به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم، نشست علمی «محور مقاومت و آینده منطقه» به همت «گروه مطالعات انقلاب اسلامی» روز چهارشنبه مورخ ۹ آبان ماه سال جاری در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد. کارشناسان بین‌الملل در این نشست به بررسی وضعیت منطقه و راهکارهای تقویت محور مقاومت پرداختند.
در ابتدای نشست، مصطفی فارویی مدیرکل طراحی راهبردی سازمان صدا و سیما با تأکید بر اینکه وضعیت جبهه مقاومت رضایت‌بخش است، اظهار داشت: در طول این سال‌ها محور مقاومت از گروه‌های پراکنده وارد مرحله دولت‌سازی شده و اعضای جبهه مقاومت در دولت‌های خود صاحب‌نقش هستند و در یمن و سوریه، دولت در دست مقاومت است. از طرف دیگر از نظر نرم‌افزاری و اندیشه، مکتب مقاومت رشد کرده و مثلا شهید سنوار در ادبیات خود از برپایی کربلایی دیگر سخن می‌گفت. این یعنی تفکر مقاومت گسترش یافته است. البته طبیعی است که مقاومت و مبارزه با استکبار، هزینه دارد و سختی‌های فراوانی به همراه دارد و جنگ نیز صدمه وارد کرده است.
وی افزود: نکته دیگر اینکه در حال حاضر آمریکا با هزینه بسیار رژیم صهیونیستی را سرپا نگه داشته است. نباید چنین تصور کرد که چون حجم تهاجم جبهه صهیونی شدیدتر است، محور مقاومت نسبت به جنگ‌های قبل (مثلا جنگ ۳۳روزه سال ۲۰۰۶) ضعیف‌تر شده است. لازم است مسائل را از این زاویه ببینیم که در آن دوره با رژیم صهیونی می‌جنگیدیم و الان محور مقاومت در حال دست و پنجه نرم کردن با آمریکا است. و الا رژیم صهیونی، بدون پشتیبانی آمریکا کمتر از چند روز نابود می‌شود.
مدیر کل طراحی راهبردی صدا و سیما در ادامه به ضعف ما در تصویرسازی از آینده اشاره کرد و افزود: در حالی‌که دشمنان جبهه مقاومت با هالیوود و سینما، آینده جهان را مطابق میل خود مدام به تصویر می‌کشند، ما از این ابزار غافل هستیم. ذهن مردم جهان و منطقه با تصویرسازی‌های جبهه استکبار، جهت‌گیری پیدا کرده و تخیل‌ها به سمت یکدست شدن جهان و نابودی هر نوع مقاومتی که در برابر آمریکا و غرب انجام می‌گیرد، هدایت می‌شود. لازم است که در جبهه مقاومت آینده‌های مختلف به تصویر کشیده شود.
فارویی گفت: راهبرد غرب این است که یک تصویر می‌سازد و سپس برای تحقق این تصویر تمام نیروهای خود را بسیج می‌کند. اینکه برخی از کاربران فارسی‌زبان نسبت به حمله رژیم صهیونی به ایران بی‌تفاوت بودند و چندان واکنش جدی نسبت به تعرض به خاک وطن نشان ندادند به این دلیل است که ذهن آنها برای این اقدام آماده شده بود و تصویرهایی که رسانه‌ها قبلا ساخته بودند باعث توجیه اقدامات رژیم صهیونیستی می‌شد.
مصطفی جهانبخش مدیر گروه سیاست خارجی مرکز پژوهش‌های مجلس در بخش بعدی نشست به تحلیل وضعیت موجود و بیان راهبردها پرداخت. او با تأکید بر اینکه لازم است از عبارت محور مقاومت گذار کنیم و به گفتمان مقاومت ارتقا یابیم و این گفتمان در تمام ساحت‌ها جریان یابد، تصریح کرد مرور حوادث چند سال گذشته نشان می‌دهد که محور مقاومت توانسته به خوبی طراحی جبهه استکبار را بر هم بزند.
وی اضافه کرد: وضعیت منطقه در چند سال اخیر کاملا مطابق برنامه نظام استکبار پیش می‌رفت: رژیم صهیونیستی و استکبار تلاش کردند که با طراحی کریدورهای مختلف مثل آیمکIMEC، رژیم صهیونی را در شبکه‌ای از ارتباطات کشورها قرار دهند که به خطر افتادن امنیت این رژیم باعث نگرانی همه شبکه شود. در این طراحی، رژیم تبدیل به قطب فناوری و اقتصادی منطقه می‌شد. از سوی دیگر روند عادی‌سازی که با پیمان ابراهیمAbraham Accords پیش می‌رفت به صورت دائمی منافع و بقای رژیم را تأمین می‌کرد.
