به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، هفتمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی، در روزهای پایانی آبان ماه ۱۴۰۲، در رشته‌ها و حوزه‌های میان‌رشته‌ای مختلفِ علوم انسانی با سخنرانی دکتر رمضان علی تبار عضو هیأت علمی گروه منطق فهم دین پژوهشگاه برگزار شد.
دکتر رمضان علی تبار سخنان خود را با بیان ابعاد تحول اینگونه آغاز کردند: تحول باید در علم و عالم و معلوم رخ دهد. بحث من در اینجا بر سر معلوم است. معلوم مانند اربعین که یک اتفاق مطلوب است و اغتشاشات که یک اتفاق تلخ و نامطلوب است. توجه باید به این معلومات باشد در حالی از آن غافلیم. مسائل علوم انسانی در سطوح مختلفی است که باید در ساحت های مختلف انجام شود تا برسد به حل مسأله و اگر این اتفاق نیافتد فایده ای ندارد. مبانی در حکم مقدمات است و باید به نتایج برسیم.
وی با ذکر مثالی سخنان خود را ادامه دادند: برای تقریب به ذهن از مثالی کمک میگیرم. در صدر اسلام تنها ما با وحی و حدیث مواجه بودیم. چیزی به عنوان علم اسلامی وجود نداشت چون نیاز نبود. رفته رفته و به تدریج با گذشت زمان و به وجود آمدن نیاز ها، جامعه رفت به سمت تولید علم اسلامی که بعد تر تحت عنوان فقه نامیده شد. فقه علمی بود که متأثر از نیاز جامعه شکل گرفت. با گذشت مدتی رفته رفته جامعه به نیاز جدید رسید که علم اصول فقه را تولید کرد. اصول فقه یک علم عقلی و عقلائی است. این علم یک نمونه است که بر اساس مسأله شکل گرفته است.
فقه و اصول فقه در ضمن مسائل مکلف شکل گرفته است. مدل غربی تولید علم همین ماجرا را دارد. در مدل موسسه امام خمینی نیز این اتفاق افتاد. باید بدانیم که تحول فقط در بستر نیاز ها شکل میگیرد. چون درگیر مسائل نیستم، ارتباطات بین مجموعه ها و پژوهش ها شکل نمیگیرد.
