مسئولیت مدنی دولت که مفهومی نسبتاً جدید در حقوق مدرن است، از مترقیترین قواعد حقوقی شمرده میشود، این نهاد مترقی، تأسیس حقوق اسلامی است که توسط پیامبر گرامی اسلام در آغازین روزهای تشکیل حکومت اسلامی، پایهریزی شده است. از همان چهاردهقرن قبل، در فقه و حقوق اسلامی، حاکمیت نهتنها خود را ملزم به جبران خساراتی میدانست که بهوسیله منصوبان و کارگزارانش بر شهروندان وارد میشود بلکه در گامی فراتر و انسانیتر، خود را ملزم به جبران خون کشتهشدگان و مصدومانی میدانست که جبرانکنندهای برای آن وجود نداشت.
کتاب حاضر به توضیح و تبیین مواردی میپردازد که جبران صدمات جسمانی بر عهده دولت اسلامی است. پرداخت دیه افرادی که به سبب خطای قضایی – اعم از اینکه خطا در مرحله رسیدگی و صدور حکم باشد یا مرحله اجرا ـ دچار آسیب و خسارت میشوند، دیه اشخاصی که به سبب خطای مأموران نظامی و انتظامی بهاشتباه هدف قرار گرفته و کشته میشوند، دیه افرادی که قاتلین یا ضاربان آنها شناسایی نشده و یا پس از شناساییشدن متواری شده و از چنگال عدالت میگریزند و نیز دیه اشخاصی که در اثر ازدحام جمعیت و مانند آن کشته میشوند، برخی از مواردی است که در این کتاب به آنها پرداخته شده است.
