به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر سیدحسین فخر زارع؛ مدیر گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با گرامیداشت میلاد با سعادت حضرت فاطمه زهرا(س) و روز زن اظهار داشت: سخن گفتن پیرامون شخصیت والای حضرت صدیقه کبری(س)از مواردیست که بسیار سهل و ممتنع است، یعنی از مباحثی به شمار می رود که هم قابل دسترسی و قابل ادراک است و از طرفی می بینیم زوایای شخصیتی و اخلاقی ایشان بسیار شگرف و دشوار و عمیق و ممتنع است.
مدیر گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه افزود: با این وجود به قدری که در خصوص وجود ارزشمند ایشان در بیان ما می تواند جاری شود به اندازه ای است که نسبت به آنها شناخت پیدا کرده ایم، یعنی اندازه سعه پژوهشی و ادراک ماست و آب دریا را اگر نتوان کشید. هم به قدر تشنگی باید چشید.
وی تصریح کرد:ما نیز به اندازه تشنگی خودمان از زوایای شخصیتی معصومین(ع) و فاطمه زهرا(س) می توانیم سخن بگوییم و ایشان را بشناسیم؛ اگر بخواهیم به سیره اخلاقی حضرت فاطمه زهرا(س)دسترسی پیدا کنیم قبل از آن باید یک تعریفی از سیره اخلاقی داشته باشیم.
فخر زارع بیان کرد: سیره اخلاقی از ملکات نفسانی و کیفیات نفسانی بوده که جز جدا ناشدنی از فرد است و صرف نظر از اینکه با دیگران بخواهند مرتبط باشد این تعریف و توصیف در بعد فردی است، در بعد اجتماعی نیز اگر بخواهیم سیره اخلاقی را معنا کنیم ویژیگی های شخصییتی است که دررابطه با دیگران و جامعه و انسان های دیگر رقم می خورد.
وی خاطرنشان کرد: پس سیره اخلاقی را می توانیم در دو بعد فردی و اجتماعی تعریف کنیم، ملکات نفسانی وسیره باطنی حضرت فاطمه زهرا(س) با آن کیفیت نفسانی که در دو بعد فردی و اجتماعی داشته اگر بخواهیم به صورت خلاصه بگوییم در بعد فردی سیره اخلاقی ایشان معطوف را در دو قسمت نیازهای طبیعی و معنوی می توانیم در نظر بگیریم.
مدیر گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار داشت: سجایای اخلاقی آن حضرت در تامین نیازهای طبیعی ایشان و خانواده بیان کننده یک زن اسوه و نمونه کاملی از زنان در مکتب اسلام است. وی بیان کرد: توصیه ها و منش هایی که ایشان در مورد امور خانواده دارند در تهیه و تدارک غذا و پوشاک و نیازهای اولیه ای که برای خود و اهل خانه اهتمام داشته و پایبندی به حفظ و مراقبت و بهداشت و آراستگی منزل و اهل منزل و توجه به زینت و افرادی که در با ایشان در ارتباط است و آراستن زندگی و آن چیزهایی که در حد اعتدال و جز نیازهای ضروری انسان است این ها را در حد اعتدال به خوبی توجه دارند.
فخر زارع گفت: همچنین تقسیم کاری که در امور خانه و خارج از خانه دارند و تفکیک امور مربوط به خانه را با خارج از خانه که یک تقسیم کاری شده و امور مربوط به خانه را خود به عهده گرفتند و امور خارج از خانه را به عهده همسر نازنین خودشان حضرت امیرالمومنین(ع) گذاشتند؛ این ها مصداق بارز و صادقی از الگو مندی رفتار حضرت فاطمه زهرا و انطباق این رفتارها با تعالیمی است که حضرت رسول از قرآن به ما یاد داده اند و ما پیروی از آن دعوت می کنند، این در نیازهای طبیعی بعد فردی است.
حضرت زهرا(س) به مقام رضا و تسلیم در برابر خداوند نائل شده‌اند
وی افزود: در بعد فردی ودر نیازهای معنوی ایشان می بینیم که گام های بلندی برداشته که در سیره فاطمی و در معرفتی و معنوی که نسبت به ایشان داریم و اگر به درستی بشناسیم می بینیم حضرت فاطمه(س) نسبت به حضرت باری تعالی و تلاشی که برای قرب به آن حضرت دارد مورد توجه است.
مدیر گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: با اتکا بر پشتوانه محکمی که آن حضرت برقرار کرده نسبت با خدای متعال برای قرب حق تعالی این پشتوانه محکم را در وجود خودش دارد که گام های بلند را در راه عبودیت و بندگی و در مسیر رضایت و تسلیم خداوند برداشته و تا حدی که به مقام رضا و مقام تسلیم نائل شده است.
