شرح خطبه غدیر خم
نوشتاری از حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی اسدی نسب مدیر گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه
مبنای غدیر خم
برای اینکه فلسفه امامت امام علی(ع) و حقیقت غدیر خم روشن شود ابتدا هشت امر اساسی را بیان می‌داریم:
- جاودانگی:
آموزه‌های قرآنی براساس آیات قرآن از جمله: و من یبتغ غیر الإسلام دینا فلن یقبل منه و هو فی الآخره من الخاسرین(و کسى که غیر از اسلام آیینى دیگر براى خودانتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد و در آخرت از زیانکاران است) . و نیز آیه: ما کان محمد أبا أحد من رجالکم و لکن رسول الله و خاتم النبیین و کان الله بکل شیء علیما. (حضرت محمد صلى الله علیه و آله و سلم پدر هیچیک از مردان شما نبود ولى رسول خدا و خاتم و آخرین پیامبر است و خداوند به هرچیز آگاه است) براین اساس ممکن نیست زمانی رسد که جمعی آیات قرآن یا بخشی از آنها را غیر لازم و ناکارآمد بداند.
- جهانی
بر اساس آیات فراوان از جمله آیه: و ما أرسلناک إلا کافه للناس بشیرا و نذیرا و لکن أکثر الناس لا یعلمون. (و ما تو را جز براى همه مردم نفرستادیم تا (آنها را به پاداشهاى الهى) بشارت دهى و (از عذاب او) بترسانى ولى اکثر مردم نمىدانند) بنابراین هیج منطقه جغرافیائی و یا هیچ قومی ولو دانشمندان نمی‌توانند بگویند آموزه‌های قرآنی مورد نیاز ما نیست بلکه همه بدان نیازمندند و هرکس بر سر سفره قرآن نشیند لاجرم با دست پر برخیزد چرا که برخاسته از علم مطلق و غیر متناهی الهی است.
- جامعیت
و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء و هدى و رحمه و بشرى للمسلمین (و ما این کتاب (آسمانى) را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز است و مایه هدایت و رحمت و بشارت براى مسلمانان است) براساس این آیه هرآنچه انسان در مسیر هدایت و رسیدن به سعادت ابدی تا قیامت نیاز دارد در هر زمینه‌ای باشد در قرآن موجود است.
- ضرورت اجرای همه آموزه‌های قرآنی
قرآن در آیات فراوانی بیان می‌دارد که باید حکم خدا بر فرد و جامعه حاکم باشد در غیر این صورت انسان گرچه برخی از آموزه‌ها را نادیده انگارد فاسق، ظالم و کافر قلمداد می‌گردد چنانکه قرآن می‌فرماید:
و من لم یحکم بما أنزل الله فأولئک هم الفاسقون
و من لم یحکم بما أنزل الله فأولئک هم الظالمون
و من لم یحکم بما أنزل الله فأولئک هم الکافرون
- کار پیامبر و نبوت با ارتحال پیامبر تمام نشد زیرا اولا: محتوای دین اسلام در زمان پیامبر تمام نشد وبسیاری از آیات تفسیر نشد و بسیاری از احکام اسلام بیان نشد و تفاصیل کلیات در موارد فراوانی روشن نشد ثانیاً: الگوهای راهگشا که بتوانند در زمانهای مختلف و در رویدادهای مختلف برای مردم الگو و درس باشند وجود پیدا نکرد چون در زمان پیامبر تعداد اندکی توانستند او را از نزدیک ببینند و از او الگو بگیرند و از آموزه‌های او بهره ببرند.
- با نصب علی (علیه السلام) در غدیر خم بود که اسلام تکمیل شد و خداوند دستور داد: یا أیها الرسول بلغ ما أنزل إلیک من ربک و إن لم تفعل فما بلغت رسالته و الله یعصمک من الناس إن الله لا یهدی القوم الکافرین( اى پیامبر، آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است [درباره نصب على (ع)] به امامت و خلافت و ولى امر مسلمین و جانشین تو کاملا [به مردم] برسان و اگر نکنى رسالت او را انجام ندادهاى و خداوند تو را از [حظرات احتمالى] مردم نگاه مىدارد و خداوند گروه کافران [لجوج] را هدایت نمىکند) و بعد که امام علی را نصب کرد فرمود: الیوم یئس الذین کفروا من دینکم فلا تخشوهم و اخشون الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الإسلام دینا امروز کسانى که کافر شدهاند، از [کارشکنى در] دین شما نومید گردیدهاند.( پس، از ایشان مترسید و از من بترسید. امروز دین شما را برایتان کامل و نعمت خود را بر شما تمام گردانیدم، و اسلام را براى شما [به عنوان] آیینى برگزیدم.)…: برای مطالعه فایل کامل این مقاله اینجا کلیک کنید:…
