بازخوانی نهاد کمیته انقلاب اسلامی و شیوه مدیریتی آیت‌الله مهدوی کنی(ره)

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در ایام دهه فجر و سالگرد تاسیس کمیته‌های انقلاب اسلامی، نشست علمی با موضوع «بازخوانی نهاد کمیته انقلاب اسلامی و شیوه مدیریتی آیت‌الله مهدوی کنی(ره)» توسط گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه، با همکاری و مشارکت دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)، دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله مهدوی کنی(ره) و پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی، روز چهارشنبه مورخ ۱۶ بهمن ماه جاری در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد.

دکتر حمید هوشنگی، دبیر علمی نشست ضمن تبریک چهل و یکمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، نقش مردم را در پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی بی‌بدیل توصیف و تاسیس نهادهای انقلابی مانند کمیته‌های انقلاب اسلامی را از سوی امام خمینی(ره)، راه‌کاری برای تداوم حضور مردم در مسیر انقلاب معرفی نمود.

معاون پژوهشی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره‌ به نقش کمیته‌های انقلاب اسلامی در حوادث بعد از انقلاب به‌ویژه بحران‌های امنیتی دهه شصت و دفاع مقدس، بر لزوم بازخوانی تجربیات این نهاد تاکید نمود.

دکتر هوشنگی عضو شورای علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه، همچنین به نقش آیت‌الله مهدوی کنی در شکل‌گیری و موفقیت‌های کمیته در تثبیت انقلاب اسلامی پرداخت و سبک مدیریت ایشان را در این نهاد نمونه‌ای از مدیریت جهادی توصیف نمود.

در ادامه جلسه آقای سهراب عبدی که تحقیقی با عنوان «نقش کمیته‌های انقلاب اسلامی در استقرار و امنیت و ثبات نظام جمهوری اسلامی ایران» را برای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انجام داده، با اشاره به تعبیر رهبر معظم انقلاب که کمیته را اولین میوه انقلاب اسلامی معرفی نموده‌اند، بیان داشت: در این طرح تحقیقی ضمن بررسی تاریخچه شکل‌گیری کمیته‌ها، بر مسجدمحوری و روحانیت‌محوری این پدیده به ویژه حضور و نقش پررنگ و بی‌بدیل آیت‌الله مهدوی کنی(ره) به عنوان یک شاخصه اساسی کمیته‌ها اشاره شده است.

عبدی با اشاره به تنوع فعالیت‌ کمیته‌های انقلاب در حوزه‌های فرهنگی، امنیتی، اقتصادی و اجتماعی بیان داشت: این موضوع از ویژگی‌های کمیته‌های انقلاب به شمار می‌رفت که به نوعی برگرفته از شخصیت آیت‌الله مهدوی کنی بود.

دکتر آیت به عنوان سخنران بعدی نشست، تحقیقات صورت گرفته در حوزه کمیته‌های انقلاب اسلامی را محدود، اما اثرگذار توصیف نمود.

وی در تحلیل سبک مدیریت آیت‌الله مهدوی کنی بر روحیه تحقیقی ایشان تاکید داشت و با ذکر خاطره‌ای از ایشان، اهمیت توجه به همه ابعاد یک ماجرا را به عنوان درسی بیاد ماندنی از ایشان در طول دوره همراهی با وی معرفی نمود و راه‌اندازی اتاق تحلیل در کمیته مرکز را نتیجه این رویکرد آیت‌الله کنی دانست.

دکتر آیت درباره زمان شکل‌گیری کمیته نیز گفت: «زمانی که جمع هفت نفره علماء به‌ویژه شهید بهشتی، شهید مطهری و آیت‌الله مهدوی به عنوان مکتب صادقیه از جوانان برای حفاظت از مساجد در برابر توطئه رژیم پهلوی در آتش زدن اماکن درخواست کمک نمودند، و همچنین پاسخ امام به نامه حجت‌الاسلام رضایی یکی از علمای تربت‌جام درباره نحوه اداره شهر بعد از تصرف آن، مبنی بر تشکیل کمیته‌ای برای مدیریت شهر، پایه تشکیل کمیته گذاشته شد.»

سردار آیت در بیان تاریخ و سیر تطور کمیته بیان کرد: کمیته‌ها ابتدا بیشتر با عنوان هسته‌های مقاومت فعالیت می‌کردند، و در ۱۲ دی‌ماه نام خود را به کمیته تغییر دادند. این کمیته‌ها در زمام ورود امام به کشور به کمیته استقبال از امام تغییر نام پیدا کردند. حضور ۱۵۰ هزار نفر در کمیته استقبال از امام از محلات مختلف نشان از ظرفیت بالای این مجموعه در مدیریت فضای انقلاب داشت.

وی نقش کمیته‌ها در سه روز منتهی به پیروزی انقلاب و حفاظت از شهرها بی‌بدیل توصیف کرد و اشاره کرد که با پیام امام خمینی(ره) در ۲۳ بهمن کمیته‌ انقلاب اسلامی تاسیس شد.

پیشکسوت کمیته انقلاب اسلامی، در بیان ویژگی‌ها و سبک مدیریت آیت‌الله مهدوی کنی بر چند نکته تاکید داشت: شرع‌محور بودن، صداقت در گفتار و صحت در عمل، نظارت موثر و عمل به موقع، حساسیت در انتخاب مدیران، اعتماد بالا به امام و انتقال این نوع اعتماد به مافوق به زیردست‌ها با رفتار.

دکتر آیت افزود: آیت‌الله مهدوی در رفتار با زیردست‌ها با امکان گزارش‌دهی مستقیم آنها به امام، زمینه دورزدن توسط نیروها را منتفی می‌نمود و این رویکرد باعث تربیت آن‌ها می‌گردید.

در پایان دکتر آیت، نتیجه مدیریت آیت‌الله مهدوی را در یک جمله از امام خلاصه نمود که ایشان فرموده بودند: «آقای مهدوی کارها را خوب تمام می‌کند».

دکتر یوسف ترابی رئیس پژوهشکده مدیریت و منابع سازمانی پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی نیز در این نشست با اشاره به عملکرد و نقش آیت‌الله مهدوی کنی در مقاطع مختلف انقلاب، به‌ویژه کمیته‌های انقلاب اسلامی بیان داشت: «حضور و نقش‌آفرینی آیت‌الله مهدوی در شورای انقلاب، وزارت کشور، پذیرش کفالت نخست وزیری و… از روی انجام وظیفه بود، و رویکرد تربیتی ایشان در دانشگاه امام صادق (ع) نسبت به سایر فعالیت‌های ایشان غلبه داشت.

دکتر ترابی با اشاره به ویژگی‌های شخصیتی و مدیریتی آیت‌الله مهدوی کنی، چند شاخصه را مورد توجه قرار داد: فقیه بودن و آشنا با مقتضیات زمان و مکان، برخورداری از سعه صدر، نفوذ کلام و تاثیرگذاری از طریق اقناع، اهتمام به تهذیب نفس دانشجویان در کنار فعالیت علمی، اهتمام بر روحیه نقادی.