کرونا دقیقا کیست؟

دکتر محمدرضا سنگری

مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

کرونا کیست؟

نگفتم کرونا چیست؟ که مرا با چیستی آن که هنوز هم روشن نشده است کاری نیست. به راستی کرونا کیست که امروز یکّه تاز همه عرصه‌های جهانی شده است.

کرونا کیست که به تنهایی در صدر اخبار همه رسانه‌ها نشسته است؟ در خلوت خانه‌ها همه روایت‌ها به او ختم می‌شود، همه گفت و گوها! تبدیل به هیولای هولناکی شده است که نه تنها همه را ترسانده که ما را از خودمان و از صمیمی‌ترین دوستان و همنفسان نیز ترسانده است. کرونا کیست که ما را از دست هایمان، از چشم هایمان، حتی از نفس هایمان به وحشت انداخته است! کرونا کیست که همه را به تعارض انداخته است، دینداران دو گروه شده اند جمعی نعمت و آزمون و حتی نماینده خدای رحمانش می دانند و برخی از نیرنگ های شیطان آخرالزمان! کرونا کیست؛ رستم یا اسفندیار، ضحاک یا فریدون، تشتر یا اَپوش، پرومته‌ی زنجیر گسسته یا پرومته‌ی آتش آور؛ تروریست بزرگ جهان یا توریست بزرگ جهان!

راستی مَنِ الکرونا؟

یکی کرونا را می‌ستاید که ما را به خودمان آورد، نعمت‌هایی را که نمی‌دیدیم به رخمان کشید، نعمت بوسیدن، دست فشردن، آزادانه دست در دست هم قدم زدن، نعمت دورهمی‌های سوگ و سور را. کرونا تازیانه بیداری شد و ما را قدرشناس سلامتی کرد که نمی‌دیدیم، خدایی که سپاس نمی‌گفتیم. …. و دیگری کرونا را “نقمت” می‌بیند، فاجعه فلج کننده اقتصاد، فاجعه روابط انسانی، فاجعه ناگزیر سازیمان در پناه بردن به فضاهای مجازی برای دور کاری، فاصله اندازی میان همه چیز با عنوان فاصله

گذاری اجتماعی… کرونا را برخی “وصل” کردن می‌دانند و گروهی “فصل” کردن.

راستی کرونا برای چه آمده است؛ وصل کردن ما یا فصل کردن ما؟! امروز دویست و شش کشور یعنی همه جهان، آشناترین فاتح خواب و بیداریشان کرونا است. قهرمانی که با همه و همه و همه چیز پنجه درانداخته است.

آیا کرونا ژانویه نیست؟

آخرین ماه سال میلادی مسیحی را ژانویه می‌گویند و ژانویه برگرفته از ژانوس است و ژانوس مجسمه‌ای است با دو چهره در اساطیر یونان! یکی در نهایت زشتی و یکی در نهایت زیبایی! ژانویه دو چهره دارد یک روی آن به سمت سال گذشته است و روی دیگر آن به سمت سال آینده. ما کدام چهره را می‌بینیم، چهره زشت یا چهره زیبا را؟

لابد می‌گویید تا در کدام سمت مجسمه ایستاده باشیم. هرچه باشدکرونا فرصتی برای “تماشا” فراهم آورده است. این فرصت تماشا فرصت تماشای “خودمان” هم هست. فرصت تماشای “جهانی تازه” را که به تدریج دارد رقم می‌خورد. جهان دارد به “تماشای تازه‌ای” می‌رسد و این کار کروناست!

حالا ما از کدام سمت به کرونا نگاه می‌کنیم؟