ابعاد نمایش قدرت امت اسلامی در راهپیمایی روز قدس
نوشتاری از حجت الاسلام دکتر محمد ملک زاده، عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه
بزرگداشت روز جهانی قدس از طریق شرکت گسترده در راهپیمایی این روز، پشتوانه ای برای استمرار این مقاومت با قدرت هرچه بیشتر است و آزادی قدس به عنوان مسئله اول جهان اسلام را به نماد وحدت همه مسلمانان تبدیل نموده است.
یکی از آرمانهای انقلاب اسلامی، دفاع از مردم مظلوم فلسطین و آزادی بیت المقدس بوده است. از این رو پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، همهساله بر اساس یک حرکت دینی که از سوی بنیانگذار جمهوری اسلامی انجام شد، آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به نام روز قدس نامگذاری شد تا با برگزاری اجتماعات عظیم مردمی و نمایش قدرت امت اسلامی که در اقصی نقاط ایران و سایر کشورهای اسلامی و حتی توسط مسلمانانِ ساکن در کشورهای غیراسلامی به راه میافتد، زمینه آزادی بیت المقدس فراهم گردد. ابعاد و آثار این نمایش قدرت در چند بخش قابل تبیین است:
۱. بُعد دینی
حمایت از مظلومان، تکلیفی الهی برعهده مؤمنان است. حضرت علی(ع) در فرازی از وصیتنامه خود به فرزندانش در نامه ۴۷ نهجالبلاغه میفرمایند: «کُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْناً» یعنی همواره باید نسبت به ظالم، دشمن و نسبت به مظلوم، حامی و مددکار باشید و به یاری مظلومان بشتابید. در روایتی دیگر از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است: «هر کس فریاد استغاثه مظلومی (اعم از مسلمان یا غیرمسلمان) را بشنود، اما فریاد او را اجابت نکند، مسلمان نیست». فریاد استغاثه ملت مظلوم فلسطین که زیر چنگال دژخیمان صهیونیستی اسیر شده اند مدتهای مدیدی است که به آسمان بلند شده است. قرآن کریم با نکوهش افراد بی تفاوت نسبت به نالهها و استغاثههای مظلومینی که زیر فشار و شکنجه ظالمان قرار گرفته اند می فرماید: «شما را چه شده که در راه خدا برای نجات مردان و زنان و کودکان مظلوم جهاد نمی کنید؟ (نسا: ۷۵) جهاد با دشمنان اقسام مختلفی دارد. شرکت در راهپیمایی نیز نوعی جهاد و نمایش اقتدار امت اسلامی است. بنابراین با توجه به این همه سفارش در منابع دینی انسان مسلمان نمیتواند از کنار مسأله فلسطین که مدتهاست تحت ظلم رژیم صهیونیستی واقع شده، بی تفاوت عبور کند. اعلام برائت از ظالمان حداقل واکنشی است که هر مسلمان باید در قبال مسئله فلسطین داشته باشد.
۲. بُعد انسانی
از «جنبه انسانی» به تعبیر سعدی بنی آدم اعضای یکدیگرند. «چوعضوی به درد آورد روزگار، دگر عضوها را نماند قرار» هیچ انسان آزاده ای در برابر فریاد استغاثه مظلوم سکوت نمی کند. تنها در ۶ ماه گذشته بیش از ۳۲هزار تن از فلسطینیان که اکثریت آنها را زنان و کودکان تشکیل می دهند با بی رحمانه ترین وجهی قتل عام شدند. حجم گسترده خشونت ها طی ماه های گذشته افکار عمومی جهان را حتی در کشورهای غربی و غیر مسلمان در حمایت از مظلومان فلسطینی برانگیخته و راهپیمایی های وسیعی در کشورهای مختلف به راه افتاده است. این خروش گسترده جهانی نقش موثری در رسوایی ماهیت رژیم صهیونیستی و کاهش آلام ملت مظلوم فلسطین داشته است.
۳. بُعد عقلانی
اعتراض علیه ظالمان و ستمگران، دارای ریشه عقلانی است. مطابق یک قاعده و اصل عقلی، تسلیم شدن و سکوت در برابر زورگو و ستمگر، موجب جریتر شدن ظالم شده و زورگویی بیشتر را به دنبال خواهد داشت. ازاینرو قرآن کریم در آیهای به مسلمانان هشدار میدهد که دچار ساده اندیشی در برابر دشمنان نشوند و تصور نکنند که با سازش و عدم واکنش در برابر دشمنان، آنها دست از مسلمانان برخواهند داشت؛ بلکه اگر دشمنان بر مسلمانان چیره شوند مراعات هیچ مسألهای را نمیکنند و بر ظلم خود می افزایند. (توبه: ۸) در آیه دیگر خطاب به پیامبر و مسلمانان درباره دشمنی یهودیان آمده است: «آنان هرگز از تو راضی نخواهند شد مگر آنکه کاملا تسلیم آنها شوی»«وَلَنْ تَرْضَی عَنْکَ الْیَهُودُ وَلَا النَّصَارَی حَتَّی تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ». بعد در ادامه می فرماید «و البته اگر از میل و خواهش آنها پیروی کنی، دیگر از سوی خدا یار و یاوری نخواهی داشت». (بقره: ۱۲۰) بنابراین به حکم عقل نباید علیه ظلم رژیم صهیونیستی سکوت کرد و مشارکت در راهپیمایی روز قدس حداقل کار ممکن برای اعلام انزجار و اعتراض علیه غاصبان سرزمین فلسطین است.
