ماه رمضان ماه آزادی است
نوشتاری از حجت‌الاسلام و المسلمین غلامرضا پیوندی مدیر گروه فقه و حقوق پژوهشگاه
در این ماه که ماه برکت و رحمت و مغفرت الهی است؛ اگر کسی «حقّ الله» به عهده اوست، گناه و معصیتی کرده است، این شخص بدهکار است و هر بدهکاری باید گِرو بسپارد و گِرو در برابر خدای سبحان، زمین و مکان و خانه و فرش نیست بلکه خود انسان را گِرو می‌گیرند؛
به تعبیر استاد علامه جوادی آملی وقتی خود انسان گِرو شد قدرت حرکت ندارد. اینکه می‌بینید بعضی‌ها می‌گویند ما هر چه می‌خواهیم چشم، زبان و دست خود را کنترل کنیم؛ این بیچاره‌ها درست می‌گویند، چون بسته هستند.
فرشتگان که مأموران الهی هستند و خود خداوند متعال که طلبکار اصلی است، آمادگی خودشان را اعلام کردند واعلان عمومی داده‌اندکه: بیایید فکّ رهن کنید و خود را از بند و قید گناه آزاد کنید.
روایتی از امیرالمؤمنین علیه‌السلام نقل شده که کسی آمده حضور ایشان عرض کرد من هر چه می‌خواهم برای ادای نماز شب موفق شوم نمی‌شود، فرمود: «قَدْ قَیَّدَتْکَ ذُنُوبُکَ»؛ آن گناهانِ روز دست و بال تو را بسته است. اگر روز درست رفتار کنیم شب سبک بال و آزاد هستیم.
انسانی که جانش در گِرو و رهن باشد، دوست دارد کاری انجام دهد، ولی توانایی آن را ندارد، مثل کسی که بدهکار است و برای بدهی خود مالی را به رهن گذاشته است؛ می‌خواهد مال خود را بفروشد ولی نمی‌تواند، چون در رهن است. یا فردی که می گوید: نمی‌توانم حرف‌هایم را کنترل کنم؛ این بی‌چاره راست می‌گوید چون در گرو است.
به تعبیر دقیق قرآن: کُلُّ امْرِئٍ بِمَا کَسَبَ رَهِینٌ؛ هر انسانی در گرو اعمال خویش است. (طور/۲۱) ؛ کُلُّ نَفْسٍ بِمَا کَسَبَتْ رَهِینَهٌ؛ هر کسی در گرو دست آورده های خویش است. (مدثر/۳۸)
کلام نورانی پیامبر گرامی اسلام در آخرین جمعه ماه پربرکت شعبان در خصوص ویژگی ماه رمضان این است:
أَیهَا النَّاسُ إِنَّ أَنْفُسَکمْ مَرْهُونَهٌ بِأَعْمَالِکمْ فَفُکّوهَا بِاسْتِغْفَارِکمْ؛ ای مردم! به درستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست؛ پس با استغفار آزادش کنید.
توبه فکّ رهن است؛ توبه هم به این است که بگویید خدایا من آمدم؛ حقیقت توبه آن اراده خلل‌ناپذیر است.
وَ ظُهُورُکمْ ثَقِیلَهٌ مِنْ أَوْزَارِکمْ فَخَفِّفُوا عَنْهَا بِطُولِ سُجُودِکمْ ؛ و پشتهای شما از گناهانتان سنگین است، پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید؛
ماه رمضان را ماه آزادی از قیود نفسانی است؛ یکی از بهترین نعمت‌ها، نعمت آزادی است و این ماه، ماه آزادی می‌باشد. این بهترین راه است که فَکّ رهن شده باشد.
