حکمت‌نیا: ضعف جدی در تولید ادبیات مربوط به کرامت و حقوق بشر داریم

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از شبستان، نشست علمی «انقلاب اسلامی و کرامت و حقوق بشر» به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی و به همت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شنبه، ۱۷ شهریور برگزار شد.

بنابر این گزارش، دکتر محمود حکمت‌نیا عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق و رئیس مرکز رشد علوم انسانی اسلامی پژوهشگاه به عنوان ارائه دهنده در این نشست حضور داشتند.

دکتر محمود حکمت‌نیا در ابتدای سخنان خود درباره «انقلاب اسلامی و کرامت و حقوق بشر»، اظهار کرد: در بحث از مفهوم کرامت، از دو جنبه فلسفی و کلامی می‌توان بحث کرد و حقوق بشر نیز دو جنبه فلسفی و اسنادی دارد.

وی با بیان اینکه در تبیین هر دو جنبه فلسفی و اسنادی حقوق بشر کار چندانی صورت نگرفته است، به بیان دیدگاه‌های موجود در بحث کرامت پرداخت و تاکید کرد: برخی معتقدند کرامت یک ارزش مستقل نیست در حالی که دیدگاه دیگری، هرچند کرامت را دارای ارزش می‌داند اما آن را منبع استنباط قاعده نمی‌داند و حداکثر توجیه کننده قاعده می‌داند.

حکمت‌نیا تاکید کرد: دیدگاه سوم، ضمن اینکه کرامت را ارزش بر می‌شمارد آن را منبع استنباط قاعده و موجد حقوق نیز می‌داند. دیدگاه چهارمی نیز در این باره وجود دارد که کرامت را حداکثر وصفی برای رفتارهای خوب انسان می‌داند لذا می‌گوییم رفتار کریمانه.

رئیس مرکز رشد علوم انسانی اسلامی پژوهشگاه با اشاره به موضوع کرامت در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران، بیان کرد: در مقدمه و بند ششم از اصل دوم قانون اساسی به موضوع کرامت پرداخته و این اصل درباره کرامت مبناسازی کرده است اما معلوم نیست که قانون‌گزار اساسی، با دیدگاه فلسفی به این موضوع پرداخته است یا خیر.

وی در ادامه با بیان اینکه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بین کرامت انسان و مسئولیت او ارتباط برقرار کرده است، در پاسخ به این سؤال که آیا قانون اساسی کرامت را به عنوان یک اصل مد نظر قرارداده است یا نه، گفت: این مسئله نیاز به تأمل بیشتری دارد.

عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه، در پایان با اشاره به ضعف جدی موجود در تولید ادبیات مربوط به کرامت و حقوق بشر، به موضوع حقوق بشر پرداخت و درباره مشکلات فراروی کشور در موضوع حقوق بشر در عرصه بین‌المللی خاطرنشان کرد: این مشکلات فلسفی و کلامی نیستند بلکه مربوط به اجرای اسناد حقوق بشری است که قبل یا بعد از انقلاب پذیرفته‌ایم. بر همین اساس، ما باید تکلیف خود را با این اسناد روشن کنیم و به نظر می‌رسد این مشکل قابل حل شدن است