به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب تفسیر آیه اکمال به قلم حجتالاسلام دکتر محمد عرب صالحی و حجتالاسلام دکتر سعید متقیفر در گروه قرآن پژوهی پژوهشکده حکمت ودین پژوهی پژوهشگاه و توسط سازمان انتشارات به زیور طبع آراسته شد.
کتاب پیشِرو با دو روش، دلالت آیه اکمال بر نصب بلافصل حضرت علی(ع) به جانشینی پیامبر(ص) اثبات میشود. در روش اول دیدگاههای رقیب در مورد دلالت «الیوم» محک زده میشود و ناسازگاری این دیدگاهها با ویژگیهایی که آیه برشمرده است، اثبات میشود. وانگهی، به روشنی مراد آیه آشکار میشود که تنها دیدگاه سازگار با مفاد آیه و مراد از «الیوم» روز هجدهم ذیالحجه سال حجه الوداع و بهخاطر رخداد تاریخی این روز است. در روش دوم چیستی دلالت آیه با استناد به روایات شأن نزول و اسناد تاریخی اثبات میشود و موافق نتیجه روش اول است. بیشتر منابع این اثر از اهلسنت است و عمده شبهات مفسران اهلسنت درباره دلالت آیه اکمال را پاسخ میدهد.
در بخشی از مقدمه این اثر ارزشمند آمده است:
نوآوري این اثر را ميتوان در جامعیت آن از حیث پرداخت به زوایا و اقـوال مختلف پیرامون آیه اکمال ونیزتفسیر و اثبات دلالت آن بر اثبات انتصاب الهي امیرالمؤمنین(ع) بر جانشیني بلافصل ایشان بعد از پیامبر مکرم اسلام دانسـت. دیگر نوآوري این تحقیق، ارائه تفسیري همدلانه و وحدتبخـش از آیـه اکمـال است؛ چراکه براي اثبات دلالت این آیه عمدتاً از منابع وکلمـات بزرگـان اهـل سنت استفاده شده است. نوآوري دیگر آن به لحاظ جامعیـت در پرداخـت بـه اشکالها و شبهههایي است که درباره دلالت و تفسیر آیه اکمال مطرح شدهاند. اما بدون شک مانند هر مکتوب انساني دیگر،کاسـتيهایي نیـز در نوشـتار وجود دارد که از چشم ما مخفي مانده یامورد غفلت واقع شده است.
در این پژوهش، بررسي تفسیري آیه اکمال و چگونگي دلالـت آن بـر قـول حق در مورد خلافت و جانشیني پیامبر اکرم(ص) در ضمن چند فصـل صـورت گرفته است. در فصل اول، به جایگاه آیـه اکمـال در سـیاق آیـه ۳ سـوره مائـده پرداخته شده است؛ یعني به این سؤال پاسخ داده شدهکه آیا آیه اکمال – کـه در میانه آیه ۳ سوره مائده قرارگرفته – با فرازهاي قبل و بعد خودمرتبط است یا نه؛ این آیه بدون ارتباط با قبل و بعد خود بهعنوان جملهاي معترضه در میان آیه قرار گرفته است؟ذیل این فصل، به اشکالهاي دیدگاهي که میان آیه اکمال وقبـل و بعد آن ارتباط معنایي قائل است پاسخ داده شده و قرائن و شواهدي کـه دیـدگاه معترضهبودن آیه اکمال را تأیید و چرایي کاربست ایـن روش را توجیـه ميکنـد، مورد توجه قرارگرفته است. درفصـل دوم کـه بـه دلالـت و تفسـیر آیـه اکمـال پرداخته، ابتدا مفردات آیه و احتمالات معنایي آنها مورد بررسـي قـرار گرفتـه و سپس از دو روش به دلالت آیه اکمال برقول حق پرداخته شده اسـت. در یـک روش بدون استفاده از روایات و در روشي دیگربا استفاده از روایات شأن نزول به دلالت آیه اکمال بر نصب الهي امامعلـي(ع) بـر خلافـت و امامـت بعـد از رسول اکرم(ص) پرداخته شده است. درفصل آخر نیز به اشـکالها و شـبهههاي مطرحشده درمورد قول حق پاسخ گفته شده است.
کتاب تفسیر آیه اکمال با قیمت ۱۴۵/۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی میتوانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه مراجعه کنند.