به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آیین افتتاحیه دفتر انجمن علمی فلسفه اسلامی تهران، صبح دوشنبه، ۲۱ خرداد ماه در محل حوزه علمیه امام رضا(ع) برگزار شد.
در ابتدای این آیین آیت الله «علی‌اکبر رشاد» ضمن گرامیداشت ایام ذی‌الحجه و همچنین تسلیت به مناسبت شهادت رئیس‌جمهور شهید گفت: آیت‌الله رئیسی فخر روحانیت بود و در این سه سال واقعا مردم متوجه شدند که جمهوری اسلامی حقیقتا چه برکاتی دارد، امیدوارم در انتخابات پیش رو خداوند بصیرتی به مردم بدهد که شخصی حداقل شبیه به شهید رئیسی را انتخاب کنند.
رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران ادامه داد: مقام معظم رهبری در برخی بیانات‌شان، تاکید بر توسعه علوم عقلی در حوزه تهران دارند، چراکه پیشینه تهران در عرصه‌های حکمی و عقلی قدمت دارد، ما همراه با حوزه‌های تهران در چند نوبت خدمت مقام معظم رهبری رسیدیم و من چهار اولویت را خدمت ایشان عرض کردم از جمله اینکه ما درصدد هستیم که هویت تاریخی حوزه تهران را احیا و موقعیت حوزه تهران را ارتقا بخشیم، این سیاست ماست.
وی گفت: از سال ها پیش محضر مقام معظم رهبری این مساله مطرح شده بود که مرکزی تاسیس شود که ایشان فرموده بودند که چارچوب کارتان را ارائه دهید و در نهایت در هشت بند به عنوان اولویت‌های احیای حوزه علمیه تهران مطرح شد هرچند که در هر حال آن زمان کار محقق نشد.
آیت الله رشاد افزود: حوزه تهران جزوی از این خطه است و همه می‌دانیم این خطه از ایران مهدِ زاد و ظهور فیلسوفان بزرگ، حکیمان سترگ، محدثان نامی، منجمان، ریاضی‌دانان، فیزیک و شخصیت‌های علمی در شاخه‌های گوناگون و حتی در حوزه موسیقی وجود داشت، در هر صورت بزرگانی از حکمای ما جهات نظری دانش موسیقی را پرداختند و طی ادوار مختلف حوزه تهران موقعیت‌های خاص داشته است.
رئیس حوزه علمیه امام رضا (ع) تصریح کرد: در حدود ۲۰۰ سال اخیر که دوره متاخر حوزه تهران است، سه امر دوشادوش یکدیگر بود از جمله فقاهت، حکمت و در نهایت تاثیرگذاری بر مسائل اجتماعی ایران و جهان تشیع؛ حال اگر قرار باشد دوره شاخصی را برای فقه سیاست با معنا الاعم قائل باشیم باید بگوییم در این دو قرن حوزه تهران مهد تَکَون فقه سیاست بود، علما و فقها همواره جلودار نهضت مشروطه، قیام تنباکو و حتی نهضت نفت بودند و حوزه تهران بود که حتی به مراجع نجف مشاوره می‌داد، لذا در تحولات اجتماعی حوزه تهران نقش مهمی داشته است.
وی یادآور شد: در این دو قرن چندین مرجع صاحب رساله در تهران زندگی می‌کردند، مع‌الاسف حوزه تهران با سیاست‌های پهلوی رو به افول رفت در حالی که تا پیش از آن پررونق بود و حکمت در این حوزه جایگاه خاصی داشت، از جمله اقداماتی که فتحعلی شاه بعد از نشستن بر تخت انجام داد دعوت از علما بود و مکتب حکمی و عرفانی تهران شکل گرفت.
