به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست هفته سوم تمدن نوین اسلامی با موضوع “معیارهای اساسی سبک زندگی مطلوب در تمدن نوین اسلامی” روز سه‌شنبه مورخ ۸ اسفندماه جاری و با حضور و سخنرانی حجج اسلام و المسلمین علی ذوعلم عضو هیات علمی و رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه و دکتر غلامحسن محرمی عضو هیات علمی گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
در ابتدای این نشست، حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم بیان کرد: بحث تمدن نوین اسلامی به عنوان یک هدفی که برای انقلاب اسلامی ترسیم کردهایم، پنجمین مرحله از مراحلی است که در چارچوب مفهومی ارائه شده توسط مقام معظم رهبری است، یعنی جامعه در گام نخست انقلاب کرد، در گام دوم نظام اسلامی را شکل داد، در گام سوم دولت اسلامی باید شکل بگیرد، در گام چهارم یک جامعه اسلامی باید تشکیل شود و در گام پنجم باید به تمدن نوین اسلامی برسیم.
وی در ادامه افزود: از این گام‌ها، انقلاب را با موفقیت در تحقق اهدافی که داشت، یعنی تحقق استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی پشت سر گذاشتیم، در مرحله نظام‌سازی توانستیم نظام جهوری اسلامی را بر مبنای تکیه بر آرای مردم و حاکمیت مبانی اسلامی تحقق بخشیم که نظام جمهوری اسلامی ایران یک مدل جدیدی بود در نظام‌های سیاسی که در کشور ما تحقق پیدا کرده است و اکنون در مرحله تکمیل اسلامیت دولت هستیم که مقدمه جاعه اسلامی است و بعد باید به تمدن نوین اسلامی برسیم، در حال حاضر ما به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت می‌کنیم و امروز در مرحله گفتمان‌سازی قرار داریم.
ذوعلم بیان کرد: بحث بنده بیش از این که بحث فلسفی باشد، ناظر بر ترسیم نگاهی است که ما در تمدن نوین اسلامی خواهیم داشت و به این معنا است که باید تلاش کنیم، این شاخص‌ها در جامعه تحقق یابد، چون تحقق معیارها دفعی نیست و با فرهنگ سازی درست این معیارها شکل می‌گیرد، اگر امروز روی این معیارها فکر می‌کنیم، یعنی در جامعه امروز هم باید این معیارها را پیدا کنیم.
رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه تصریح کرد: بحث بنده سرفصل کلی دارد و آن این که تمدن نوین اسلامی تحقق یک مرتبه از حیات طیبه است، حیات طیبه یعنی زندگی پاک، زندگی پاک از شرک که در نگاه اسلام مبدا همه ناکارآمدی‌ها و تبعیض‌ها و مشکلات و عدم اعتقاد به توحید عملی است، لذا پاک شدن از شرک و طلم و تبعیض و فقر و ریا و تظاهر و فریب و تزویر و نفاق و حرص و پاک بودن از نادانی و بی خردی مولفه‌هایی است که در تمدن غربی مولفه‌هایی در مقابل اینها مطرح می‌شود.
ذوعلم گفت: یعنی امروز زندگی غربی و سبک زندگی غربی که بر اساس جدایی از توحید شکل گرفته، زندگی‌ای است مبتنی بر حرص نسبت به مال و قدرت و شهوت و زیاده خواهی و همان چیزی است که به عنوان اخلاق سرمایه داری مطرح می‌شود. آن زیاده خواهی هم متکی بر استعمار و سلطه‌گری در عرصه‌های مختلف است، در برابر آن اوصاف حیات طیبه و زندگی مطلوب در تمدن نوین اسلامی، باید فاصله خود را با شاخص‌های کنونی غربی هم تبیین کینیم چون بدون ترسیم این فاصله‌ها نمی‌توانیم خط روشن تمایز زندگی اسلامی را با غرب ترسیم کنیم.
عضو هیات علمی گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه بیان کرد: لذا این بُعد عدل است که در تمدن نوین اسلامن یک رکن است و بُعد علم و آگاهی و عقلانیت در مقابل ظلمت و نادانی و محدودیت اطلاعات و انحصار اطلاعات و دانش و معرفت و این که غرب خود را به عنوان تنها بازتولید دانش معتبر تلقی می‌کند، امروز در کشورهای زیر سلطه هم این نکته وجود دارد که آنچه غرب میگ‌وید علم است، در واقع همان علم است. غرب این انحصار را قائل شد که خودش تعریفی از علم ارائه کند و علم را معتبر بداند که در فرایند تمدن‌سازی غربی امروز شکل گرفته است، لذا انبیا آمده‌اند که با ظلم و ظلمت مبارزه کنند و علم و آگاهی و عدل را در مقابل ظلم مستقر کنند، تمدن نوین اسلامی هم که تداوم انقلاب است باید این مسیر را طی کند. آن الگوی مفهومی که می‌تواند تمایز را نشان دهد این مدل مفهومی است که تمایز انقلاب با سایر انقلاب‌ها را هم نشان می‌دهد، انقلاب اسلامی بر اساس آگاهی و عقلانیت و عدالت‌خواهی بود و عنصر مجاهدت و تلاش هم در همین راستا است.
در ادامه این نشست حجت الاسلام و المسلمین محرمی، با دیدگاه نقادانه به بحث ارائه شده گفت: نقد محتوایی ندارم و بیشتر نقدها برای تکمیل شکلی بحث است، یک مطلبی که سؤال داریم این است که هدف را آقای ذوعلم نفرمودند، زندگی مطلوب اسلامی به چه سمت باید برود و آن هدف برای ما مطلوبیت را مشخص می‌کند و اینجا باید بگوییم که صراط مستقیم مغفول مانده، که اگر در این صراط باشیم به زندکی مطلوب می‌رسیم.
عضو هیات علمی گروه تاریخ و تمدن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه افزود: در صراط مستقیم قرار گرفن نیز به معنای عمل است و نتیجه این می‌شود که به حیات طیبه می‌رسیم و حیات طیبه هم ما را به سعادت اخروی می‌رساند و در اینجا این بحث مطرح می‌شود که ایمان و عقل چه نشقی را ایفا می‌کنند؟ و ابزارهای قرار گرفتن در صراط مستقیم چیست؟ آیا با عبادت می‌توان رسید؟
محرمی گفت: دوم این که ایشان در این مطالبی که فرمودند در مورد نظام سلطه، سبک زندگی سیاسی و تعاملات اجتماعی و بین دوَلی، اینها همینطور باید باشد و انقلاب برای همین شده است اما سبک زندگی فردی چه می‌شود؟ انقلاب فقط برای حکومت درست کردن پدید نیامده است و حکومت وسیله ای برای به سعادت رساندن مردم است.
