ی پنجم رییس پژوهشگاه به ضرورت پرداختن به بیانیه‌ی گام دوم باز می‌گشت. بیانیه‌ی گام دوم در بر دارنده‌ی تمام مفاهیم و دستگاه فکری رهبری است. در واقع جمع‌بندی تما م آن چیزی است که در سه دهه رهبری بیان کرده‌اند و باید مورد توجه جدی قرار بگیرد و در این مورد کار کرد
نکته‌ی ششم تأکید بر آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری بر اساس این بیانیه بود. هفتمین نکته لزوم بازسازی سامانه‌ها و قواعد پژوهشگاه بر اساس گام دوم است. البته رئیس پژوهشگاه فرهنگ وا ندیشه اسلامی تأکید کرد که تا حد زیادی این تغییرات رخ داده است و در عین حال باز هم باید روابط و نسبت‌ها و قواعد تکامل پیدا کند. نکته‌ی هشتم در جمع‌بندی نظرات اعضا، تأکید بر نقش مرکز تمدن و پیشرفت پژوهشگاه بود که مرجعی برای تحقیق در بیانیه گام دوم است و بحث و گفتگو و تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در این زمینه. وی تأکید کرد که هرچند دستگاه‌های دیگر در زمینه تمدن‌سازی کاری نکرده‌اند اما پژوهشگاه باید در این زمینه فعال باشد.باید توجه داشت که پس از انقلاب رژیم عوض شده، اما نظام‌سازی، دولت‌سازی و… هنوز رخ نداده است.
در پایان رئیس پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی اقدامات زیر در مورد محورهای بیانیه را مناسب دانست:
– فهرست کردن شبهات و شائبه‌های ناظر به بیانیه و مدعیات آن: مثلا اینکه فرموده‌اند بهبود اخلاق و معنویات مردم، ممکن است برخی از مغرضین در این مورد تشکیک کنند. واقعیت این است که نسبت به قبل از انقلاب وضع اخلاق و معنویت بهتر شده است هرچند که این پیشرفت کم است. یا اینکه وجود اختلاس و فساد قابل انکار نیست. اما اینکه دستگاه‌ها و مردم نسبت به فساد حساس هستند و واکنش نشان می‌دهند باعث امیدواری است. البته نباید فراموش کرد که اندکی فساد و اختلاس در حکومت اسلامی هم غیرقابل قبول است.
– مستندسازی مدعیات مطرح شده در بیانیه
– نظریه سازی مفاد و مدعیات
– مانع پژوهی تحقق اهداف و مفاد بیانیه
– گفتمان سازی و ترویج
– ترویج مطالعات چندرشته‌ای
