فلسطین بعد از آتش بس

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست علمی «فلسطین بعد از آتش بس» توسط گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه دکتر ابوالفضل عمویی روز یکشنبه مورخ ۵ آذرماه جاری در سالن جلسات پژوهشگاه برگزار می‌شود.

دکتر ابوالفضل عمویی در ابتدای این نشست علمی گفت: رژیم صهیونیستی از چند جنبه در عملیات ۱۵ مهر شکست خورد؛ امنیتی، اطلاعاتی، سایبری، نظامی و اجتماعی. تا یک هفته در سه شهرک صهیونیستی همچنان تیراندازی وجود داشت.

وی در ادامه افزود: جنگ باعث شد به سرعت شیرازه ارتش صهونیستی از هم گسسته شود. جنگ غزه چهار شکست بزرگ بر صهیونیست‌ها تحمیل کرد. نخست از نظر اجتماعی که شهروندان صهیونیست احساس ناامنی می‌کنند. مهاجرت معکوس، کاهش سرمایه‌گذاری، افول کسب و کار دانش بنیان. برای اولین بار صهیونیست‌ها آواره شده‌اند. به این معنا که برخی از ساکنان شهرک‌ها جرأت برگشت به شهرک‌ها و نیز شمال فلسطین را ندارند و آواره هستند.

دوم صهیونیست‌ها از نظر نظامی بعد از جنگ چهارهفته‌ای نتوانستند اسرا را آزاد کنند (جز یک خانم که ظاهرا اصلا اسیر نشده بود)، تونل‌های اصلی را تخریب نکردند، به مرکز شهر غزه نرسیدند و حتی نتوانستند رهبران حماس را بکشند.

سوم شکست در جنگ روایت‌ها بود که گزارش‌ها نشان میدهد در ابتدا تظاهرات‌ها یک به دو به نفع فلسطین بود. اما اخیرا تظاهرات‌ها یک به بیست به نفع فلسطین شده است. یعنی روایت طرفداران فلسطین غالب شده است. یکی از اهداف رژیم صهیونیستی از کشتار مردم غیرنظامی بازدارندگی بود. یعنی حماس دیگر جرأت نکند به این رژیم حمله کند. اما این اقدام باعث شد که روایت علیه رژیم صهیونیستی شکل گرفت.

چهارم شکست در مذاکرات بود که برای اولین بار در مذاکرات عدم ترافیک هوایی در جنوب و محدودیت ساعتی در شمال به صهیونیست‌ها تحمیل شد و این تحقیرآمیز بود. آزاد شدن اسرا از نظر تعداد قابل توجه نیست. اما اینکه زنان و کودکان آزاد می‌شوند به نفع فلسطین و به ضرر صهیونیست‌ها است. همین موارد باعث شده که حتی در کرانه باختری هم مردم شعار بدهند الشعب یرید الکتائب القسام.

عمویی خاطر نشان کرد: رژیم به دنبال این بود که با آزادی برخی از اسرا فشار خانواده‌ها را کم کند. اما مطالبه برای آزادی بقیه اسرا به شدت زیادتر شده و تظاهرات ده هزار نفری برای آزادی اسرا در سرزمین‌های اشغالی رخ داد. بسیاری از طرح‌ها همچون کریدور آیمک، عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی و… به حالت تعلیق درآمده است. باید بدانیم که در داخل رژیم صهیونیستی، تغییرات شدیدی رخ خواهد داد. اولین اثر این است که نتانیاهو که دارای طولانی‌ترین دورۀ نخست‌وزیری است از صحنه خارج می‌شود و دست راستی‌ترین دولت رژیم صهیونیستی سقوط می‌کند.

عمویی ا اشاره به اوضاع سیاسی فعلی صهیونیست‌ها گفت: جامعۀ صهیونیستی یک طیف بزرگ از سکولارها را در خود جای داده است. اما اخیرا حریدی‌ها و حصیدی‌ها به این سرزمین‌ها مهاجرت کرده‌اند و به شدت متعصب هستند. این افراد دغدغه مذهبی دارند. لیکود حزب دست راستی سکولار است و امنیت و رفاه برایش مهم است. مهاجرت معکوس در بین سکولارها رخ داده است. به نظر می‌رسد که وزن سکولارها کم‌کم دارد کاهش پیدا می‌کند و مذهبی‌ها که در شهرک‌ها زندگی می‌کنند و مسلح هستند افزایش پیدا می‌کنند. بنابراین در آینده تنش‌ها بیشتر می‌شود و اگر به قدرت برسند برنامه دو دولتی را اصلا قبول ندارند و به مرزهای فعلی هم قانع نیستند. این افراد سرزمین بین قدس تا رود اردن را مقدس می‌دانند و مرتب بر شهرک‌سازی تأکید دارند. گانتز و لاپید احتمالا در کوتاه‌مدت بتوانند ائتلافی داشته باشند اما جناح مذهبی و متعصب در بلند مدت قدرت را در دست خواهند گرفت.

وی ادامه داد: در جنگ غزه، اتحاد میدان‌ها تحقق پیدا کرد. یعنی وقتی حماس تحت فشار قرار می‌گیرد حزب‌الله و گروه‌های عراقی و انصار‌الله همزمان مشغول عملیات می‌شوند تا فشار را کم کنند.

عمویی اینبار با اشاره به اوضاع منطقه و اتفاقات اخیر با تاکید بر روایت‌های متعدد حال حاضر گفت: دو روایت اصلی در منطقه وجود دارد: اول؛ روایت مقاومت که بر تقویت گروه‌های بومی و هسته‌های مقاومت در منطقه تأکید دارد و دوم؛ روایت توسعه که معتقد است برای رفاه و پیشرفت باید امنیت وجود داشته باشد و برای امنیت باید سیاست تطبیع و سازش پیگیری شود.

وی تصریح کرد: در اتفاقات اخیر، کشورهای حامی روایت توسعه نتوانستند بازیگری خاصی داشته باشند. در عوض بازیگر کوچکی مانند انصارالله به شدت پرتلاش و با دست باز بازی کردند. دوهزار کیلومتر موشک و پهپاد فرستادند و روند تجارت رژیم صهیونیستی با اختلال مواجه کردند. انصارالله ارتقای سطح ملی به بین‌المللی داشتند. عرب‌ها پول بازسازی غزه را می‌دهند. قطر دفعه گذشته هم پول ساخت غزه را داد و ۵۰۰ میلیون دلار کمک کرد. کمکی که اکنون به غزه در آتش‌بس صورت می‌گیرد و روزانه ۲۰۰ کامیون غذا و دارو وارد می‌شود از سوی یک نهاد مصری تأمین شده است.

دکتر عمویی در پایان سخنان خود گفت: موضوع دو دولتی در طول ۷۰ سال اخیر به شدت کمرنگ شده است. در قطعنامه ۱۹۴۸ به فلسطینی‌ها ۴۵ درصد زمین دادند و به تدریج این تقسیم کمتر شد تا مذاکرات اسلو به ۲۰ درصد رسید. در نهایت با توافق‌هایی که برای تطبیع انجام دادند به گفتمان تک‌دولتی رسیدند و اعراب را قانع کردند که با رژیم صهیونیستی به توافق برسند و با همین دولت یهودی ارتباط برقرار کنند. یعنی ایده دو دولتی مرده بود. اما این عملیات باعث شد که ایده دو دولتی احیا شود و در واقع عقب‌نشینی اسرائیل بود.

در ادامه این نشست دیگر اعضای حاضر در جلسه و اعضای هیات علمی گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشگاه به بحث و تبادل نظر پرداختند.