جهانبخش تصریح کرد: با وقوع عملیات طوفان الاقصی در سال ۲۰۲۳ این معادله به سود جبهه مقاومت تغییر کرد و باعث شد که حداقل سه اتفاق مهم رخ دهد یکی اینکه امنیت نظامی رژیم صهیونی مورد تهدید قرار گرفت؛ دوم اینکه کریدورها حداقل به‌صورت موقت از دستورکار خارج شد و سوم اینکه روند عادی‌سازی روابط کشورهای عرب با رژیم صهیونی به تأخیر افتاد.
وی گفت: البته با توجه به هزینه‌هایی که از سوی غرب و آمریکا صورت گرفته، خوش‌خیالی است که تصور کنیم به این راحتی از کریدورها و عادی‌سازی صرف نظر کنند؛ غرب با تمام قوا مشغول احیای این موارد است. با این حال ضعف آمریکا در مهار رژیم در کشتار شهروندان فلسطینی و لبنانی، باعث شده که اعراب در همراهی با آمریکا دچار تردید شوند و اعتماد خود به غرب را از دست بدهند.
مدیر گروه سیاست خارجی مرکز پژوهش‌های مجلس با طرح این پرسش که حالا باید دید آینده منطقه چگونه خواهد بود؟ بیان کرد: این آینده به ایفای نقش بازیگران بستگی دارد. رژیم صهیونیستی و نتانیاهو بقای خود را در ادامه وضعیت جنگی می‌بیند و بنابراین به راحتی تن به صلح نخواهند داد. جمهوری اسلامی برای حفظ و ارتقای محور مقاومت لازم است اقداماتی را انجام دهد: اول اینکه برنامه مدونی برای منطقه داشته باشد. قدرت گرفتن بازیگرانی همچون چین و روسیه در منطقه به نفع ایران است و آنها باید به تدریج نقش مهم‌تری در این منازعه بر عهده بگیرند.
جهانبخش افزود: دوم اینکه محور مقاومت از ماهیت نظامی باید ماهیت اقتصادی هم داشته باشد. وابستگی اقتصادی بین کشورهای محور مقاومت پدید آید و کریدورهایی طراحی شود که به رشد اقتصادی و تعاملات منافع کشورهای محور مقاومت منجر گردد. سوم اینکه نمادها و اسطوره‌ها باید تقویت و ترویج شود. محیط اجتماعی و آمارها نشان می‌دهد که مردم منطقه بیش از هر زمان دیگری آماده پذیرش تفکر مقاومت هستند و این نمادها و اسطوره‌ها می‌تواند به گسترش این تفکر کمک کند. در مقابل، اسطوره‌های رژیم صهیونیستی که باعث به وجود آمدن و بقای این رژیم شد در حال فروپاشی است.
وی خاطر نشان کرد: هولوکاست و مظلوم‌نمایی که هویت صهیونیست‌ها به آن گره خورده بود دیگر مورد توجه نیست. همچنین برچسب یهودستیزی که برای مقابله با دشمنان رژیم استفاده می‌شد اکنون رنگ باخته است. این ابزارها و روایت‌ها که به عنوان ابزار قدرت در اختیار رژیم صهونیستی بود با اتفاقات یک سال اخیر کارآیی خود را از دست داده است. بنابراین نه تنها در منطقه، بلکه در سطح بین‌المللی تغییراتی اتفاق افتاده که به ضرر رژیم است.
جهانبخش اظهار داشت: طولانی‌ترین اعتراض‌های دانشگاهی علیه رژیم شکل گرفت و علیرغم اینکه رسانه‌ها در دست صهیونیست‌ها و غرب بود اما شبکه‌های اجتماعی توانستند این رسانه‌ها را شکست دهند و با خبررسانی و تحلیل‌ها حمایت از فلسطین را گسترش دادند. مجموعه فعالیت‌ها باعث گسترش و عمیق‌تر شدن گفتمان مقاومت شده است.
حمیدرضا دهقانی‌پوده مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقای وزارت خارجه در ادامه‌ی این نشست با تأکید بر اینکه پیش از عملیات طوفان الاقصی در سال ۲۰۲۳، بن‌بست‌های فراوانی شکل گرفته بود؛ با اشاره به به برخی این چالش‌ها عنوان کرد: غزه در محاصره کامل؛ اختلاف‌نظر فراوان بین گروه‌های فلسطینی؛ پیگیری موفق اقدامات برای عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی و… را شاهد بودیم اما عملیات طوفان‌الاقصی این معادلات را برهم زد. پس از عملیات طوفان‌الاقصی، عملیات‌های متعدد دیگری توسط محور مقاومت اجرا شد که به تضعیف رژیم صهیونیستی انجامید.
