قدرت «میدان» پشتوانه «دیپلماسی موفق» دولت شهید آیه الله رئیسی بود
نوشتاری از حجت‌الاسلام محمدحسین پورامینی مدیر حلقه نظام پردازی اسلامی پژوهشگاه
یکی از مسایلی که در دولت دوازدهم ، توسط برخی از دولت مردان مطرح شده و مورد بحث در فضای سیاسی کشور واقع شده بود موضوع تقابل «میدان و دیپلماسی» بود به این معنا که با در مقابل قرار دادن این دو مفهوم ، طوری آنرا تفسیر می کردند که اساسا، این دو ضد هم بوده و قابل جمع کردن نیستند. به این معنا که مرد میدان صرفاً یک فرمانده جنگ است که لباس رزم می‌پوشد و در میدان جنگ فرماندهی می‌کند و می‌جنگد و از دیپلماسی سررشته‌ای ندارد و مرد دیپلماسی فردی است که صرفاً در حوزه دیپلماتیک فعالیت می‌کند، کت‌وشلوار پوش است و نامش روی آستین پیراهنش حک شده و در جلسات مذاکره و دیپلماتیک حضور دارد و با وزرا و مسئولین کشورهای خارجی دیدار و مذاکره و توافق می‌کند، اکثراً در سفرهای خارجی به سر می‌برد و کاری به جنگ و جنگیدن ندارد. اصلاً هم جنگجو نیست و فقط دنبال صلح و راه‌حل‌های صلح‌طلبانه است.
آنچه مشخص است محدودسازی مفهوم “مرد میدان” به یک فرمانده صرفاً نظامی که تنها در عرصه جنگ حضور دارد، ظلمی بزرگ به واقعیت‌های موجود است. در حقیقت، مرد میدان فردی است که در هر زمان و مکانی که نظام و انقلاب اسلامی به حضور و تلاش او نیاز دارد، با مسئولیت‌پذیری و از خودگذشتگی ظاهر می‌شود.این افراد، در عرصه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، با جدیت، صلابت و ایمان در راستای حفظ نظام و ارزش‌های انقلاب اسلامی گام برمی‌دارند و از هیچ تلاشی برای پیشبرد این اهداف فروگذار نمی‌کنند.اگرچه میدان جنگ ظرفیت حضور همه آحاد جامعه را ندارد، اما هر فرد در محل کار و فعالیت خود می‌تواند چون یک “مرد میدان” ظاهر شده و با ایستادگی و پایبندی به اصول انقلاب، به تقویت استواری و صلابت نظام اسلامی یاری رساند.در این صورت، نظام اسلامی بدون نیاز به درگیری‌های نظامی مستمر، از هیمنه و قدرت بازدارندگی برخوردار خواهد شد که مانع از هرگونه دست‌اندازی دشمنان به این نظام می‌گردد. در این میان، نباید دیپلماتان را از این مفهوم مستثنی دانست. زیرا آنان نیز می‌توانند در عرصه دیپلماسی، همچون “مردان میدان” ظاهر شده و با بهره‌گیری از توانمندی‌های دیپلماتیک خود، به حفظ ارزش‌های نظام و منافع ملی کشور بپردازند.
از این رو دولت سیزدهم به ریاست آیت الله رئیسی، با درک عمیق از واقعیات حاکم بر نظام بین‌الملل و ضرورت مواجهه همه‌جانبه با فشارهای غرب، رویکرد «تجمیع دیپلماسی و میدان» که در حقیقت، برخاسته از نگاه راهبردی رهبری انقلاب اسلامی می باشد را در پیش گرفته و در این راستا،با انتخاب دکتر شهید امیرعبداللهیان به عنوان وزیر امور خارجه، به این نگاه راهبردی، نمود عینی بخشید. دکتر امیرعبداللهیان به عنوان یک دیپلمات باتجربه که همواره معتقد به تلفیق ابزارهای دیپلماسی و میدان بوده است، نقش مهمی در پیشبرد این رویکرد ایفا نمود. دکتر امیرعبداللهیان همواره قدرت میدانی را پشتوانه محکمی برای دیپلماسی می‌دانست و بر این باور بود که میدان، دست دیپلمات‌ها را در میز مذاکره به شدت باز می‌کند و دیپلماسی و میدان را مکمل یکدیگر ارزیابی می‌کرد و بیان می داشت که «سردارسلیمانی هیچگاه دیپلماسی و میدان را جدا ازهم نمی‌دید. سردار سلیمانی نه تنها هیچگاه از دیپلماسی برای میدان هزینه نکرد بلکه از جیب مردم هم برای میدان هزینه نکرد…» [۱] شهید امیرعبدالهیان بر این نکته تأکید داشت که دیپلماسی همواره بر “میدان” استوار بوده است.
به طور خلاصه، رویکرد تجمیع دیپلماسی و میدان در دولت سیزدهم، به منزله رویکردی راهبردی بود که بر اساس درک عمیق مسئولان از واقعیت‌های حاکم بر صحنه بین‌الملل و ضرورت اتخاذ رویکردی همه‌جانبه برای مقابله با فشارها و تهدیدات شکل گرفته بود، و آنرا باید رمز موفقیت دولت سیزدهم در حوزه سیاست خارجی دانست.
[۱] mehrnews.com/xVfqR