آیت الله رشاد ادامه داد: هویت تاریخی تهران با حکمت و فقاهت پیوند خورده است، ایران ام‌القرای جهان مقاومت است، همه انقلاب‌ها در همه جهان افول کردند و در هیچ جای عالم دیگر نهضتی را نمی‌بینیم و همه این انقلاب‌ها تا پیدایش و وقوع انقلاب اسلامی افول کردند، امپریالیسم غرب همه انقلاب‌ها را به نابودی کشاند، بزرگ‌ترین انقلاب غیردینی بشر یعنی مارکسیسم را فروپاشاندند، چین و شوروی به همراه ۱۶ کشور تحت سیطره این تفکر بودند و آخرین کشور نیز شوروی بود که سقوط کرد با آن پیام الهی امام خمینی(ره) که این سقوط را پیش‌بینی کرده بود.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: در این شرایط که دین به کنار رفته بود و اصلا دین را امر ارتجاعی می شناختند، انقلاب اسلامی از سوی یک فیلسوف، عارف حکیم یک سیاستمدار انقلابی شکل گرفت، با توجه به این مساله، موقعیت حوزه تهران این است که در این مسیر حرکت کند و به جهان خط دهد، ما از وضعیت موجود راضی نیستیم چراکه در این جهت چندان توفیقی به دست نیاورده ایم، در حالی که حکمای بزرگی تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی مثل علامه الهی قمشه ای، آیت الله شعرانی در تهران بودند و شاگردان آنها به قم رفتند، علامه حسن زاده ۲۵ سال طلبه تهران بود، علامه جوادی آملی، علامه شهید مطهری طلبه تهران بود، لذا مکتب تهران مادر و منشا مکتب قم است.
آیت الله رشاد ادامه داد: ما با دوستان و اساتیدی که موسس انجمن علمی فلسفه اسلامی تهران هستند طی حداقل ۱۵ سال تاسیس این انجمن را پیگیری کردیم، با وجودی که رهبری چندین نوبت فرمودند که انجمن علمی فلسفه تهران تاسیس شود اقدامی که امروز محقق شد؛ در تهران حدود ۱۵ هزار طلبه در بخش خواهران و برادران مشغول تحصیل هستند، ۱۵۰۰ استاد خواهر و برادر هم در حوزه های آن تدریس می‌کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: رهبری بارها فرمودند که حکمت را در حوزه علوم و امور مختلف استمرار بخشیم، این سخن ایشان به این معناست که حکمت و فلسفه را به میدان حیات اجتماعی مردم بیاوریم، بر اساس حکمت اسلامی حتی بگوییم سینما و تئاتر چگونه باشد، حکمت ما عقیم نیست بلکه عمیق و زایا است و باید سعی کنیم که این خط را دنبال کنیم، لذا انجمن نیز در همین مسیر فعالیت خواهد کرد.
در ادامه آیت الله محمدباقر تحریری در این آیین، طی سخنانی اظهار کرد: مساله اول و اصلی آن است که جان‌مایه مباحث فلسفی و به ویژه حکمت متعالیه در متن قرآن و سنت آمده و همانطور که مرحوم ملاصدرا به این حقیقت اذعان کرده اساسا مباحث فلسفی بر حقیقت وجود انسان که همان جنبه عقلانیت است شکل می‌گیرد، ضمن اینکه در مباحث اولیا نیز در باب جایگاه عقل بیانات والایی ارائه شده است.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه افزود: عقل از شاخصه اولیای الهی در بُعد حکمت نظری، در بُعد عمل و حکمت عملی است ضمن اینکه آیات قرآن نیز در موارد متعددی از عقل نام برده است، در نتیجه حکمت و عقل نظری باید در ابعاد مختلف زندگی و همچنین در اعمال معنوی، اجتماعی و سیاسی تبلور یابد در نتیجه می‌بینیم که خداوند بر عنوان اولوالالباب چه آثاری را مترتب فرموده است، اگر با دید عقلانی به رابطه خود با عالم نگاه نکنیم در هر مرحله‌ای هم که باشیم هیچ هستیم، خداوند در آیه ۱۹ سوره «رعد» می‌فرماید: “أَفَمَنْ یَعْلَمُ أَنَّمَا أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ الْحَقُّ کَمَنْ هُوَ أَعْمَی إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ”
وی گفت :خداوند گاهی تحت عنوان حکمت معارف گوناگونِ عقلی را مطرح می‌کند، امیرالمؤمنین (ع) در خطبه‌های مختلفی اهمیت عقل را بیان می‌کند، هر کدام از این خطبه‌ها سرشار از معارف بلند عقلی هستند که باید براهین قوی آنها تبیین شود.
آیت الله تحریری در بخش دیگری از مباحث خود به مناظره امام رضا (ع) با اصحاب ادیان اشاره کرد و گفت: حضرت در این مناظره‌ها حقایق و مباحث عقلی بسیار عمیقی را بیان می‌کند که بسیار مورد توجه افرادی که در آن مجالس برای گفت وگو حضور داشتند قرار گرفت.