وی گفت: البته کشتارهای فراوانی که توسط رژیم صهیونی انجام گرفت، خارج از تصور بود از طرف دیگر، هیچ‌کس پیش‌بینی نمی‌کرد که این حجم از زنان و کودکان و افراد غیرنظامی توسط رژیم صهیونی سلاخی شوند و دولت‌های اسلامی اینچنین بی‌تفاوت به نظاره بنشینند. پیش‌بینی و انتظار این بود که با این حجم از شهدا، این کشورها حداقل واکنشی نشان دهند و تحریم‌هایی علیه غرب شکل دهند که این اتفاق نیفتاد. موضوع غیرقابل پیش‌بینی دیگر این بود که کشورهای بزرگ دنیا و دارای حق وتو، همراهی زیادی با این کشتارها داشته باشند و این اتفاق نیز رخ داد و شورای امنیت به راحتی چشم بر این جنایت‌ها بسته است.
کارشناس بین‌الملل در کنار سکوت دولت‌ها، مردم اروپا و غرب از فلسطین حمایت‌های گسترده‌ای داشتند. به نظر می‌رسد در آینده این تفکر به دولت‌ها هم منتقل شود و در رأی‌گیری‌ها افرادی به قدرت برسند که با نظر مردم همراهی بیشتر داشته باشند. بنابراین در آینده مقامات غربی کسانی هستند که با رژیم صهیونیستی همراهی کامل ندارند.
دهقانی‌پوده با تأکید بر اینکه یکی از مهم‌ترین دستاوردهای طوفان‌الاقصی، ابطال افسانه شکست‌ناپذیری رژیم صهیونی و افسانه مظلومیت صهیونیست‌ها بود، خاطر نشان کرد: با این توصیف به نظر می‌رسد که در آینده شاهد استمرار مقاومت خواهیم بود. این رخدادها که با شهادت رهبران مقاومت همراه شد، به گسترش تفکر مقاومت منجر خواهد شد. ممکن است سازمان‌های مقاومت تغییراتی داشته باشند، اما نظریه مقاومت باقی مانده و رشد می‌کند. مقاومت جزو مختصات آینده منطقه است.
وی بیان کرد: به سیاستگذاران پیشنهاد می‌کنیم حتماً برای آینده منطقه ارزیابی همه‌جانبه داشته باشند و برای آن برنامه‌ریزی کنند. آنچه می‌تواند بقای مقاومت را تضمین کند، تکیه به مردم منطقه است. زیرا تسلیحات در اختیار محور مقاومت، محدودتر از تسلیحاتی است که جبهه استکبار در اختیار رژیم صهیونی قرار داده است؛ از طرف دیگر حوادث این یک‌سال نشان داد که نمی‌توان به نهادهای بین‌المللی امید چندانی داشت و ساختارهای بین‌المللی برای مقاومت طراحی نشده‌اند و بنابراین برای ما دستاوردی نخواهند داشت. فقط مردم منطقه و شهروندان آزادی‌خواه در سراسر دنیا هستند که می‌توانند برگ برنده جبهه مقاومت باشند. تکیه بر ملت‌ها و مردم باید اساس نظام بازدارندگی ما در آینده باشد.
این کارشناس بین‌الملل اظهار داشت: در تصویرسازی آینده باید به عنصر مظلومیت توجه ویژه‌ای داشت؛ مظلومانی که شجاعانه برای دفاع از زنان و کودکان با دشمنان صهیونی جنگیدند. این مظلومیت باید در روایت‌های مختلف بیان شود. هرچند جبهه مقاومت اکنون قوی است اما فراموش نکنیم همچنان تحت ظلم هستیم. نکته دیگر اینکه حفظ وحدت ویژگی کلیدی برای بقای جبهه مقاومت است. وحدت بین مذاهب، نژادها و ملیت‌ها، دولت‌ها و ملت‌ها باید با حساسیت بسیار دنبال شود. هر نوع تفرقه‌افکنی و خط‌کشی بین ملت‌های مسلمان باعث تضعیف جبهه مقاومت می‌شود.
سفیر سابق ایران در قطر در پایان گفت: آینده‌ی منطقه قطعاً در آینده با مقاومت عجین است؛ هرچند ممکن است نوع بروز آن متفاوت باشد. مقاومت تا زمانی که ظلم و اشغال‌گری وجود داشته باشد، ادامه خواهد داشت.
