به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر سیدکاظم سیدباقری عضو هیات علمی گروه سیاست پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه، در جدیدترین تحقیق خود به عدالت سیاسی پرداخته و تأکید بر توجه بیشتر به عدالت سیاسی داشته اند که در ادامه این مطلب از منظرتان عبور خواهد کرد:
در گسترۀ مطالعات و بررسی‌های حوزۀ عدالت اجتماعی، باید توجه بیشتری به عدالت سیاسی انجام گیرد.
در گذر زمان، مفهوم عدالت سیاسی ـ اجتماعی از مباحث چالش برانگیز تاریخ اندیشه و فلسفه سیاسی بوده است، این امر در تمدن و فرهنگ اسلامی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و همواره بحث دربارۀ آن وجود داشته و دارد. نصوصی که به صراحت از عدالت و اجرای آن سخن به میان آوردهاند، پیام‌آوری که رسالتش بر پایۀ عدالت است، آموزه‌ها، گفتار و رفتارش در جهت گسترش دادورزی است و رفت و برگشت‌هایی که اندیشوران مسلمان میان نصوص و واقعیت‌های اجتماعی داشته‌اند تا بتوانند نظریۀ عدالت را از منظر اسلام رصد کنند و دریابند، برجستگی آن را دو چندان کرده است.
در گسترۀ مطالعات و بررسی‌های حوزۀ عدالت اجتماعی، عدالت سیاسی، کمتر مورد توجه بوده است، حال آن که بسیاری از مسائل و مشکلات امروزی جوامع اسلامی ناشی از نظام‌های سیاسی و خودکامگی حاکمان است، گستردگی ادبیات عدالت در قرآن کریم، عدم طراحی راهبردهای عدالت‌محور و نبود معیارهای جامعۀ عادلانه در کشورهای اسلامی، پژوهش در عدالت سیاسی را بیش از هر زمانی بایسته می‌سازد تا با تبیین و بررسی جامع آن از منظر سخن الهی؛ بینش، نگرش و روشی شایسته و فراگیر پیشروی پژوهشگران و مشتاقان گشوده گردد.
این تحقیق در جستجوی پاسخ به این سؤال کلیدی است که از دیدگاه قرآن کریم، ماهیت نظریۀ عدالت سیاسی کدام است و دارای چه مولفه‌هایی میباشد؟ با توجه به این پرسش اصلی چند سئوال فرعی مانند عقلایی ـ عرفی و برون دینی یا درون دینی عدالت، مبانی عدالت سیاسی، مولفه‌ها و راهبردهای آن عدالت سیاسی طرح و به آن ها پاسخ داده شده است. روش به کار رفته در این اثر، با رویکرد تفسیر موضوعی قرآن کریم، روش تفسیر اجتهادی میباشد. برای پاسخ به سؤال اصلی بر این فرضیه تاکید شده است که با توجه به نگاه هنجاری قرآن کریم و مبانی هستی‌شناختی (مبانی خدا ـ جهان‌شناختی، مبانی انسان‌شناختی و مبانی جامعه‌شناختی) و معرفت‌شناختی آن، عدالت سیاسی ارزشی بنیادین است که با وجود آن، نوعی نسبت میان شهروندان برقرار می‌گردد که در عرصۀ سیاسی، هر صاحب حقی، به حق خود میرسد، این ارزش دارای مولفه‌هایی چون احقاق حقوق، قانون محوری، برابری فرصتها و امنیت فراگیر است که با توجه به راهبردهای فرهنگی و اجتماعی آن می‌توان امور جامعه را در پیوند با قدرت به نحوی سامان داد که هر امری به تناسب در جای شایسته و بایستۀ خویش، قرار گیرد.
در نوآوری کتاب می‌توان به مواردی چون ارائه تحلیل و تعریفی روشن از عدالت سیاسی با توجه به آموزه‌های قرآنی؛ بررسی و کنکاش عدالت سیاسی با روش بومی و قرآن‌شناختی تفسیر اجتهادی؛ ارائۀ مبانی بینشی، اهداف، مولفه‌ها و راهبردهای قرآنی عدالت سیاسی در یک منظومه؛ تبیین مبانی معرفت‌شناختی، هستی‌شناختی و انسان‌شناختی عدالت سیاسی از منظر قرآن کریم و برجسته‌سازی مرزهای آن در تمایز با مکاتب رقیب و تبیین نقش آن مبانی در گزینش اهداف و اصول راهبردی عدالت سیاسی.
این تحقیق شامل یک مقدمه، خاتمه، نتیجه‌گیری و پنج فصل است و در آن مباحثی چون مفاهیم، چیستی، ذاتی و مطلق بودن؛ عقلایی بودن؛ درون یا برون‌دینی بودن، اهداف؛ مبانی، مولفه‌ها و راهبردهای عدالت سیاسی پژوهیده شده است.
