به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، هم اندیشی علمی با موضوع “مسئله حجاب؛ حکمرانی نرم و سخت“ توسط پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه یکشنبه مورخ ۹ اردیبشهت ماه سال جاری به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
در این هم اندیشی علمی با حضور و ارائه سرکار خانم طاهره کلانکی(مشاور امور زنان و خانواده صدا و سیما) ، خانم دکتر مهری طالبی دارستانی، سرکار خانم دکتر زهرا شریف (عضو هیأت علمی پژوهشکده زن و خانواده) و حجج اسلام و آقایان دکتر مسعود اسماعیلی، مهدی جمشیدی، دکتر ابوالفضل اقبالی، مهدی جهان، دکتر محمدرضا سنگری، دکتر محسن ردادی، دکتر محمدمهدی جهان پرور برگزار شد.
دکتر ابوالفضل اقبالی در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت که در ادامه می آید:
چالش اصلی ما در حوزه حکمرانی حجاب مساله کشف حجاب است، در ذهنیت حکمرانی و حاکمان، دیگر مساله بدحجابی و شُل حجابی نیست، مساله حجاب امروز با مساله حجاب دهه هشتاد متفاوت است و حاکمیت اهتمام خود را معطوف به حل موضوع کشف حجاب و بدننمایی کرده است که اگر بتواند این مساله را مدیریت کند برایش به مثابه یک توفیر است.
رییس اندیشکده زن و جامعه ادامه داد: کشف حجاب به لحاظ آنچه که در کف جامعه ایران وجود دارد در یک اقلیت مطلق است یعنی بر اساس آمار آن عده از شهروندان و بانوانی که اقدام به کشف حجاب یا بدننمایی میکنند در جامعه ایران زیر ۱۰ درصد هستند؛ از سوی دیگر کسانی که کشف حجاب میکنند با حاکمیت وارد مواجهات نرم نمی شوند و مسیرشان عدم گفتگو با حاکمیت است یا کشف حجاب را به عنوان رفتار مبارزاتی با نظام حاکم میدانند، این سطح از کنشگری در حوزه حجاب مواجه نرم نمیطلبد و حتما حاکمیت باید وارد سطح دیگری از تعامل که مواجهه انتظامی و کیفری است، شود.
اقبالی تصریح کرد: کسانی که منکر این سطح از برخورد باشند بسیار قلیل بوده یا معتقد به حجابِ قانونی نیستند و یا معتقدند که شرایط جامعه امروز به گونه ای نیست که به بحث حجاب به این شکل پرداخته شود، به نظر من استدلالهای این افراد متقن نیست که بخواهد لزوم برخورد قانونی با کشف حجاب کنندهها را نفی کند، اما در مورد نحوه مواجهه با افرادی که کشف حجاب دارند مناقشات بسیاری در جریان است.
این پژوهشگر حوزه زنان و خانواده گفت: دو نگاه در این عرصه وجود دارد، نگاه اول معتقد است که حذف پلیس و گشت ارشاد اشتباه است، طرفداران این دیدگاه میگویند این حذف منجر به اتفاقات اخیر در حوزه حجاب شد، از سوی دیگرو در نگاه دوم عده ای میگویند حضور گشت ارشاد و پلیس روش آسیبزا است و باید به سمت هوشمندسازی و کارآمدسازی برویم که خروجی نگاه دوم منجر به تدوین لایحه عفاف و حجاب شد، این دو نگاه در بدنه حاکمیت در حال حاضر نمایندگانی دارند.
وی ادامه داد: به نظر من طرح «نور» خروجی رویکرد اول است و روی این دیدگاهم صراحت دارم، من معتقدم از همان سال ۱۴۰۱ میتوانستیم با روشهای هوشمند و کارآمد به ایده قانون حجاب و الزام حجاب برگردیم اما اشتباه و رها کردیم؛
وی گفت: ما می دانیم ظرفیت پلیس برای مساله کشف حجاب و بدننمایی ظرفیت مطلوبی نیست، الان در سطح تهران هم به سختی اکیپهای پلیس را می بینیم، در واقع در ناحیه اثرگذاری، پلیس در میدان قلیل و کم تعداد هستند اما در بازتاب رسانهای منفی و آن روایتهای واژگون و غلط از این اقدام منجر به این شده است که دست ما به شدت خالی و دست دشمن پُر باشد تا جایی که اکنون در فضای مجازی کلیپهایی وایرال میشود که مربوط به سالهای قبل است اما به عنوان کلیپ های جدید در سطح جامعه باور میشود.
اقبالی افزود: از سردار رادان در این مجال به خاطر دغدغههایی که دارند تشکر میکنم، من معتقدم با همین لایحه حجاب و عفاف میتوانیم چالش کشف حجاب را مدیریت کنیم و به صفر برسانیم چراکه امروزه به لحاظ هوش مصنوعی امکاناتی در اختیار داریم که به راحتی میتوانیم از طریق آن بدون هیچگونه درگیری بین پلیس و شهروندان، فرد متخلف را احضار کنیم و اتفاقا این رویکرد کارآمدی بیشتری داشت؛ برخی فکر میکنند که با این لایحه کلا اقتدار پلیس حذف می شد در حالی که چنین نیست.
این پژوهشگر گفت: اما اگر با ساز و کارهای هوشمند با ارسال یک پیامک، کشف حجاب را به او گوشزد کنیم دیگر چنین مسائلی رخ نمی دهد، در واقع این رویکرد به جامعه میگوید که شما ذیل قدرت کنترلگری و اشراف و رصد من هستید و ساز و کارهای حکمرانی مدرن را بیشتر تامین میکند؛ به نظر من باید روی این رویکردها مطالعه کنیم یا اصلا به رویکرد سومی توجه کنیم یعنی صف آرایی شود و حاکمیت انتخاب خود را مبتنی بر نظر نخبگان انتخاب کند.