کرسی ترویجی برآیند اعتقاد قرآنی به جهان غیب در مولفه‌های علوم انسانی اسلامی

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی علمی- ترویجی با موضوع “برآیند اعتقاد قرآنی به جهان غیب در مولفه‌های علوم انسانی اسلامی“ توسط گروه تخصصی علوم انسانی قرآنی پژوهشگاه با مشارکت انجمن علمی تحول علوم انسانی و قطب علمی فلسفه دین اسلامی به صورت مجازی تحت نرم افزار اسکایپ برگزار شد.

در این کرسی علمی، حجت‌الاسلام و المسلمین قاسم ترخان به عنوان ارائه‌دهنده، حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالکریم بهجت‌پور و دکتر سیدمحمدتقی موحد ابطحی به عنوان ناقد حضور داشتند.

در ابتدا جناب حجت الاسلام و المسلمین قاسم ترخان به تبیین دیدگاه خود بر مبنای مقاله ارائه شده پرداخت. وی ضمن نقد دو نگره طبیعت‌گرایی هستی شناختی و روش‌شناختی که مبنای علوم انسانی رایج به شمار می‌آیند تلاش نمود نشان دهد با جایگزینی اعتقاد قرآنی مبنی بر اعتقاد به جهان غیب چه تغییراتی در موضوع، روش، غایت و مسائل علوم انسانی اسلامی پدید می‌آید. وی ابتدا به مفهوم شناسی و تبیین مولفه‌های علوم انسانی و اسلامی پرداخت و در ادامه به تأثیر اعتقاد به جهان غیب در این مولفه‌ها اشاره نمود.

در ادامه ابتدا دکتر سیدمحمدتقی موحد ابطحی و سپس حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالکریم بهجت‌پور به برخی نکات در تکمیل بحث اشاره نمودند که اهم آنها عبارت است از:

  • برای نقد علوم انسانی سکولار لازم است به تاریخ علم توجه شود و نشان داده شود چرا در غرب به سمت علوم انسانی سکولار رفتند. با این لحاظ، باید به مشکلاتی که در صورت اعتقاد به جهان غیب مطرح می‌شود پاسخ داده شود.
  • علوم انسانی ویژگی‌هایی دارد که باید به آنها توجه شود از جمله اینکه تبیین کننده، پیش‌بینی کننده، تمدن ساز، مدیریت کننده و … است. این مسئله در نظریه‌پردازی باید مورد توجه باشد.
  • این ویژگی‌ها خاص یک جامعه با یک اعتقاد مشخص نیست یعنی مثلا تبیین‌گری علوم انسانی باید هم شامل جامعه معتقد و هم جامعه غیر معتقد باشد.
  • در مقاله پیرامون مباحث به اجمال سخن گفته شده و بسط آنها ضروری است.
  • نتیجه بحث آنکه نظریه باید به نحوی باشد که بین‌الاذهانی بوده و قابل سنجش و داوری باشد.

در پایان حجت‌الاسلام ترخان به برخی نکات مطرح شده پاسخ دادند.