به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ همزمان با سالروز جهانی فلسفه، همایش ملی فلسفه منطق فهم دین توسط پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با همکاری نهادهای علمی و فرهنگی کشور شامگاه ۲۸ آبان ماه ۱۴۰۴برگزار شد.
حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا شاکرین مدیر گروه منطق فهم دین پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژهشگاه، در سخنرانی خود در «همایش ملی فلسفه منطق فهم دین»، به تشریح ساختار معرفتی، حوزه‌های تمحض و کارویژه‌های گروه منطق فهم دین پژوهشگاه پرداخت. وی تبیین این ساختار را پاسخی به مقتضیات انقلاب اسلامی و فقر نظری موجود در روش‌شناسی فهم دین دانست.
ضرورت شکل‌گیری گروه در پاسخ به نیاز انقلاب اسلامی
حجت‌الاسلام شاکرین در ابتدای سخنان خود، دلایل تأسیس گروه منطق فهم دین را تشریح کرد. او نیاز به تحول و توسعه‌ی معرفت دینی، ضرورت تأسیس علم دینی به ویژه در علوم انسانی، و همچنین مواجهه با سیل نظریه‌های فلسفه دین و فقر نظری در روش‌شناسی فهم دین را از مهمترین علل بنیادین تشکیل این گروه برشمرد. وی تأکید کرد که این گروه با رسالت نظریه‌پردازی در حوزه روش‌شناسی فهم و کشف دین، مباحث اساسی و بنیادین معرفت دینی را بر اساس «نظریه ابتناء» که توسط آیت‌الله رشاد تدوین شده است، پیگیری می‌کند.
شش حوزه تمحض برای کاوش در معرفت دینی
استاد گروه منطق فهم دین پژوهشگاه، ساختار معرفتی گروه منطق فهم دین را دارای شش حوزه تمحض اصلی دانست که هر یک توسط یکی از اساتید و فضلای این عرصه دنبال می‌شود.
حوزه کلیات منطق فهم دین: این حوزه توسط حضرت آیت‌الله علی‌اکبر رشاد دنبال می‌شود. کارویژه آن بررسی مباحث پیشینی، عام و فراگیر منطق فهم دین، همچنین مبانی و منابع معرفتی است و می‌توان آن را به نوعی «فلسفه منطق فهم دین» نام نهاد.
حوزه منطق اکتشاف و استنباط عقاید دینی: این حوزه برعهده بنده حمیدرضا شاکرین است. کارویژه آن بررسی روش‌ها و قواعد فهم و اکتشاف آموزه‌های اعتقادی با رویکرد بازشناسی و بازآرایی میراث معرفتی سلف، تولید معرفت، و پاسخ به شبهات است.
حوزه منطق اکتشاف و استنباط احکام دینی: این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر عرب‌صالحی برعهده دارد. این حوزه به تحقیق در روش اکتشاف احکام شرعی، ماهیت، مبانی فلسفی و نظری اکتشاف، منابع و قواعد آن می‌پردازد.
حوزه منطق اجتهاد تمدنی: این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحمید واسطی عهده‌دار است. کارویژه اصلی آن، مبناشناسی و روش‌شناسی برای اکتشاف ساختارها و فرآیندهای لازم در تحقق نظام‌های اجتماعی برای شکل‌گیری تمدن اسلامی بر اساس گزاره‌های دین است.
حوزه اصول فقه و مطالعات مقایسه‌ای – انتقادی دانش‌های هموند: این حوزه توسط جناب آقای دکتر مسعود فیاضی دنبال می‌شود. این حوزه می‌کوشد با انجام مطالعات انتقادی-مقایسه‌ای بین اصول فقه و دانش‌های همسو، به ارتقاء مبانی، مبادی، روش و مسائل اصول فقه بپردازد.
حوزه منطق فهم و اکتشاف علوم انسانی و اجتماعی دینی: این حوزه را جناب حجت‌الاسلام و المسلمین آقای رمضان علی‌تبار برعهده دارد. کارویژه آن عبارت است از دستگاه روش‌گانی جامع جهت اکتشاف و تولید گزاره‌ها و آموزه‌های علوم انسانی اسلامی از منابع معتبر.
شاکرین در پایان اشاره کرد که با وجود اینکه حوزه «منطق اکتشاف و استنباط اخلاق و تربیت دینی» در بدو تأسیس گروه در نظر بود، به دلیل عهده‌دار بودن این مباحث توسط گروه اخلاق، از تشکیل آن در گروه منطق فهم دین صرف‌نظر شد.
