سعه صدر شهید جمهور
نوشتاری از حجت الاسلام و المسلمین علیآقا پیروز مدیر گروه مدیریت اسلامی پژوهشگاه
سخن از شخصیت ارزشمندی است که سه سال بر مسند ریاست جمهوری تکیه زد و با سعه صدر مثال زدنی و با تلاش های پیگیر و روحیه خستگی ناپذیرش نتایج بسیار ارزنده و مانده گاری را برای کشور به غنیمت گذاشت در این سه سال همواره شاهد موجی از تخریب ها و نیش و کنایه هایی بودیم که از سوی دشمنان خارجی که البته انتظاری جزء دشمنی از آنها نمی رود، وارد می شد و عجیب تر اینکه این تخریب ها در داخل نیز از سوی کسانی صورت می گرفت که بانی ویرانی ها و یک دهه عقب ماندگی بودند و یا کسانی که طلبکارانه انتظارنامعقول رفع انباشتی از مشکلات را در یک بازه زمانی کوتاه داشتند.
البته این هجمه ها و تبلیغات وسیع بنا بود تا زمان انتخابات ریاست جمهوری، در دو فضای حقیقی و مجازی چنان گسترده و شدید شود که رئیس جمهور شهیدمان در مسلخ انتخابات قربانی و اساساً به دور بعدی راه نیابد. اما در این دوران آنچه برای این شهید مظلوم مطرح بود نه پاسخ گویی به این نیش و کنایه ها بود و نه خسته شدن از تخریب هایی که صورت می گرفت او در حقیقت مصداق آیه شریفه بود که فرمود:
« .. يُجاهِدونَ في سَبيلِ اللَّهِ وَلا يَخافونَ لَومَةَ لائِمٍ ۚ ذٰلِكَ فَضلُ اللَّهِ يُؤتيهِ مَن يَشاءُ ۚ وَاللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ﴿مائده/۵۴﴾ او همانند شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی ره، اهانت ها و تهمت ها را به جان خرید،و با سعه صدر تحمل کرد ، پاسخ نداد و با اخلاص وصف ناشدنی اش در مسیر خدمت ، مجاهدت کرد و عاقبت به خیر و شهید جمهور گردید. او سعه صدر را از اجداد طاهرینش به ارث برده بود. در قرآن كريم، سعه صدر و تحمل دشواري ها در راه خدا، يكي از صفات برجسته رهبران الهي دانسته شده است:
و لقد كُذِّبَت رُسُلٌ مِن قَبلِكَ فَصَبَرُوا عَلي ما كُذِّبوا و اُوذُوا حَتّي آتاهم نصرُنا؛ همانا پيامبران قبل از تو مورد آزار و تكذيب واقع شدند، ولي صبر و بردباري كردند تا اينكه نصرت الهي فرا رسيد.
درجای دیگرخداوند متعال به صراحت از ضرورت شرح صدر و بردباري، براي ايفاي رسالت الهي سخن به ميان مي آورد و از زبان حضرت موسي (ع) هنگامی که رهبری قوم بنی اسرائیل را بر عهده گرفت، چنین مي گويد: رَبِّ اشرَح لي صَدري ؛ پروردگارا سينه ام را برايم گشاده گردان. اميرمومنان علي (ع) نيز، شرح صدر را از ابزارهاي مهم مديريت نام مي برد و مي فرمايد:
آلهُ الرِّياسَهِ سَعَهُ الصَّدر؛ ابزار رياست، شرح صدر داشتن است. سعه صدر پیامبراسلام(ص) و امامان معصوم (ع)، الگوی مناسبی برای مدیران است تا سیره آن بزرگواران را سرلوحه زندگی خویش قرار دهند.«هنگامی که پیامبر(ص) در میدان احد سخت مجروح شد و از پیشانی مبارکش خون میریخت ، مالکیت اعصاب خود را از دست نداد و برای امت نادان، دعای هدایت کرد و فرمود: «اللهُم اهْدِ قومی فَإِنهم لا یَعلَمُون.» خدایا قوم مرا هدایت کن (چرا که) آنان نادان هستند.