به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست «دین و مسئله عرفی‌سازی» ۱۶مرداد ۱۴۰۲ در موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد.
در این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین محمدجواد رودگر، عضو هیأت علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه سخنرانی کرد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید؛
ما باید ببینیم عرفی‌سازی به چه معنایی، در چه ساحتی، با چه انگیزه و اندیشه‌ای صورت گرفته و خواهد گرفت یعنی «به»، «در» و «با» نقش مهمی در ساحت مفهوم‌شناسی و مبادی تصوری عنوان نشست خواهند داشت. از سوی دیگر بحث خود دین، اینکه دین به کدام معنا مورد نظر است اهمیت دارد. فضای بحث ما را به اینجا می‌رساند که مقصود از دین، دین الهی الحدوث و الهی البقا است و این تعریف جز بر اسلام اطلاق نمی‌شود چون ادیان دیگر اگرچه الهی الحدوث هستند ولی بشری البقا شدند.
درباره معنای عرفی‌سازی هم باید عرض کنم عرفی‌سازی و عرفی‌شدن در اصل می‌تواند به نفی خاستگاه الهی و نفی ارزش معرفتی دین و نفی اجتماعی بودن دین بینجامد. تعاریف عرفی‌سازی گاهی به محو دین، گاهی به دگردیسی دین، گاهی به جایگزینی و گاهی به حاشیه‌نشینی دین می‌انجامد.
خیلی از عالمان دین و روشنفکران، عرفی‌سازی را از طرق و راه‌های مختلف مطرح کردند و در این زمینه نظراتی مطرح شده که به برخی از آنها اشاره می‌کنم. یکی از این گروه‌ها جریان روشنفکری دینی است. در جریان روشنفکری یکی از مواردی که مطرح شده است بحث بازسازی دین و بازسازی تفکر دینی و بازشناسی مفاهیم و مقولات دینی است اعم از مفاهیمی که در اصول دین مطرح است و مفاهیمی که در فروع دین مطرح است.
در این راستا عده‌ای وارد بازسازی دین شدند چون دین را حداقلی تفسیر کردند و قرائت حداقلی از دین دادند که دیگر نمی‌تواند در جامعه کارآمدی داشته باشد. این افراد در بازسازی در ورطه عرفی‌شدگی دین قرار گرفتند و بسیاری از گزاره‌های دین را نه از رهگذار بازشناسی مفاهیم بلکه از رهگذار اینکه در دین چیزهایی بیفزایند که در دین نیست دنبال کردند.
