فعالیت‌های گروه فلسفه پژوهشگاه تبیین شد

به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در ادامه سلسله گفتگوهای علمی با مدیران گروه‌های پژوهشکده‌های علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، سراغ حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابوالحسن غفاری مدیر گروه فلسفه پژوهشکده حکمت و دین‌پژوهی پژوهشگاه رفتیم. این گروه از گروه‌های قدیمی و البته موثر در پژوهشگاه بوده و همواره دارای آثاری است که در اکثر جشنواره‌های علمی حائز رتبه‌های برتر بوده است.

 

با سلام؛‌ لطفاً در ابتدا به اختصار تاریخچه‌ای از گروه فلسفه بیان کنید.

گروه فلسفه از جمله گروه‌های پژوهشکده‌ی «حکمت و دین‌پژوهی» است و به منظور تحقق اهداف زیر، همزمان با تشکیل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، شکل گرفته است:

  1. بازپژوهی و بازپیرایی فلسفه اسلامی.
  2. تبیین و تنسیق فلسفه اسلامی به زبان زمان.
  3. اهتمام در جهت تعمیق و ایجاد پویایی و بالندگی در فلسفه اسلامی با توجه به نظرها و نیازهای جدید.
  4. پاسخگویی به شبهات القایی در قلمرو حکمت و فلسفه اسلامی.
  5. نقد مکاتب و دیدگاه‌های معارض فلسفی.

تاکنون چه آثاری از گروه به چاپ رسیده است؟

بیش از ۴۵ اثر از گروه به چاپ رسیده است.

ردیف نام کتاب محقق
۱ علیّت ‌از دیدگاه ‌اشاعره ‌و هیوم   دکتر سیدصدرالدین طاهری
۲ حکمت شیعی   مرتضی رحیمی‌نژاد
۳ جهان در اندیشه هیدگر   دکتر محمود خاتمی
۴ عقل و وحی   حسن یوسفیان – احمدحسین شریفی
۵ علم و فلسفه   حمید پارسانیا
۶ تقریری از فلسفه‌های اگزیستانس   دکتر علی‌اصغر مصلح
۷ خدا از دیدگاه صدرالمتألهین و پل تیلیش   دکتر اعلاء تورانی
۸ تاریخچه مکاتب تفسیری و هرمنوتیکی کتاب مقدس   رابرت گرانت و دیوید تریسی

مترجم دکتر ابوالفضل ساجدی

۹ فلسفه‌های مضاف(جلد اول)    عبدالحسین خسروپناه
۱۰ فلسفه های مضاف(جلد دوم) به کوشش عبدالحسین خسروپناه
۱۱ شریعه شهود: درباره استاد سیدجلال الدین آشتیانی(ره) و پاره ای از آراء حکمای او   عبدالحسین خسروپناه

 

 

۱۲ در حکمت و معرفت: مجموعه مقاله ها و مصاحبه های حکمی معرفتی استاد سیدجلال الدین آشتیانی(ره)     به کوشش: حسن جمشیدی
۱۳ مناسبات دین و فلسفه در جهان اسلام   رضا اکبریان
۱۴ اصطیاد معارف عقلی از نصوص دینی خدا در حکمت و شریعت   محمدحسن قدردان قراملکی
۱۵ رفعت حکمت: اندیشه نامه آیت‌الله علامه سیدابوالحسن رفیعی قزوینی(ره)‏   به کوشش: محمدعلی اردستانی
۱۶ ابداعات فلسفی علامه طباطبایی   محمدعلی اردستانی-قاسمعلی کوچنانی
۱۷ ما و تاریخ فلسفه اسلامی   دکتر رضا داوری اردکانی
۱۸ نقدی بر هیوم در تئوری شناخت و مابعدالطبیعه   سیدمحمدرضا علوی سرشکی
۱۹ فلسفه فلسفه اسلامی   عبدالحسین خسروپناه
۲۰ تاریخ تحلیلی- انتقادی فلسفه اسلامی(به ضمیمه نقد محتوایی کتاب)   دکترسیدیحیی یثربی
۲۱ حکمت سیاسی متعالیه ابوالحسن حسنی
۲۲ مابعدالطبیعه از نگاه ارسطو و ابن سینا   ابراهیم دادجو
۲۳ علامه طباطبایی، فیلسوف علوم انسانی-اسلامی/۲جلدی   عبدالحسین خسروپناه
۲۴ عقل در دین شناسی ابن رشد   نادر شکراللهی
۲۵ اندیشه نامه علامه شعرانی/۲ جلدی   عبدالحسین خسروپناه
۲۶ نفس الأمر در فلسفه اسلامی محمدعلی اردستانی
۲۷ حدوث جسمانی نفس ابوالحسن غفاری
۲۸ روش شناسی صدرالمتألهین (استنباط معارف عقلی از نصوص دینی) غلامرضا میناگر
۲۹ فلسفه اسلامی(طرح درس هایی برای آموزش به کودکان) مهدی پرویزی
۳۰ وجود و موجود از منظر ابن سینا و آکوئینی ابراهیم دادجو
۳۱ هستی شناسی مبتنی بر نصوص دینی قاسم اخوان نبوی
۳۲ داوری جدال های معرفت شناختی محمدرضا بهاری
۳۳ گام های پسین در فلسفه برین(گام مبانی) حسین عشاقی
۳۴ قانون علیت در فلسفه اسلامی و تحلیل تطورات ابوالحسن غفاری
۳۵ نقد قوه شناخت علی عابدی شاهرودی
۳۶  فلسفه حکمت صدرایی حسن پناهی آزاد
۳۷ فلسفه پزشکی احمدرضا همتی مقدم
۳۸ کثرت یا وحدت وجود حسین عشاقی
۳۹ محی الدین الهی قمشه‌ای به کوشش ابوالحسن غفاری
۴۰ نفس و روح (در فلسفه اسلامی و آیات و روایات) حسن معلمی
۴۱ حقیقت وحی (با تاکید بر دیدگاه فلاسفه) محمدحسن یعقوبیان
۴۲ منظومه فکری امام خمینی(ره) عبدالحسین خسروپناه و جمعی از پژوهشگران
۴۳ فلسفه آفرینش (آغاز و انجام) علی زمانی قمشه ای
۴۴ تأثیر عرفان نظری بر نظام حکمت صدرایی علی اعلایی
۴۵ وحی و نبوت (از نگاه آکوئیناس و ملاصدرا) علیرضا فاضلی

