به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کتاب جهانشناسی کلامی: تحلیل مراتب عوالم از منظر عقل و نقل اثر حجتالاسلام محمدحسن قدردانقراملکی در گروه کلام و دینپژوهی پژوهشکده حکمت و دینپژوهی پژوهشگاه و توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه به زیور طبع آراسته شد.
وحدت یا تکثر جهان و گستره آن از مسایل مهم علوم کیهانی، فیزیکی، فلسفی و دینی است که تحولات عظیمی را نیز در پی داشته است. کتاب حاضر با تأمل در منابع نقلی و عقلی به تبیین مراتب جهان شناسی از منظر دانش کلام پرداخته است و به تفصیل از سه مرتبه عالم عقول و أنوار، عالم مثال و أشباح و عالم مادی یاد می شود.
در بخشی از مقدمه این کتاب آمده است:
علوم انسانی رایج در برهه زمانی سیطره سکولاریزم پدید آمده است. از اینجهت از مبانی پیدا و ناپیدای سکولار (هستیشناختی، جهانشناختی، انسانشناختی و…) تأثیر پذیرفته است. برخی مانند «نیچه» از این دوران به مرگ خداوند و برخی دیگر مانند «سارتر» به سکوت خداوند تعبیر کردهاند که به طور تلویحی به معنای مرگ خداوند است. برخی از اندیشمندان دیگر مانند هایدگر با واژگان «تولد دوباره خداوند» بعد از مرگ، آن را مفهومسازی کردهاند. بوبر از استعاره «کسوف خداوند» استفاده کرده و بر این باور است که در این دوره زمانی بین ما و خداوند حائلی افتاده است و البته اتفاقی درباره خود خداوند و نقش او رخ نداده است. با گذشت این دوره، بار دیگر نور الهی بر حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و علوم تجربی و فلسفه تابیدن خواهد گرفت و حضور خداوند ظهور پیدا خواهد کرد.
بیگمان قرآن به عنوان یک منبع غنی از این ظرفیت برخوردار است که مبانی این علوم را به طور جامع و کامل تأمین کند و بار دیگر علوم را تجلیگاه انوار الهی نماید. نگارنده این مطلب را به عنوان یک اصل موضوعی در این تحقیق اخذ کرده است و تلاش دارد ضمن توضیح مبانی جهانشناختی از منظر قرآن به امتداد آنها در علوم انسانی بپردازد.
از منظر قرآن، جهان از چه مراتبی برخوردار و دارای چه ویژگیهای کلی است؟ برونداد این نگاه قرآنی در علوم انسانی چیست؟ پاسخ به این پرسشها میتواند ضمن کشف مبانی جهانشناختی علوم انسانی اسلامی امتداد آن را در اینگونه از علوم نشان دهد.
بر این اساس، اولا به مراتب جهان و ویژگیهای کلی آن از منظر قرآن (توصیف و توضیح جهان به عنوان یک کل) پرداخته میشود. این مباحث اگرچه شامل مباحث خاص حوزه انسانشناسی و خداشناسی نمیشوند، اما شامل ویژگیهایی خواهند شد که برای جهان به جهت ارتباط آن با خدا و انسان اثبات میشوند. این ویژگیهای کلی جهان را میتوان به سه بخش تقسیم کرد که عبارتاند از:
الف. ویژگیهای مرتبط به سویه ارتباط جهان با فاعل [مبانی جهانشناختی ناظر به ارتباط جهان با خدا]
ب. ویژگیهای مرتبط به صورت یا ماده جهان
ج. ویژگیهای مرتبط به سویه ارتباط جهان با غایت [مبانی جهانشناختی ناظر به ارتباط جهان با خدا و انسان]
ثانیا در محور دیگر به بروندادها اشاره میشود. بروندادها میتوانند به صورت پسینی (نقد و بررسی علوم متداول) یا پیشینی (ارائه علوم مطلوب) در یکی از محورهای زیر باشد:
الف) معنای مصدری علم: در فرایند تولید علم یا فعالیت علمی که میتواند به دو صورت کلان و جزیی باشد.
ب) معنای اسم مصدری علم: در علم و مؤلفههای آن مانند موضوع، روش، غایت، قلمرو و مسائل و…
پژوهش پیش رو در صدد است اصول و ویژگیهای جهانشناختی مطرح شده از سوی قرآن را به مثابه مبنا لحاظ کند و برونداد هر اصل را در علوم انسانی اسلامی نشان دهد.
کتاب جهانشناسی کلامی: تحلیل مراتب عوالم از منظر عقل و نقل اثر حجتالاسلام محمدحسن قدردانقراملکی، با قیمت ۲۱۰۰۰۰ تومان راهی بازار نشر شد.
علاقمندان جهت تهیه کتاب و یا اطلاعات تکمیلی میتوانند به وبگاه رسمی سازمان انتشارات پژوهشگاه به نشانی: www.poiict.ir مراجعه کنند.