۴. بُعد مادی
به لحاظ محاسبات مادی نیز نمایش اقتدار و اعتراض امت اسلامی با شرکت در راهپیمایی روز قدس در مقایسه با سکوت و سازش بهصرفه تر است. یک تعبیر دقیقی مقام معظم رهبری دارند که می فرمایند هزینه سازش و تسلیم همواره از مقاومت بیشتر است. حکومت پهلوی در راستای هماهنگی با سیاستهای منطقه ای آمریکا رابطه خوبی با رژیم صهیونیستی داشت. کاملا تسلیم آمریکا و اسرائیل و قدرتهای غربی بود؛ اما این تسلیم و سازش در مقابل قدرتهای غربی و آمریکا نه تنها به نفع ایران نبود بلکه هزینههای سنگین مادی و معنوی و عقبماندگی بیشتر برای ایران را به همراه داشت. جدا شدن بحرین از ایران تنها یکی از هزینه های سازش رژیم پهلوی با انگلیس و آمریکا بود.
۵. بُعد سیاسی و امنیتی
راهپیمایی سراسری امت اسلامی که در آخرین جمعه ماه مبارک رمضان به صورت همزمان در کشورهای مختلف در حمایت از مردم فلسطین برگزار می شود، نشانگر اتحاد، همدلی و یکپارچگی مسلمانان در برابر دشمنان اسلام و استکبار جهانی است؛ اتحادی که متاسفانه در برهههایی از تاریخ، با مداخلهگریها و نقشههای دشمنان، مورد غفلت مسلمانان واقع شده است. این اتحاد نقش موثری در نمایش اقتدار و پیروزی مسلمانان بر توطئه های دشمنان اسلام دارد.
به لحاظ امنیتی نیز نمایش اقتدار مسلمانان در قالب راهپیمایی سراسری جهان اسلام در روز قدس در حفظ امنیت کشورهای اسلامی اهمیت زیادی دارد. هدف رژیم صهیونیستی از ابتدای شکل گیری، گسترش قلمرو سرزمینی تحت اشغال خود به سایر مناطق اسلامی بوده است. سکوت و بی تفاوتی مسلمانان در برابر این رژیم، تهدیدات بیشتری را متوجه کشورهای اسلامی خواهد کرد. ازاین رو نظام جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از منافع خود و امت اسلامی، برگزاری هرچه باشکوه تر راهپیمایی روز قدس را مورد تاکید قرار داده است. زیرا هر چه اعتراضات جهانی نسبت به این رژیم افزایش یابد، میتواند در منزوی تر کردن آن کمک نماید.
امروز طلیعه پیروزی و آزادی قدس شریف به دنبال گسترش مقاومت در برابر تجاوز و اشغالگری بیش از هر زمان دیگری آشکار شده است. بزرگداشت روز جهانی قدس از طریق شرکت گسترده در راهپیمایی این روز، پشتوانه ای برای استمرار این مقاومت با قدرت هرچه بیشتر است و آزادی قدس به عنوان مسئله اول جهان اسلام را به نماد وحدت همه مسلمانان تبدیل نموده است.
در خاتمه به بخشی از بیانات حضرت امام به مناسبت روز قدس و اهمیت آن برای جهان اسلام به عنوان حسن ختام این وجیزه اشاره میکنیم. امام راحل می فرماید: «من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اکرم(ص) میدانم و روزی است که باید با تمام قوا خودمان را مجهز کنیم؛ و مسلمین از آن انزوایی که آنها را کشانده بودند خارج شوند و با تمام قدرت و قوّت در مقابل اجانب بایستند. در روز قدس، ملتها باید به حکومتهایی که خائن هستند هشدار دهند. روز قدس روزی است که ما خواهیم فهمید چه اشخاصی و چه رژیمهایی با توطئهگرهای بینالمللی موافقت دارند و با اسلام مخالفت. آنهایی که شرکت ندارند مخالف با اسلام هستند، و موافق با اسرائیل، و آنهایی که شرکت کردند، متعهد هستند و موافق با اسلام و مخالف با دشمنان اسلام که در رأس آنها آمریکا و اسرائیل است. روز امتیاز حق از باطل است، روز جدایی حق و باطل است.» [صحیفه امام، جلد ۹، صفحه ۲۷۶]