قرآن در نگاه امام حسین (علیه السلام)

قرآن در نگاه امام حسین (علیه السلام)
نوشتاری از سیدمحسن شریفی بر گرفته از مقاله «امام حسین(ع) و قرآن» از دانشنامه قرآن‌شناسی اثر محمد عابدی

قرآن از منظر امام حسین(ع) ویژگی‌ها و کارکردهای متنوعی دارد که برخی از آنها عبارتند از:
یکم؛ امام حسین(ع) قرآن را منبعث از نورانیت الهی می‌داند و در دعای عرفه از وی نقل می‌شود که این کتاب جامع آسمانی را با نور درخشان خود نازل کرده است.

دوم؛ آن حضرت، قرآن را مرجع دعا و ملجاءانس با معبود می‌دانست، چنانکه روز عاشورا به فرزندش، دعایی از مادرش حضرت فاطمه(س) از رسول خدا(ص) یاد داد که عباراتی قرآنی در آن آمده است و نمازی برای حاجات مهم از حضرت نقل شده که پر از آیات قرآنی است.

طبق روایتی از آن حضرت، به کسی که ایستاده در نمازش، یک آیه از کتاب خدا را بخواند، پاداش زیادی داده می‌شود و خود ایشان نیز همواره به قرائت می‌پرداخت، از جمله در حالی که اشک از چشمانش بر گونه­هایش سرازیر بود، یا در شب عاشورا که دشمن او و یارانش را دوره کرده بود، یا در خلوت خیمه‌گاه در شب عاشورا. افزون بر این نقش نگین آن حضرت نیز آیه «إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ‌»  و طبق روایتی «حَسْبِیَ اللَّه» بود.

سوم؛ امام حسین(ع) قرآن را کتابی شایسته مرجعیت در مواعظ و پندها و نیایش نیز می‌دید و آن را مرجع تبیین و تشریح اعتقادات اسلامی می‌دانست.

چهارم؛ آن حضرت در عرصه‌های حیات از جمله حکومت نیز قرآن را معیار می‌دانست و با همین نگاه به حکومت­داری خلیفه دوم اعتراض داشت؛ با این استدلال که با کتابی که از نکات سربسته­ و تاویل­اش (جز با شنیدن) چیزی نمی‌دانست، حکومت می‌کرد و تاکید داشت که امام نیست؛ مگر کسی که به قرآن عمل کند. آن حضرت، اشراف کوفه را نیز به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) فرا می‌خواند و به نقد مواضع کوفیان نسبت به قرآن پرداخت و آنان را دور افکنان قرآن وتحریف کنندگان قرآن نامید و اینکه فریادرس رهبرانی استهزاگرند که قرآن را پاره پاره کردند.

پنجم؛ امام حسین(ع) قرآن را مرجع تبیین و تضییق حدیث می‌دید. چنانکه وقتی عبدالله بن عمروعاص که امام حسین(ع) را محبوب­ترین مردم نزد اهل آسمان معرفی کرده بود، در برابر این سوال امام که پس چرا با من و پدرم در صفین جنگیدی؟ به حدیث پیامبر(ص) استناد کرد که او را به اطاعت پدر دستور داده بود، اما حضرت آیه ۱۵ سوره مبارکه لقمان را قرائت کرد که امر به اطاعت پدر را به مواردی که خلاف فرمان خدا نباشد، مضیّق می‌کند.

در مجموع آن حضرت خود را از کسانی می‌دانست که علم کتاب خدا را دارند و چندان از اسرار نزدشان هست که نزد هیچ کسی نیست و کتاب خدا درباره آنان نازل شده و در آنها، هدایت و وحی به نیکی یاد می‌شود. گفتار و کردارش در همه عرصه های زندگی، عموماً به قرآن مستند بود.