به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نخستین پیش نشست همایش ملی فقه مهندسی ژنتیک و محصولات تراریخته با عنوان «اخلاق مهندسی ژنتیک» با حضور نخبگان و صاحبنظران این حوزه، عصر پنجشنبه ۲۵ آذرماه جاری در سالن فرهنگ پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی شهر مقدس قم برگزار شد.
در این نشست علمی حجت الاسلام محمدرضا جباران به عنوان ارایه دهنده و حجت الاسلام محسن عرفایی و دکتر محمود حکمت‌نیا به عنوان ناقد حضور داشتند که طی آن مقاله «اخلاق مهندسی ژنتیک» مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
حجت الاسلام جباران با بیان اینکه در این مقاله نگاه اخلاقی به موضوع مهندسی ژنتیک در دو سطح عام و خاص مورد بررسی قرار گرفته است، بر طرح عام موضوع مهندسی ژنتیک با قید وحدت تاکید کرد و پرسش از جواز اخلاقی ورود به این حوزه را ضروری خواند.
وی در بیان سطح خاص، توضیح داد: سطح خاص به دنبال پاسخ مثبت به سوال اول مطرح می‌شود که باید بپرسیم آیا فعالان این حوزه هنجارهای اخلاقی خاص دارند یا خیر؟ و اگر دارای هنجارهای اخلاقی هستند، آنچه در فرایند مهندسی ژنتیک زیبنده است چیست؟
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره به اینکه مقاله در پاسخ به سوال اول درباره جواز اخلاقی ورود به بحث مهندسی ژنتیک مطرح می شود، گفت: در بین علمای اخلاقی و تجربی ورود به بحث زیست فناوری، مخالفان و موافقان شناخته شده‌ای دارد.
وی افزود: مخالفان با منشا مبادی کلامی و دیگر تصوراتی که از آثار مهندسی ژنتیک دارند، این فعالیت علمی- پژوهشی را غیراخلاقی توصیف می‌کنند و در حقیقت این مخالفت‌ها به مبانی کلامی و تصورات آنها از آثار مهندسی ژنتیک باز می‌گردد.
حجت الاسلام جباران راه کارهای اخلاقی برای گذر از تنگناهای پیش روی انسان در این موضوع و اشکال مطرح در این باره را بررسی و ابراز کرد: مهندسی ژنتیک تغییر مخلوقات خدا، مخالفت در آفرینش و تحدی با خداست و این اشکالات در فضای دینی مطرح می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه در مقاله «اخلاق مهندسی ژنتیک» از روش‌های فقهی، اخلاقی و کلامی برای پاسخ گویی به این اشکالات بهره گرفته شده است، روش کلامی را در این زمینه مطرح و با تصریح بر توحید افعالی، دلایل خود را بر این مدعا عنوان کرد.
عضو شورای علمی گروه اخلاق اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: تنها اشکالی که در این بحث مطرح می‌شود این است که مهندسی ژنتیک با اصل پرهیز از زیان‌رسانی ناسازگار است، چرا که با این امر مستلزم زیان به انسان و محیط زیست خواهد بود.
پس از ارایه حجت الاسلام جباران، حجت الاسلام محسن عرفایی از اساتید و پژوهشگران حوزوی و دکتر محمود حکمت‌نیا عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به بررسی مقاله «اخلاق مهندسی ژنتیک» پرداختند و نکاتی را برای اصلاح و تکمیل آن بیان کردند.