وی در ادامه به آیاتی از سوره «اسرا» در باب عقل و حکمت اشاره کرد و گفت: خداوند در این سوره می فرماید: «ذَلِکَ مِمَّا أَوْحَی إِلَیْکَ رَبُّکَ مِنَ الْحِکْمَةِ وَلَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتُلْقَی فِی جَهَنَّمَ مَلُومًا مَدْحُورًا»؛ بنابراین باید توجه کنیم که حکمت و عقل جایگاه بسیار مهمی در دین دارد، به تعبیر ملاصدرا حکیم و فیلسوف کسی است که پیوند عقلانی با عالم غیب مطلق داشته باشد و همه شئون زندگی و هستی را از این عالم غیب مطلق بگیرد.
آیت الله تحریری تصریح کرد: ماهیت فلسفه مضاف نیز باید همین باشد یعنی هم از عقلانیت سرچشمه بگیرد و هم اینکه از این منبع اغنا که معارف قرآن و سنت باشد بهره کافی و وافی ببرد؛ خداوند در سوره لقمان می‌فرماید: «وَلَقَدْ آتَیْنَا لُقْمَانَ الْحِکْمَةَ أَنِ اشْکُرْ لِلَّهِ وَمَنْ یَشْکُرْ فَإِنَّمَا یَشْکُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ کَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِیٌّ حَمِیدٌ»؛ حقیقت شُکر درک مبداییتِ مطلقِ حق‌تعالی در همه شئون هستی است که اگر چنین شود شیطان راه ندارد.
وی افزود: مقام شُکر مقام بالایی است که اگر کسی با حکمت به آن برسد دارای حکمت نظری و عملی می شود؛ حکمت عملی یعنی رسیدن؛ آنچه مهم است اینکه ما در مسیر عمل آن لُبِ خود را با تکیه بر ذات اقدس الهی متجلی کنیم، امام علی (ع) در خطبه ۸۷ نهج‌البلاغه فرمود: «عِبَادَ اللَّهِ إِنَّ مِنْ أَحَبِّ عِبَادِ اللَّهِ إِلَیْهِ عَبْداً أَعَانَهُ اللَّهُ عَلَی نَفْسِهِ، فَاسْتَشْعَرَ الْحُزْنَ وَ تَجَلْبَبَ الْخَوْفَ، فَزَهَرَ مِصْبَاحُ الْهُدَی فِی قَلْبِهِ»، آن حضرت محبوب‌ترین انسان را کسی معرفی می‌کند که چراغ هدایت در قلب اوست؛ مرحوم صدرا چنین بود، زندگی او سرشار از دغدغه درک و نه تنها درک‌های عقلانی و برهانی که مملو از درک‌های قوی و عقلانی و تفسیر آیات قرآنی بود که این حاصل فوران مصباح هدایت در دل جناب ملاصدرا بود آن هم با تمام مشکلاتی که در آن زمان علیه او وجود داشت.
در ادامه حجت‌الاسلام «محمدحسین کبیریان» در این آیین طی سخنانی به ارائه گزارشی از فعالیت‌های حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران در عرصه علوم فلسفی پرداخت و گفت: با وجودی که حوزه خواهران از سال ۱۳۷۶ شروع به کار کرد و عمر کمتری نسبت به حوزه‌های برادران دارد اما فعالیت‌های بسیاری داشته است؛ مقام معظم رهبری در مورد حوزه‌های علمیه خواهران فرمودند: «پدیده‌ی خواهران طلبه خیلی پدیده‌ی عظیم و مبارکی است. هزاران عالم، پژوهشگر، فقیه و فیلسوف در حوزه‌های علمیه‌ی خواهران تربیت شوند؛ این چه حرکت عظیمی خواهد بود»؛ بنابراین افقی که رهبری برای حوزه علمیه خواهران ترسیم می‌کنند مبتنی بر تربیت عالم و پژوهشگر و فیلسوف است.
مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران ادامه داد: خواهران مربی جامعه هستند و فرزندان اولین اعتقادات خود را از مادران خویش دریافت و قاعدتا اولین شبهات را با مادران‌شان مطرح می‌کنند، لذا اگر خواهران طلبه ما با مبانی فلسفی و عقلی، استدلال و برهانی آشنا باشند به شکل عاقلانه‌ای به فرزندان خود عقاید را آموزش داده و شبهات‌شان را دفع خواهند کرد؛ بنابراین قطعا اگر این آموزشِ عقاید توسط مادران به درستی انجام شود به تبع آن اخلاق در جامعه حاکم خواهد شد لذا حوزه علمیه خواهران ظرفیت عظیم و پدیده مبارکی است.
