به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب “فلسفه حکمت صدرایی” اثر حسن پناهی آزاد، محقق گروه فلسفه پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه منتشر شد.
پژوهش حاضر، نتیجه تلاش علمی محقق ارجمند جناب آقای حسن پناهی آزاد است که در گروه فلسفه پژوهشکده حکمت و دین پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سامان یافته است.
کتاب “فلسفه حکمت صدرایی” از هفت بخش مجزا تشکیل شده است و دارای چهارده فصل می باشد. فهرست تفصیلی این اثر ارزشمند به شرح زیر است:
بخش اول:عصر حیات و شخصیت صدرا
فصل اول: عصر صفویه
فصل دوم: شخصیت صدرا
بخش دوم:حکمت صدرایی
فصل اول: فلسفه و حکمت
فصل دوم: حکمت متعالیه
بخش سوم:موضوع حکمت صدرایی
فصل اول: موضوع فلسفه،پیش از صدرا
فصل دوم: موضوع فلسفه در حکمت صدرایی
بخش چهارم: اسلامیت حکمت صدرایی
فصل اول: فلسفه اسلامی
فصل دوم: اسلام و حکمت صدرایی
بخش پنجم:خاستگاه حکمت صدرایی
فصل اول: فقر تاریخ نگاری
فصل دوم: عوامل تأسیس حکمت متعالیه
بخش ششم:منابع حکمت صدرایی
فصل اول: منابع پژوهشی حکمت صدرایی
فصل دوم: منابع فکری حکمت صدرایی
بخش هفتم:روش شناسی حکمت صدرایی
فصل اول: نفی استقلال و اصالت از حکمت صدرایی
فصل دوم: استقلال و اصالت حکمت صدرایی
نویسنده در بخشی از مقدمه کتاب خود، در تبیین اشتراک کلام و فلسفه چنینمی نویسد:
فلسفه اسلامی در خصوص حکمت متعالیه صدرایى عمیقتر و فراگیرتر است؛ زیرا به نظر میرسد اگر متکلم نسبت به مباحثى مانند اصالت وجود، تشکیک در وجود، وجود رابط و مستقل، ویژگى هاى هستى ممکن و واجب، وحدت و اقسام آن، علت و معلول، امتناع دور و تسلسل، ویژگى هاى هستى مادى و مجرد، اقسام سبق و لحوق و… آگاهى کافى نداشته باشد، از عهده تحقیق دربارۀ مسائل خداشناسى و توحید بر نخواهد آمد.
با توجه به آنچه بیان شد، به نظر میرسد میان کلام شیعه و حکمت صدرایی وجوه مشترکی در مباحث وجود و صفات خداوند و مباحث مربوط به معاد میتوان یافت و سایر مباحث کلامی مانند نبوت و امامت در حقیقت به خداشناسى بازمىگردند؛ زیرا همگى مصادیق و مظاهر صفات الهى چون عدل، حکمت، رحمت و لطف هستند. به همین جهت، مباحث یادشده همانگونه که در متون کلامى مورد بحث قرار گرفته اند در متون فلسفى نیز مطرح شده اند و با توجه به اینکه فلاسفه بر پایه مبادى یقینى و اصول برهانى موضوعات دینى را بررسى مىکنند، در ایفاى این رسالت کلامى (کسب معرفت تفصیلى و تحقیقى در زمینه عقاید دینى) از متکلمان موفق تر بودهاند.
به عبارت دیگر، اگر فلسفه اسلامی را به معنای سازگاری آموزه های فلسفی با معارف دینی بدانیم، دراین صورت فلسفة اسلامی قابلیت دفاع از آموزه های وحیانی و نبوی را دارد و میتواند مبادی دینی و معارف عقیدتی اسلام را اثبات کند و مستدل سازد. هرچند فلسفه در مرحلة اثبات صدق و کذب این گزاره ها از وحی و آموزه های وحیانی کمک نمیگیرد اما قابلیت اثبات بخش مهمی از اصول اعتقادی را از طریق برهان عقلی دارد. برای نمونه، مسائل خداشناسی، توحید، ضرورت بعثت انبیا و اثبات کلیات معاد، که در کلام از طریق براهین عقلی و نقلی اثبات شده است، به نحوی عمیق تر و دقیق تر در فلسفة اسلامی با قیاس های برهانی تبیین و اثبات میشود؛ به ویژه اینکه بسیاری از مسائل کلام اسلامی رابطة تنگاتنگی با عقل دارد و با برهان عقلی قابل اثبات و تبیین است. براین اساس، فلسفه به لحاظ ماهیت عقلی و برهانی اش، دراین موارد نقش اثباتی دارد و در واقع، بخشی از وظایف علم کلام را برعهده میگیرد. این همان نقطة تلاقی و اشتراک فلسفه و کلام است.
گفتنی است کتاب “فلسفه حکمت صدرایی” اثر حسن پناهی آزاد، با قیمت ۳۰۰۰۰ تومان در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.
علاقمندان جهت کسب اطلاعات تکمیلی و تهیه کتاب میتوانند به نشانی www.poiict.orgمراجعه کنند