دکتر اسلامی: بحث مدل کسب و کار پیام‌رسان‌ها مقدم بر بررسی ابعاد جایگزینی آنهاست

به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نخستین نشست از سلسله نشست‌های علمی ارزیابی سیاستگذاری فضای مجازی در ایران با عنوان نشست “بررسی ابعاد مساله جایگزینی پیام‌رسان تلگرام” با حضور دکتر مهدی اسلامی استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، آقای محمدمهدی کارگر مشاور سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، سید جعفر خورشاد مدیرعامل شرکت توسعه فناوری رسانه سروش و جمعی از اصحاب رسانه و فعالان فضای مجازی برگزار شد.

محمدصادق علیزاده مجری این نشست ضمن خوش آمدگویی به حضار و میهمانان، با طرح این سوال وارد بحث شد که چرا اصلا باید برای تلگرام جایگزینی پیدا کرد.

دکتر مهدی اسلامی استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در ابتدای بحث و با توجه به چرایی جایگزینی تلگرام گفت: وقتی قرار است جایگزینی انتخاب کنیم، باید تمام شرایط دیده و سنجیده شود. در بلند مدت اگر نرم افزار ایرانی تقویت نشده و استفاده نشود، حداقل از منظر اقتصادی هیچگونه بهره‌وری نخواهد داشت. همچنین اشتغال زایی نشده و نیروی کاری هم به خدمت گرفته نمی‌شود و کلا این چرخه به عنوان چرخه‌ای بی‌فایده خواهد بود. پس باید شبکه داخلی قدرتمندی برای این اقدام داشته باشیم.

محمدمهدی کارگر مشاور سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران با بیان اینکه مساله اصلی در این بحث سیاستگذاری در فضای مجازی است گفت: همه خرده نظامات که صاحب سبک هستند، در نظر تفاوت‌های زیادی داشته و هیچگاه به یک تجمیع عقاید و نظراتی نرسیده‌اند.

کارگر تصریح کرد: شاید بهتر بود شورای عالی فضای مجازی به نحوی با تغییر در ریاست آن از شخصیتی حقوقی به شخصی حقیقی تبدیل شود تا با تغییر در ریاست جمهوری، چارچوب‌های اصلی این شورا دستخوش تغییرات نشود.

این فعال فضای مجازی افزود: تلگرام پدیده‌ای است که خیلی راحت درباره آن و درباره جایگزینی آن نمی‌توان سخن گفت.

سید جعفر خورشاد مدیرعامل شرکت توسعه فناوری رسانه سروش با توجه به نقش اساسی کاربران فضای مجازی برای هرگونه تغییر و سرنوشت‌ساز بودن نقش کاربران گفت: هر دو سوی تغییر یا جایگزین ما نیستیم. یک سو توسط ما انجام می‌شود و سوی دیگر با کاربران است. باید دید الان کاربران چه نیازی دارند و قرار است به چه چیزی دست پیدا کنند.

خورشاد افزود: ما اصلا در بخش سخت افزار و نرم افزار کارهای درست و رو به پیشرفتی نکرده‌ایم و مطمعنا هم حرفی برای تغییر نداریم، حتی یک درصد از کیفیت پیام‌رسانی مثل واتس‌آپ هم در ایران وجود ندارد تا بتوان در مورد تغییر و معرفی برنامه‌ای جایگزین صحبت کرد.

وی با تاکید بر تغییری حجمی که در تبادل اطلاعات در پیام‌رسان‌ها رخ داده گفت: تا چند سال پیش یک کاربر از طریق جی‌میل می‌توانست تا سقف ۲۰ مگابایت اطلاعات را در یک پیام جابجا کند ولی برنامه‌ای مثل تلگرام به وجود آمد و این مرزبندی‌ها را شکست.

محمدمهدی کارگر با توجه به سخنان دو میهمان دیگر گفت: ما در این بحث تغییر دانش فنی و نیروی فنی لازم را نداریم و از لحاظ ابعاد فنی نمی‌توانیم جایگزینی ایرانی برای تلگرام قرار دهیم. یعنی بعد فنی پیام‌رسان‌های داخلی این امکان را به ما نمی‌دهند.

کارگر افزود: یکی از مشکلات پیام‌رسان‌های داخلی ما این است که تمام نگاهشان به مساله حاکمیت و حمایت حاکمیت است. موضوع بومی‌سازی بسیار پرچالش است و اینکه سرویسی داخل کشور با حمایت حاکمیت راه‌اندازی شود بومی‌سازی نبوده و اینکه چه فضایی برای کاربر فراهم می‌کنیم بومی‌سازی است.

در ادامه نشست دکتر اسلامی با توجه به مدل کسب و کار و تفاوت‌های این موضوع بین پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی گفت: بحث مدل کسب و کار پیام‌رسان‌ها مقدم بر بررسی ابعاد جایگزینی آنهاست، آیا اساسا ما الزامی برای این جایگزینی داریم یا خیر؟ یعنی باید ما در کشورمان یکسری شبکه داخلی قوی داشته باشم که برای مخاطب ارزش قایل شده و کاربر با اختیار خود به این شبکه‎‌های داخلی کوچ کند. آیا این کوچ به این شبکه‌های داخلی الزامی است؟

اسلامی ادامه داد: باید در بحث فلسفه طراحی این ابزار هم کار شود تا کاربر بدون هزینه و یا با هزینه کم به پیام‌رسان جدید منتقل شده و چیزهای جدیدی دریافت کند.

مهدی اسلامی مشاور کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در بخش پایانی سخنان خود با توجه دوباره به چیستی و چرایی تلگرام گفت: سیاستگذاری ما در تلگرام جدا از حمایت داخلی و سیاستگذاری برای جذابیت فضای کسب و کار و سطح فناوری کشور نیست. اساسا در کشور عزیز ما، شبکه تحقیقات پیگیری نشده و به هیچ عنوان برای امر جایگزینی مورد قبول نیست.

در ادامه دیگر افراد حاضر در نشست سوالات و نقطه نظرات خود را بیان کرده و اساتید حاضر به این سوالات پاسخ دادند.