ویژگی شاخص یاران امام حسین علیه‌السلام

ویژگی شاخص یاران امام حسین علیه السلام
نوشتاری از حجت‌الاسلام و المسلمین علی فضلی مدیر گروه عرفان پژوهشگاه

در واقعه کربلا یک پرسش اساسی باید مطرح گردد و آن این که یاران امام حسین علیه السلام پیش از آن که صحنه عاشورا رخ دهد، در چه رتبه معنوی بوده اند که در هنگام حضور در نینوا جان بر کف مولا شدند؟ حبیب بن مظاهر و زهیر بن قین و بریر بن خضیر دیگر اصحاب چه درجه و چه شاخصه و چه ملاک اخلاقی و معنوی داشته­اند که توفیق نصرت امام را یافتند؟ پاسخ به این پرسش ما را رهنمود می کند که چه کسی با چه شاخصه و ملاک معنوی می­تواند ندای “هل من ناصر ینصرنی” امام عصر را پاسخ دهد و از یاران ایشان گردد؟

در مقام پاسخ اگر بگوییم شاخصه و ملاک، دین اسلام است که وهب بن عبدالله مسیحی بود؛ اگر بگوییم آن شاخصه و ملاک تشیع است که زهیر عثمانی مذهب بود؛ اگر بگوییم ملاک نماز و روز و حج بود که دشمنان امام در کربلا نیز این اعمال را در پرونده خویش داشتند؛ اگر بگوییم ملاک علم است که عمر سعد و سنا بن انس از علمای کوفه بودند.

پس از مطالعه در رفتارها و گفتارهای امام حسین علیه السلام و یاران باوفایش مهمترین ویژگی یاران امام را حق شناسی و حق محوری و حق پذیری دیدم و این در بینش و منش آنان در صحنه کربلا به گونه واضحی مشهود بود. لیک پرسش هنوز پاسخ کامل نگرفته است. زیرا باید پاسخ دهیم که چرا آنان حق شناس و حق پذیر و حق محور بودند؟

آنچه که در زندگی آنان به چشم می­آید، چند ویژگی است:

یکی ویژگی‌­های ایجابی: خردمندی، پاکدلی، پرهیزگاری، فروتنی، سحرخیزی، استقامت ورزی و بلند همتی.

دیگری ویژگی­‌های سلبی: اهل آزار خلق نبودند، حرام خور نبودند، لجوج و لجباز نیز نبودند.

هر یک از این ویژگی­‌ها جای طرح و بحث دارد اما برای نمونه سحر خیزی می‌­توان به فرمودۀ « حبیب ‌بن ‌مظاهر » در روز عاشورا اسشتهاد کرد: « چه بد قومی‌اند آنان که ذریه رسول‌ خدا و افرادی را که اهل نیایش در سحرگاهان هستند، می‌کشند.» شیخ عباس قمی در منتهی الامال نوشته است، بریر بن خضیر چهل سال نماز صبح را با وضوی نماز عشا گذارد.

به نظر شما اگر کسی اهل آزار خلق باشد و شکمش از حرام خوری پر شده باشد و در برابر حقیقت لجوج باشد، می‌­تواند حق شناس، حق محور و حق پذیر باشد و از دلدادگان امام حسین و از یاران امام عصر علیهما‌ السلام باشد؟