به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در راستای سلسله گفتگوهای علمی با مدیران گروه‌های پژوهشکده‌های علمی پژوهشگاه، سراغ جناب آقای دکتر روزبه زارع مدیر گروه غرب‌شناسی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه رفتیم. در ادامه نظر شما را به گفتگو با وی جلب می‌نمائیم:
سلام؛ اولویت‌های سال ۱۴۰۲ گروه غرب‌شناسی چیست؟
صرف نظر از کارها و فعالیت‌های متنوعی که در برنامه سال گروه غرب‌شناسی قرار دارد، در سطح اهداف، اولویت اصلی ما این است که با گروه‌ها و مجموعه‌هایی که در حوزه‌های مرتبط با غرب‌شناسی فعالیت می‌کنند، هم‌افزا شویم. طبیعتاً گام اول برای تحقق این هدف، شناسایی و گرفتن ارتباط با این نهادها و افراد شاخص آنها است. در قدم بعدی باید فعالیت مشترک تعریف نمود که می‌تواند در قالب همکاری در کارهای جاری هریک از دو مجموعه باشد یا تعریف فعالیت‌های جدیدی که ظرفیت اجرای آن در این همکاری‌ها وجود دارد.
لطفاً در خصوص فعالیت‌های گروه و نوع فعالیت‌های آنها توضیح دهید؟
مانند همه گروه‌های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، گروه غرب‌شناسی هم طیف متنوعی از فعالیت‌های پژوهشی و ترویجی را در برنامه خود دارد. از تحقیقات شخصی اعضای هیات علمی گروه که صرف نظر کنیم، در سطح کلیت گروه امسال به دنبال برگزاری همایشی با عنوان «معرفی، تحلیل و نقد مبانی فرهنگ غرب و بزرگداشت ادوارد سعید» هستیم که بنا است اواخر تابستان انجام شود. به طور طبیعی، تعدادی پیش‌نشست نیز برای این همایش در دستور کار قرار دارد که دوتا از آنها برگزار شده و دوتای دیگر تا پایان خردادماه برگزار خواهد شد. برگزاری چند کرسی ترویجی و نشست‌های علمی نیز در برنامه امسال قرار دارد که به تدریج در مورد آنها اطلاع‌رسانی خواهد شد. علاوه بر این، بستن پرونده فعالیت‌های پژوهشی باز گروه نیز در دستور کار قرار گرفته و انشاءالله بتوانیم تا پایان نیمسال نخست امسال، همه تحقیقات جاری گروه را تعیین تکلیف نماییم.
چند رخداد مهم پژوهشی اعم از نشست، کرسی و غیره را برای برگزاری در سال ۱۴۰۲ تا به حال انجام شده است؟
آنچه که در سه‌ماهه نخست امسال تحقق پیدا کرده، همان پیش‌نشست‌های همایش ((معرفی، تحلیل و نقد مبانی فرهنگ غرب)) است که در نخستین پیش نشست علمی موضوع «اسلام‌شناسی از منظر غرب»، در دومین پیش نشست موضوع «فضای سایبر و بسط تمدن غربی» و در سومین پیش نشست علمی نیز موضوع «گونه‌شناسی الحاد در ایران معاصر» بررسی شد و همچنین در پیش نشست چهارم که به زودی قرار است برگزار شود، موضوعی با عنوان «تبارشناسی خداناباوری در غرب معاصر» را به بحث و تبادل نظر خواهیم گذاشت. همچنین امیدواریم به زودی دو کرسی ترویجی را نیز بتوانیم به اجرا درآوریم. قاعدتاً الباقی فعالیت‌ها به بعد از برگزاری همایش گروه و نیمسال دوم سال ۱۴۰۲ موکول خواهد شد.
آیا برنامه‌ای برای برگزاری نشست‌های مشترک با دیگر مراکز پژوهشی نیز داشتید؟
پیشنهادی از جانب کانون اندیشه جوان مطرح شده که همین همایش مذکور را به صورت مشترک و در قالب همایش‌های «آنان که می‌اندیشند» (سلسله همایشاتی که در آن تاکنون آراء و اندیشه‌های چندین شخصیت مختلف علمی به بحث گذاشته شده است) برگزار نماییم. علاوه بر این، بخصوص با توجه به تغییرات مدیریتی، ارتباط نزدیک‌تر و همکاری‌هایی با مؤسسه «پگاه روزگار نو» خواهیم داشت. بیش از این را باید در میزان پیشرفت هدف اصلی امسال سراغ گرفت.
همانطور که اطلاع دارید، سی‌امین بهار فعالیت پژوهشگاه را پشت سر می‌گذاریم، عملکرد پژوهشگاه و جایگاه آن در تولید علم را چگونه می‌بینید؟
به نظر بنده آثار و منشورات پژوهشگاه درخشش دهه نخست را ندارند و اقبال قشر فرهیخته به آثار جدید پژوهشگاه سیر نزولی داشته است اما پژوهشگران و اعضای هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در امورات راهبردی و احیاناً اجرایی کشور مشارکت بیشتری نسبت به گذشته دارند و نقش‌آفرینی پژوهشگاه در این عرصه پررنگ‌تر از سابق است. گویی پژوهشگاه مکانی برای ارتقاء کیفی افراد و مدیران ارشد و میانی خود است.
آیا حوزه‌های تمحض تعریف شده در گروه، اخیراً به روز رسانی شده و یا متناسب با نیاز جامعه هدف تغییر کرده‌اند؟
در سال ۱۴۰۱ به همت دکتر مسعود فیاضی (رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی) و دکتر مرتضی روحانی (مدیر وقت گروه غرب‌شناسی) ساختار منطقی و حوزه‌های تمحض ذیل آن به صورت کامل طراحی مجدد شد و مورد تصویب شورای پژوهشگاه هم قرار گرفت. همین ساختار و حوزه‌های جدید است که مبنای فعالیت‌های ما در سال جاری قرار دارد.
از تحقیقات جاری در گروه و آثاری که به مرحله چاپ و انتشار رسیده‌اند، برایمان بگوئید؟
از مجموعه «غرب از منظر اندیشمندان مسلمان» مجلداتی نهایی شده‌اند و در اختیار سازمان انتشارات پژوهشگاه قرار گرفته است و معدود مجلدات باقی‌مانده نیز تا پایان امسال به انجام خواهند رسید. همچنین یک کتاب از دکتر مهدی فدایی مهربانی در دستور کار انتشارات پژوهشگاه است و کتاب دیگری از دکتر زانیار ابراهیمی در دست تألیف است که تا پایان سال جاری به سازمان انتشارات پژوهشگاه تحویل خواهد شد. البته کارهای فراوان دیگری نیز وجود دارد که به احتمال فراوان برای سال آینده به زیور طبع آراسته می‌شوند.
در انتها، مهمترین دغدغه شما به عنوان مدیر گروه غرب‌شناسی پژوهشگاه در سال ۱۴۰۲چیست؟
دغدغه اصلی بنده تحویل گروه به فرد شایسته‌ای است که بتواند این گروه را در راستای انتظارات پژوهشگاه و پژوهشکده، به خصوص با اقتضائات جدیدی که پیش آمده، ارتقا دهد! و به طور خاص نقش‌آفرینی گروه در تنظیم گزارش‌های سیاستی ناظر بر تقابل غرب و تمدن نوین اسلامی در راستای کلان پروژه بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور افزایش یابد. اما صرف نظر از آن، هم‌افزایی با مجموعه‌های مشابه و جمع‌بندی فعالیت‌های باز فعلی، اولویت‌های اصلی وضعیت کنونی گروه خواهد بود.