وی تصریح کرد: ایشان با وجود مرارت هایی که در زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی متحمل شدند با اظهار شکر و سپاس از درگاه خداوند دل به تقدیر الهی سپرده و در بحرانی‌ترین و خطیر ترین هنگامه های تاریخ اسلام می بینیم همراه با همسر خود و ولایت و جریان اصلی توحیدی همراه بوده و حمایت کرده است.
فخر زارع گفت: ایشان حتی در جریان خلافت با دلداری امیرالمومنین(ع) از کفایت خداوند در امور سخن می گوید و از رضایت خودشان حرف می زد و با پشتوانه هایی که در معرفت خودشان نسبت به خدا دارند به گونه ای سخن می گوید که گویا یک سد محکمی در برابر هجوم هایی از ناهنجاری هایی که در جامعه وجود دارد می شود و حضرت در مقابل ان شکیبایی و استواری می کند.
وی ادامه داد: اطاعت و بندگی و ذکر مداوم ایشان که بیان گر سیره و عبادت و راز و نیاز ایشان با خالق باری تعالی است و دعاهایی که از ایشان نقل شده چنان درخشنده است که به تعبیری حضرت رسول(ص) درخشندگی نور حضرت فاطمه در محراب عبادت برای فرشتگان مثل درخشش ستارگان برای زمینیان است.
مدیر گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: خشیت قلب حضرت فاطمه(س) مایه فخر خداوند بر فرشتگان است و نجات شیعه و انسان ها از عذاب در رضایت فاطمه(س) نهفته شده است، فضائل اخلاقی ای که ایشان داشته اند یک خصیت منحصر فردی را در بعد فردی برای ایشان تشکیل داده است و در بعد اجتماعی و روابط فرا فردی می بینیم در مناسبات و تعاملات با والدین و شیوه همسرداری و در دوره خلافت و بعد از آن برای امیرالمومنین(ع) چه شکیبایی هایی کرده و چه تعاملاتی که با حضرت امیرالمومنین داشته و چه مناسبت هایی که در ساحت اجتماعی داشته است.
وی تصریح کرد: حضرت فاطمه زهرا(س)در تربیت فرزندان و اکرام به خویشان، نمونه کاملی از شخصیت والای انسانی و الهی را به منصه ظهور گذاشته است و در رعایت سیره اخلاقی چنین شخصیتی را می بینیم. فخر زارع بیان کرد: همزیستی با اعضای خانواده و خویشان و دیگران و همسایگان را در چنین شخصیتی می توان یافت، ایشان تواسته روح عطوفت و نوع دوستی را با اخلاق و منش و سیره اجتماعی و فردی گسترش دهد، مقدم دانستن نیاز دیگران بر نیاز خود و انفاق و ایثاری که در وجودشان بوده و نقل شده علی رغم اینکه خانواده وخود نیازمند بوده اند فضائلی را در تاریخ انسانیت در مسیر گذشت و ایثار شکل بدهد.
عفت و حیا و اهتمام به حجاب کامل از بارزترین ویژگی های اخلاقی حضرت زهرا(س)
وی گفت: آن فضیلتی که در سوره هَلْ أَتَیٰ در موردشخصیت او و همسر فرزندانشان در داستانی زیبا در خصوص روزه داری حضرت و کمک به فقرا و اسیران و یتیمان روایت شده از جمله ابعاد شخصیت این بانو را نشان می دهد.
مدیر گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: یکی از بارزترین ویژگی های اخلاقی که ایشان را اسوه زنان عالم کرده عفت و حیا و اهتمام به حجاب کامل است، ایشان بهترین زنان را کسانی می داند که کمترین ارتباط با مردان غیر محرم داشته باشند؛ در سیره عملی ایشان گفته شده حجاب سراپای ایشان را می پوشاند و حجاب کامل داشته است.
وی اظهار داشت: در ایراد خطبه فدکیه در حالی که در پس پرده نشسته بود به سخن پرداخت و یا با وارد شدن مردی نابینا کاملا خود را در پوشش و حریم امنی قرار می دهد تا از دید نامحرم به دور باشد، این ها از سیره ایشان در بعد فردی و اجتماعی است.
فخر زارع خاطرنشان کرد: سخن از حضرت فاطمه زهرا بسیار زیاد است و به قدر تشنگی خود جرعه هایی از شخصیت وجودی ایشان را می توانیم برای خود داشته باشیم انشالله خداوند ما را رهرو و از پیروان سیره ایشان قرار دهد.