وی در مورد بحث فلسفه در حوزه علمیه خواهران استان تهران تصریح کرد: نظام آموزشی حوزه خواهراناینگونه است که طلاب وارد مقطع عمومی تحت عنوان سطح ۲ می‌شوند و در آنجا حدود ۳۸ واحد درسی فلسفه را می‌گذرانند یعنی همه طلاب ما ولو وارد رشته تخصصی فلسفه نشوند این مقدار از فلسفه شناخت یافته و آگاهی از مباحث فلسفی دارند.
مدیر حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران گفت: ما علاوه بر طلاب شاغل به تحصیل در تهران اکنون ۱۲ هزار دانش‌آموخته حوزوی در حوزه خواهران داریم، مجموع طلاب شاغل به تحصیل و دانش‌آموخته حوزه خواهران قریب بر ۲۰ هزار نفر است که یک لشکر فرهنگی را شکل داده است، این طلاب بعد از دوره عمومی در سطح ۳ ورود می‌یابند و اکنون ۱۷۵ طلبه دانش‌آموخته فلسفه در سطح ۳ در استان تهران داریم، همچنین از سال ۱۳۹۶ تاکنون که سطح چهار حکمت تاسیس شده است ۲۵ دانش آموخته در سطح چهار حوزه علمیه خواهران حضور دارند و ۳۸ استاد در سطح ۲ تدریس فلسفه را عهده دار بودند، البته من این موارد را در قالب آمار مطرح کردم تا بگویم، ظرفیت خوبی در حوزه علمیه خواهران وجود دارد که امیدوارم با تاسیس انجمن علمی فلسفه استان تهران، از ظرفیت‌های خوب حوزه علمیه خواهران و انجمن متقابلا استفاده شود.
در ادامه حجت الاسلام «عسگر دیرباز» رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به سخنرانی پرداخت.
وی در ابتدای مباحث خود با بیان اینکه حوزه قدیم و حِکمی تهران در پنج زمینه بسیار کوشا بوده و می‌شود گفت نوآور بوده است، گفت: نخستین کاری که حکما و بزرگان تهران در دوره خود انجام دادند مواجهه دقیق با غرب بود؛ مثلا وقتی مباحث داروین مطرح شد بزرگان آن روزگار تلاش می‌کنند تا با ترجمه‌های عربی کتاب اصلی داروین آشنا شوند و روی این فلسفه کار کنند و بتوانند ایرادهایی که به نظریه تکاملی داروین وارد است مطرح کنند تا در همان محدوده که این نظریه مطرح می‌شده است بتوانند پاسخگو باشند.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران تصریح کرد: وقتی بحث مارکسیسم آن هم با سیطره وسیعی که در دنیا پیدا کرده بود به ایران وارد شد باز هم حوزه حکمی تهران بود که با این جریان مواجهه عقلی داشت و ایرادهایش را در فضای آزاد اندیشه‌ای مطرح کرد؛ لذا رویکردی که از حدود دویست سال قبل تاکنون در حوزه تهران بود و ادامه یافت در واقع مواجهه منطقی با اندیشه‌های غربی بود، البته اکنون دیگر مرزی برای اندیشه‌ها وجود ندارد و اندیشه‌های جدید مرتبا به فضای فکری جامعه ما پمپاژ شد، لذا یکی از اهداف انجمن فلسفه تهران می‌تواند این باشد که عرصه‌هایی را برای مواجهه دقیق فکری برای خود ترسیم کند.