 

چه حوزه های تمحضی تاکنون در گروه فلسفه تعریف شده است؟

ردیف عنوان حوزه تمحض محقق محوری
۱ فلسفه عرفان بنیان آقای حسین عشاقی
۲ مطالعات استنباطی فلسفه مطلق آقای محمدعلی اردستانی
۳ فلسفه فرهنگ آقای مسعود اسماعیلی
۴ مطالعات بازپژوهی و بازپیرایی الهیات بالمعنی الاخص
۵ مطالعات علم النفس و انسان‌شناسی فلسفی اسلامی آقای ابوالحسن غفاری
۶ مطالعات تطبیقی- انتقادی فلسفه معاصر غربی
۷ فلسفه فلسفه اسلامی آقای عبدالحسین خسروپناه
۸ فلسفه پیشرفت آقای حسین رمضانی

 

 چه تحقیقاتی در گروه در دست اجرا ست؟

در حوزه های تمحضی که الان در گروه محقق داریم تحقیقاتی در دست است و هر عضوی براساس آن تحققات خود را انجام میدهد علاوه بر این هنوز گروه تحقیقات بیرونی که بر اساس قرار دادهای است که با محققان بیرونی منعقد کرده است کار میکند هر چند با توجه به مشکلات مالی پژوهشگاه این فعالیت ها بسیار کم شده است.

چه نشست یا همایش هایی برای برگزاری توسط گروه تدارک دیده شده است؟

  1. کرسی ترویجی «نسبت تجارب وحدت با خداباوری»
  2. کرسی ترویجی «تجرد نفس نباتی»
  3. کرسی ترویجی «تاملی در منطق ساختاری و پیوند دیالیکتیکی و نظریه الگوی پیشرفت»

  شما چه راهکاری برای نفوذ بیشتر آثار گروه مربوطه در بین مخاطبین خود، اندیشه اید؟

تحقیقات باید به زبان روز و با ادبیات روز نوشته شود و درصدد حل مشکل و معضل علمی باشد، تحقیقاتی که ناظر بر نیاز روز نیستند استقبال چندانی نمیشود و ضرورتی هم برای چنین تحقیقاتی وجود ندارد. به نظر من آنچه برای ما ضرورت دارد بردن گروه به سوی تحقیقاتی است که به نقد فلسفه غرب و جریانهای معاصر غربی است چیزی که در گروه فلسفه پژوهشگاه به شدت کم رنگ است. نکته دیگر در اثر بخشی و جذب مخاطب توجه به نحوه نشر آثار و جذابیت شکلی آثار است متاسفانه هنوز آثار پژوهشگاه به لحاظ جذابیت ظاهری در رتبه عالی قرار ندارد مسائلی همچون فونت و قلم به کاررفته در آثار، قطع کتابها و جلد آنها مواردی است که از میزان توجه به آثار کاسته است مثلا کتابی که بیش از ۵۰۰ صفحه دارد نباید با جلد کاغذی منتشر شود و حال که آثار فراوانی در پژوهشگاه سراغ داریم که تا ۸۰۰ صفحه حجم دارد ولی با جلد کاغذی که به زودی از هم گسسته میشود چاپ میگردد. در کنار این مسئله بحث توزیع کتاب نیزمهم است که بارها در جلسات درباره آن بحث شده است.