📚 کتاب «اقتصاد صدر اسلام»، تحقیقی دربارۀ اقتصاد سرزمین‍های اسلامی قبل و بعد از ظهور اسلام است که اهداف، ارزش‍ها، بینش‍ها، اخلاق، حقوق اقتصادی، نهادهای اقتصادی و کارکرد آن‍ها و نیز سیاست‍های اقتصادی و راهبردهای برگزیده از سوی دولت اسلامی در آغاز اسلام را بررسی می‍کند. مباحث این تحقیق با سال‍ها جست‍و‍جو در متون تفسیری، روایی، تاریخی، فقهی و سایر علوم اسلامی و مجموعه‍ای از کتب اقتصادی تهیه شده است. در فرایند تحقیق افزون بر ۶۳۰ منبع، مورد استناد قرار گرفته است. این کتاب به دانشجویان اقتصاد و استادانی که قصد تدریس اقتصاد صدر اسلام را دارند، یاری می‍رساند و مطالعه آن برای فقه‍پژوهان حوزه‌های علمیه نیز مفید است.

📖 مباحث جلد اول مربوط به اوضاع اقتصادی عربستان جاهلی و سرزمین‍های همسایه و ساخت نظام اقتصادی صدر اسلام است و از نظر محدوده زمانی، اوضاع اقتصادی سرزمین اسلامی را در طول چهار دهه آغاز هجرت، بررسی و تحلیل می‍کند و از نظر محدودۀ مکانی، عمده مباحث مربوط به وضعیت اقتصادی جزیره‍العرب است، لیکن برای ارائه دادن تصویری کلی از اقتصاد صدر اسلام، اقتصاد سرزمین‍های همسایۀ عربستان، یعنی امپراتوری‍های روم و ایران و کشورهای تابعه هم بررسی می‍شود. در پایان، ساخت نظام اقتصادی صدر اسلام با مراجعه به منابع غنی اسلامی شرح داده می‍شود.

📚 تعریف نظام اقتصادی اسلام نیاز مهمی است که در جمهوری اسلامی ایران احساس می شود. تعریف نشدن نظام اقتصادی اسلام و نامشخص ماندن شاخصه‌های آن، راه را برای مطرح و همه‍گیر شدن اندیشه‌های اقتصادی بیگانه و مکاتب مادی شرق و غرب می گشاید و اهداف اقتصادی مکتب اسلام را ناکام می گذارد و یکی از مهم‌ترین مقدماتِ شناخت نظام اقتصادی اسلام و زیر‍نظام‌های آن، نگاه به گذشته پربار تاریخی و بررسی «اقتصاد صدر اسلام» است و هدف از تحقیق حاضر نیز همین است.

✨✨✨✨

📖 جلد دوم کتاب حاوی مباحث مربوط به «نهادها»، «سیاست ها»، «راهبردها» و «تحولات و دستاوردهای اقتصادی» در صدر اسلام است. شناخت نظام اقتصادی صدر اسلام بدون شناخت این ها کامل نیست؛ لذا نهاد دولت، بخش خصوصی، بازار، پول و نظام کمک‌های مردمی بررسی و تحلیل می شود. آن گاه به سیاست‌های مالی، پولی و تشویقی و مسأله تورم در صدر اسلام می پردازد. راهبرد توسعه کشاورزی و دامپروری، راهبرد تجارت آزاد و راهبرد مساوات اسلامی، مباحث بعدی هستند و بخش پایانی درباره تحولات و دستاوردهای اقتصادی در صدر اسلام است. ارائه تحلیل‌های دقیق درباره موضوعات یادشده نیاز به آمار و اطلاعات گسترده‌ای از بخش‌های مختلف اقتصادی دارد که برای گردآوری آن، سال ها در منابع تاریخی و روایی جست و جو شده است.