وی گفت: نکته دوم در مورد حوزه حکمی تهران دفاع از فلسفه اسلامی بود، آن زمان وقتی برخی با فلسفه‌های غربی آشنا شدند به خیال‌شان آمد که فلسفه‌های غرب برتری دارند و از آن موضع به فلسفه اسلامی حمله کردند، دقیقا اینجا بود که بزرگان حکمت در تهران از کیان فلسفه اسلامی دفاع جانانه کردند، نکته سوم در مورد حوزه تهران این مساله است که فیلسوف ما گاهی در دفاع از فلسفه اسلامی یک تقریر جدید، نو و استدلال قوی‌تری را در مباحث فلسفه اسلامی ارائه می کرد، مثلا ما ادله برای تجرد نفس داریم اما زمانی که در مباحث فلسفه نفس دیدگاه‌های متفاوت را می‌بینیم گویی که نیاز به بازبینی در ادله اثبات تجرد نفس است تا ذیل آن تقریر جدید پاسخگوی دیدگاهی در فلسفه ذهن هم باشیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: نکته چهارم در مورد حوزه تهران، تاسیس مباحث تطبیقی فلسفه است؛ فیلسوفان تهران دیدند که در برخی مباحث هم فیلسوف غربی کار کرده و هم در فلسفه اسلامی موضوعی مطرح شده است، لذا فضای جدیدی به عنوان فلسفه تطبیقی توسط حکمای تهران به روی فیلسوفان گشوده شد؛ به نظرم امروز فلسفه تطبیقی کار لازمی است که باید به این طریق بالندگی فلسفه اسلامی را نشان دهیم، ما در این زمینه باید بالندگی فلسفه اسلامی را نشان دهیم، در نهایت نکته پنجم تصحیح کتب قدیم است، تصحیح کتب خطی قدیمی بعد از اینکه چاپ آمد تبدیل به یک فن شد، اما این عرصه مورد توجه حوزه حکمی تهران قرار گرفت و امروز نیز باید بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد لذا معتقدم انجمن فلسفه اسلامی تهران باید با این پنج رویکرد به مسیر خود با قدرت ادامه دهد.
وی ادامه داد: اکنون در دانشگاه‌های تهران و دیگر مراکز، اساتید فلسفه اسلامی فراوان است، کجا بهتر از انجمن فلسفه که این اساتید را دور هم جمع کند تا با یکدیگر گفت وگو کنند و آشنا شوند؟ این انجمن منجر به جهت دادن به پژوهش های فلسفه اسلامی خواهد شد.
در ادامه آیت‌الله “حسن رمضانی” در این آیین طی سخنانی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه فلسفه نَه تنها خوب بلکه لازم است، گفت: علوم به سه قسم معقول، منقول و مشهود تقسیم می‌شود اما علمی که هم ارزش نفسی و هم ارزش جمعی در مقام تعامل با دیگران را دارد و سر سبد همه علوم محسوب می‌شود علوم معقول است، منقول تا معقول نشود مقبول نمی‌شود و مشهود نیز تا بر پایه استدلال و عقل استوار نشود قابل پذیرش نیست، به عبارتی مشهود محکوم به منقول است، کسی که شهود کرده و به کشف و شهود راه یافته تجربه‌ای است که برای او شکل گرفته است و نمی‌شود چون او دیده و شهود یافته حجت باشد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم ادامه داد: می‌توان اینگونه گفت تعبد تا جنبه تعقل پیدا نکند ارزش به حساب نمی‌آید، تعبدی که هیچ مبنایی نداشته باشد و نتوانیم از مبنای عقل و عقلانیت از آن دفاع کنیم در واقع تعبد کورکورانه است، کلیت تعبد تا از پایگاه عقل تایید نشود تقلیدی خالی از منطق و استدلال است لذا محور همه علوم را می‌توانیم فلسفه بدانیم چراکه فلسفه تنها علمی است که بر اساس تعقل پیش می‌رود و زیربنای آن عقل و استدلال است و ریاست علوم را باید به فلسفه بدهیم.
وی تصریح کرد: هرچند که علوم به سه قسم تقسیم می‌شوند اما گل سرسبد همه آنها به عنوان راهگشا و صاحب مبنا، همان فلسفه و علوم عقلی است و این امر در فضای فرد و جامعه صدق می‌کند؛ تقسیم حکمت به دو قسم نظری و عملی نیز به این علت است، حکمت عملی یعنی فهم بایدها و نبایدها و حکمت نظری یعنی بودها و نبودها فارغ از مسایل و مباحث دینی، در نتیجه فلسفه یک بحث آزاد بر محور عقلانیت و عقل بشری است، ضمن اینکه در نهایت عقلانیت و استقلال و استحکام شخصیت با فلسفه است.
