به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین سید یدالله یزدان پناه استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در همایش ملی «عرفان اهل بیتی» که در تالار استاد موسویان پژوهشگاه برگزار شد، با اشاره به عنوان بحث خود «روش استنباط عرفانی از آیات و روایات» اظهار داشت: مباحث روشی امری بسیار مهم و ضروری است و گفتن این مطلب که روشی که در باب عرفان باید انجام گیرد در مباحث اصول فقه به آن اندیشیده نشده است، سخن درستی است.
وی در ادامه افزود: بسیاری از بزرگانی که از معاصرین و متاخرین، حتی در مباحث اصولی شرکت می‌کردند در مباحث معارفی و عرفانی با همان دقت های اصولی، اما با مباحث جدیدی که مطرح کردند، طرح های اصولی نیز بر آن دادند؛ اما در بستر اصول فقه نمی توان این موارد را پیدا کرد.
حجت الاسلام یزدان پناه بیان داشت: گاهی احساس می شود که در بحث روشی کاری صورت نگرفته است؛ اما واقعیت این است که بزرگان و عرفای ما بحث‌های روشی بسیار نابی از خود بر جای گذاشتند و علما حین مباحث، به روش ها ورود پیدا کرده و بحث های جدیدی را مطرح کردند که قابل توجه است.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم ابراز کرد: عرفا در مسائل استنباطی دو روش دارند که یکی از آن روش ها روش شهودی – اختصاصی بوده و روش دیگر، روش همگانی است و همگان می توانند در آن ورود پیدا کنند.
وی افزود: روش اختصاصی، عرفا را به حقایقی می‌رساند که به وسیله آن حقایق، حقایق قرآن و روایات را به عمق می فهمند که ما از آن به روش شهودی و اختصاصی – شهودی تعبیر می کنیم و این روش، روش کسانی است که مشارکان در زوق هستند و معنای زوق، همان شهودی و چشیدن است که سبب رسیدن عرفا به خزائنی از قرآن می شود که اهل بیت عصمت و طهارت از آن به ما خبر داده اند.
حجت الاسلام یزدان پناه ابراز کرد: به بسیاری از مشکلات در معارف و سلوک به تناقضات بدوی که می رسیم، می بینیم که به دست بزرگان عرفا حل شده است و شهود را تا زمانی که بر میزان آن عرضه نکنند، نمی‌پذیرند که این امر سبب پدید آمدن عرفان اسلامی شده است و البته این روش، روش عمومی نبوده و اختصاص به کسانی دارد که صاحب و مشارک در شهود هستند.
وی در ادامه با اشاره به روش عمومی و همگانی در عرفان بیان داشت: این روش قابل عرضه به همگان است؛ همان روشی که علامه طباطبایی در تفسیر خود از این روش استفاده کرده است که در این روش باید حوصله بسیاری به خرج داده شود.
حجت الاسلام یزدان پناه خاطرنشان کرد: یکی از راه هایی که اهل بیت علیهم السلام آن را طی می‌کنند و به درد مباحث تمدنی و سلوکی می‌خورد، مسئله «جری» است و ما روایات جری را بسیار محدود کردیم؛ درحالی که واقعیت قضیه بیش از این مقدار است و در بیانات اهل بیت علیهم السلام نیز بسیاری از مباحث طولی را به عنوان بطون قرآن یاد کردند.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم در پایان ابراز کرد: استنباط عرفانی اگر بخواهد از روایات اهل بیت صورت پذیرد بدون این که فردی با این حوزه آشنا باشد و وارد این صحنه شود به سهل انگاری منجر خواهد شد؛ چیزی که ما به تجربه موارد بسیاری را در گذشته تاریخ مشاهده کردیم و لازم است افراد به جوانب علم عرفان و لوازم بین آن علم کافی داشته باشند.