در ادامه حجت الاسلام عسگری سلیمانی، با بیان اینکه اثبات وجود خدا، تنها با قرآن صدیقین است و بقیه ادله و شواهد برای وجود خدا به عنوان امر بدیهی هستند، افزود: صدیقین بودن قرآن، اثبات یک امر بدیهی می‌کند و نشان می‌دهد که امر بدیهی نیاز به اثبات ندارد.
استاد موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: سنگین‌ترین شبهه در اینکه نمی‌توان خدا را اثبات کرد این است که شبهات مختلف اعم از منطقی و معرفت‌شناختی وجود دارد که عموما وارداتی هستند و در فلسفه دین بسیار مطرح می‌شود؛ البته در میان شبهات سنگین‌ترین شبهه را ملاصدرا بیان می‌کند و آن شبهه مبتنی بر این است که برهان یا لمّی است یا انّی؛ بنابراین از آنجایی که خدا علت ندارد برهان لمّی برای اثبات وجود او نداریم، برهان انّی نیز یقین‌آور نیست؛ جناب صدرا در پاسخ می گوید: خدا برهان لمّی بالذات ندارد اما لمّی بالعرض دارد چون گفته می‌شود عالم ممکن است و نیازمند به خدا است، در نتیجه این برهان بالعرض دارد وجود خدا را نتیجه می‌گیرد.
وی در پایان گفت: بهترین برهان صدیقین برای علامه طباطبایی است، همه براهینی که فیلسوفان می‌آورند به این شکل است که آنها این مساله را مطرح می کنند که این مقدمه اول و دوم را داریم پس خدا هست، اما علامه طباطبایی (ره) در این مورد فرمود: «اگر حقایق را قبول داری یا حتی اگر سوفسطایی هستی و واقعیت را منکر می‌شوی می‌توانی برهان مرا بپذیری چراکه اگر واقعیت را انکار کنی باید بگویی من واقعا واقعیت را منکرم که در این صورت واقعیت را پذیرفتی»؛ در نتیجه آنچه که می خواهم در این مجال مطرح کنم آن است که برهان صدیقین تنها استدلال برای اثبات وجود فی نفسه خدا است.
در پایان حجت‌الاسلام “محمدجواد رودگر” با اشاره به اینکه تشکیل انجمن فلسفه تهران مجاهدتی در دل و بطن حوزه بود، اظهار کرد: این جهاد فیضی از سوی خدای سبحان بود که مشمول آیت الله رشاد شد که امیدواریم با توجهات اهل بیت(ع) همراه و این مسیر ادامه یابد.
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: انجمن فلسفه اسلامی تهران از این جهت تشکیل شده که تفکر فلسفی در جامعه ساری و جاری شود، فلسفه را در حوزه قم و تهران ارائه می‌کنند و دروس فلسفی را با ساختار خودش ارائه می‌کنند، اما مهم این است که در انجمن فلسفی این فکر و اندیشه‌ورزی در جامعه شکل بگیرد و در واقع به تدریج چه آنهایی که اهل درس و بحث فلسفه هستند و چه کسانی که فلسفه نمی‌خوانند بتوانند با این مساله مواجه شوند.
حجت الاسلام رودگر گفت: مساله دیگری وجود دارد موضوع دفاع از فلسفه است چراکه فلسفه مخالفان سنتی و مخالفان معتصم دارد، مخالفان معتصم می گویند چه نیازی به فلسفه داریم، فلسفه دانش انتزاعی صرف است؛ آنها نسبت به کارکرد فلسفه نقد دارند، بنابراین در انجمن فلسفه قرار است که با تضارب آرا بسیاری از مباحث مطرح و بررسی شود و حتی در خصوص اینکه فلسفه برای چیست؟
وی افزود: به هر حال در جامعه مسائل مختلفی وجود دارد که می‌شود با اندیشه‌های فلسفی آنها را سر و سامان داد. مهم نوع نگاه و اندیشه و بینش فلسفی است؛ فلسفه می‌تواند در تمدن‌سازی بسیار موثر باشد، اگر فلسفه و تفکر فلسفی نباشد نمی توان مبانی فلسفه غرب را مورد نقادی قرار داد، فلسفه را می‌توان در انجمن های فلسفی به جامعه چشاند، فلسفه به معنای صرفِ استدلال محض نیست، بلکه فلسفه در مورد موضوعات مختلف و از جمله فلسفه و معنویت مطرح می شود که همه این موارد را در آثار ملاصدرا و دیگران شاهد بودیم.
